نطنز

فرهنگ فارسی

۱ - نام یکی از بخشهای شهرستان کاشان . استان دوم . این بخش در قسمت جنوبی و باختر شهرستان واقع و هوای آن نسبت به پستی و بلندی متغیر میباشد. قسمت باختر و جنوب بخش کوهستانی و هوای آن سردسیر و قسمت خاور و شمال آن دشت و شن زار و هوایش معتدل است . این بخش ۴۹ آبادی و مجموعا ۴۴٠٠٠ تن سکنه دارد. راه شوسه کاشان به نائین از وسط این بخش میگذرد. کوه مرتفع کرکس که مرتفع ترین قله آن ۳۸۹۸ متر است در وسط این بخش واقع شده است . ۲ - قصبه نطنز مرکز این بخش میباشد و در ۳۲۶ کیلومتری طهران و ۷۴ کیلومتری جنوب خاوری کاشان و ۷۱ کیلومتری باختر اردستان است . طول ۵۱ درجه و ۳۱ دقیقه محصول . عمده آن غلات حبوبات انواع میوه خربزه و هندوانه آن بخوبی معروف است . در حدود ۴٠٠٠ تن سکنه دارد . صنایع دستی زنان قالی بافی است . بناهای قدیمی آن عبارتست از : ۱ - بنای آتشکده کوشک از سنگ و ساروج ساخته شده و از آثار دوره ساسانیانست . ۲ - محراب مسجد کوچه میر تاریخ بنا عهد سلجوقیان . ۳ - مسجد جمعه تاریخ بنا ۷٠۴ ه.ق . ۴ - مقبره شیخ عبدالصمد در مسجد جامع تاریخ بنا ۷٠۷ ه.ق .۵ - کاروانسرای شاه عباسی از عهد صفویه ۶ -. مقبره عون بن علی از آثار صفویه و غیره .
قصب. مرکزی بخش نطنز از شهرستان کاشان است و در ۳۲۶ هزار گزی تهران و ۷۱ هزار گزی مغرب اردستان واقع است .

لغت نامه دهخدا

نطنز. [ ن َ طَ ] ( اِخ ) نام یکی از بخش های شهرستان کاشان است ، این بخش در قسمت جنوب غربی شهرستان کاشان واقع است و هوای آن به نسبت پست و بلندی زمین متغیر است ، قسمت غربی و جنوبی بخش کوهستانی و سردسیر است و قسمت شرقی و شمالی آن دشت شنزار است و هوائی معتدل دارد.آب قراء بخش از زهاب رودخانه های کوهستانی و قنوات تأمین می گردد، محصول عمده این بخش غلات و اقسام میوه هاست. بخش نطنز از پنج دهستان تشکیل شده است : دهستان مرکزی ، طرق رود، چیمه رود، برزرود و بادرود. در این بخش جمعاً 49 قریه و آبادی واقع است و جمعیت بخش در حدود 44000 نفر است کوه مرتفع کرکس در این بخش واقع است و بسیاری از قنوات بخش از آن کوه سرچشمه می گیرند.دهستان مرکزی بخش نطنز از 16 آبادی تشکیل شده است وجمعیت آن در حدود 12000 نفر و قراء مهم آن عبارت است از قصبه نطنز، سرشک ، طامه ، افرشته ، اوره و شوشاد و خفر و مزیدآباد. ( از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 3 ).

نطنز. [ ن َ طَ ] ( اِخ ) قصبه مرکزی بخش نطنز ازشهرستان کاشان است و در 326 هزارگزی تهران و 74 هزارگزی جنوب شرقی کاشان و 71 هزارگزی مغرب اردستان واقع است ، مشخصات جغرافیائی آن عبارت است از طول 51 درجه و 54 دقیقه و 30 ثانیه ، عرض 33 درجه و 31 دقیقه و 30 ثانیه ، ارتفاع 1372 گز. این قصبه و مزارع مربوط بدان در دره شرقی کوه کرکس واقع است و هوایش سردسیر است. آب قصبه از 25 رشته قنات تأمین می گردد. محصول عمده آن غلات و حبوبات و انواع میوه ها و محصولات صیفی است و خربزه و هندوانه آن شهرتی دارد. جمعیت قصبه 4000 تن است. شغل عمده اهالی زراعت است و چینی سازی و قالی بافی. ابنیه قدیمی قصبه بدین شرح است : 1 - بنای آتشکده کوشک که از سنگ و ساروج ساخته شده و از بناهای عهد ساسانی است. 2 - محراب مسجد کوچه میر که در عهد سلجوقیان ساخته اند. 3 - مسجد جمعه که به سال 704 هَ. ق. بنا شده است. 4 - مقبره شیخ عبدالصمد که در مسجد جامع واقع است و تاریخ بنای آن 707 است. 5- کاروانسرای شاه عباسی. 6- مقبره عون بن علی از آثار عهد صفوی. 7- مقبره بی بی رقیه. 8 - گنبد باز مربوط به دوره صفویه. ( از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 3 ).

نطنز. [ ن َ طَ ] (اِخ ) نام یکی از بخش های شهرستان کاشان است ، این بخش در قسمت جنوب غربی شهرستان کاشان واقع است و هوای آن به نسبت پست و بلندی زمین متغیر است ، قسمت غربی و جنوبی بخش کوهستانی و سردسیر است و قسمت شرقی و شمالی آن دشت شنزار است و هوائی معتدل دارد.آب قراء بخش از زهاب رودخانه های کوهستانی و قنوات تأمین می گردد، محصول عمده ٔ این بخش غلات و اقسام میوه هاست . بخش نطنز از پنج دهستان تشکیل شده است : دهستان مرکزی ، طرق رود، چیمه رود، برزرود و بادرود. در این بخش جمعاً 49 قریه و آبادی واقع است و جمعیت بخش در حدود 44000 نفر است کوه مرتفع کرکس در این بخش واقع است و بسیاری از قنوات بخش از آن کوه سرچشمه می گیرند.دهستان مرکزی بخش نطنز از 16 آبادی تشکیل شده است وجمعیت آن در حدود 12000 نفر و قراء مهم آن عبارت است از قصبه ٔ نطنز، سرشک ، طامه ، افرشته ، اوره و شوشاد و خفر و مزیدآباد. (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 3).

نطنز. [ ن َ طَ ] (اِخ ) قصبه ٔ مرکزی بخش نطنز ازشهرستان کاشان است و در 326 هزارگزی تهران و 74 هزارگزی جنوب شرقی کاشان و 71 هزارگزی مغرب اردستان واقع است ، مشخصات جغرافیائی آن عبارت است از طول 51 درجه و 54 دقیقه و 30 ثانیه ، عرض 33 درجه و 31 دقیقه و 30 ثانیه ، ارتفاع 1372 گز. این قصبه و مزارع مربوط بدان در دره ٔ شرقی کوه کرکس واقع است و هوایش سردسیر است . آب قصبه از 25 رشته قنات تأمین می گردد. محصول عمده ٔ آن غلات و حبوبات و انواع میوه ها و محصولات صیفی است و خربزه و هندوانه ٔ آن شهرتی دارد. جمعیت قصبه 4000 تن است . شغل عمده ٔ اهالی زراعت است و چینی سازی و قالی بافی . ابنیه ٔ قدیمی قصبه بدین شرح است : 1 - بنای آتشکده ٔ کوشک که از سنگ و ساروج ساخته شده و از بناهای عهد ساسانی است . 2 - محراب مسجد کوچه ٔ میر که در عهد سلجوقیان ساخته اند. 3 - مسجد جمعه که به سال 704 هَ . ق . بنا شده است . 4 - مقبره ٔ شیخ عبدالصمد که در مسجد جامع واقع است و تاریخ بنای آن 707 است . 5- کاروانسرای شاه عباسی . 6- مقبره ٔ عون بن علی از آثار عهد صفوی . 7- مقبره ٔ بی بی رقیه . 8 - گنبد باز مربوط به دوره ٔ صفویه . (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 3).

دانشنامه عمومی

شهر نَطَنز، مرکز شهرستان نطنز، از باغشهرهای تاریخی و مرکزی ایران است که در استان اصفهان و در میانه راه کاشان به اصفهان در دامنه کوهستان کرکس و در شمال باختری اردستان نهاده شده. دسترسی به شهر نطنز از راه جاده قدیم کاشان نطنز و اصفهان نطنز و هم چنین آزادراه تهران - نطنز- اصفهان و جاده ترانزیت تهران جنوب شدنی است.
یکی از ارزشمندترین آثار علمی به جای مانده از گذشته دور، مجموعه بیست شش جلدی دایرةالمعارف نطنز می باشد، که شوربختانه از این مجموعه، تنها سه جلد پایانی آن در ایران موجود می باشد و برپایه اطلاعات موثق، بیست و سه جلد آن در زمان انقلاب مشروطه از ایران برون رفته و در موزه لوور پاریس نگهداری می شود و تاکنون رونمایی نگردیده است. شایان ذکر است بعلت پرشماری نویسندگان این مجموعه، شوربختانه اطلاعات دقیقی از نویسندگان این اثر ارزشمند علمی و تاریخی در دسترس نیست.
بدیع الزمان ابو عبدالله حسین بن ابراهیم بن احمد نطنزی معروف به ادیب نطنزی درگذشته در سال ۴۹۹ ه‍.ق صاحب المرقاه و دستور اللغه العربیه
ابوالفتح محمد بن علی نطنزی از ادیبان سده پنجم هجری قمری
شمس نطنزی از شاعران به نام دوره مغول
نورالدین عبدالصمد بن علی اصفهانی نطنزی ملقب به شیخ عبدالصمد از عارفان سده هفتم هجری قمری که دارای بقعه ای تاریخی جنب مسجد جامع نطنز است که مورد بازدید هم میهنان و گردشگران برون مرزی قرار می گیرد.
معین الدین نطنزی دارنده منتخب التواریخ معینی در تاریخ بلوک شبانکاره و زندگی نامه اسکندر میرزا مورخ دوره تیموریان
مولانا سعدالدین نطنزی شاعر سده هفتم هجری قمری
سید حسن بن حسین الحسینی نطنزی عارف سده نهم هجری قمری
امیر سید حسین نصیبی نوربخشی نطنزی شاعر سده دهم
امیر بیک نطنزی معروف به خواجه امیر بیک مهردار که مهردار که شاه طهماسب بوده است.
خواجه امیر بیک از امرای معروف دوره شاه طهماسب
امیر ابوتراب نطنزی مستوفی دربار شاه طهماسب
خواجه قاسم بیگ مستوفی دوره شاه طهماسب
محمود بن هدایت الله افوشته ای نطنزی صاحب نقاوةالآثار فی ذکر الاخبار مورخ دوره صفویه
میرزا سلمان حسابی نطنزی صاحب اوصاف البلاد وشرح دیباچه گلستان نویسنده شاعر و موسیقیدان سده دهم
مولانا افضل دوتاری نطنزی از موسیقیدانان سده دهم هجری قمری اهل دوره نطنز
ملااوجی نطنزی صاحب دیوان اشعار از شعرای دوره صفویه
سید حسن زینتی شاعر دوره صفویه
زاجری نطنزی و میرزا زین نطنزی از شعرای دوره صفویه
میرزا ابوالمعالی برزرودی نطنزی وزیر حضور شاه عباس اول
درویش محمد بن شیخ حسن نطنزی از روحانیون به نام وجد مادری علامه مجلسی
شیخ حسن عاملی نطنزی از روحانیون نامی دوره صفویه
علامه ملا محمدتقی مجلسی معروف به مجلسی اول که از نوادر روزگار بوده و آثار و خدمات ارزنده این علامه فقیه هنوز در اصفهان زبانزد همگان می باشد.
حاج ملا احمد نطنزی و میرزا ابوتراب نطنزی و حاج ملا محمدحسین معروف به نطنزی کاشانی از روحانیون به نام دوره قاجاریه
میرزا محمد فاخر مکین نطنزی و میرزا باقر نطنزی از شعرای به نام دوره صفویه
حاج ملا محمدحسن نطنزی (قطب)، درویش غیاث الدین معلم بیدهندی نطنزی که از عرفای معروف بوده اند
محمود بن صدرالدین نطنزی از استادان منبت کار که قسمت غربی گنبد خواجه نظام الملک در مسجد جامع اصفهان از آثار این استاد نطنزی می باشد.
محمد بن احمد نطنزی صاحب خصائص الائمه از محدثین به نام و خواجه شیخ اویسی که وزیر ولایت سبزوار بوده
علی محمد صدرالعلما، اولین نماینده شهرستان در مجلس شورای اسلامی، مدرس و قاضی دوره معاصر متوفی به سال ۱۳۴۰ شمسی صاحب کتاب ذخیرة المعاد فی یوم المیعاد
فریدون پارسانژاد - کارگردان سینما
مجید شریف واقفی - از رهبران سازمان مجاهدین خلق
بهمن هاشمی - مجری تلویزیونی و دوبلر
مریلا زارعی - بازیگر سینما
ایرج (خواننده) -خواننده سنتی
آیت محققی - فرمانده نیروی هوایی ارتش شاهنشاهی ایران و رهبر کودتای نوژه
بیژن جزنی - بناینگذار سازمان چریک های فدایی خلق ایران
مرتضی صفاری نطنزی -نماینده چند دوره مجلس و سفیر پیشین ایران در اسپانیا
دکتر صبور طینت -پزشک مشهور ایرانی در ایالات متحده آمریکا
دکتر برومند زاده -استاد تمام دانشگاه گرونوبل در فرانسه و یکی از نخبگان علم آمار در اروپا
در تقسیمات رسمی کشوری، نطنز با ۱۵ هزار نفر جمعیت مرکز شهرستان نطنز از توابع استان اصفهان است. بلندای شهر نطنز از دریا ۱۶۰۰ متر است.نطنز دارای آب و هوای معتدل کوهپایه ای است.
سمعانی در کتاب "الانساب" همانند یاقوت حموی در کتاب معجم البلدان، نطنز را "بلیده" یعنی شهر کوچکی از توابع اصفهان خوانده است.نطنز آمیزه ای از واژه های اوستایی " نا " یا " نه " (حرف نفی) و " تنج " به معنی بزرگ و نیرومند بوده و در مجموع نطنز به معنی " شهر نه چندان بزرگ و گسترده " یا " بلیده " می باشد. گفته می شود ریشه دیگر نام شهر نطنز واژه اوستایی" تنج " به معنی شهری با آبهای فراوان بوده است، نطنز را به معنی " شهر تنگ یا شهر غنچه " بازشناسانده اند
در جای دیگر شهرستان نطنز از نگاه سرسبز و کوهستانی بودن، به باغ شهر نامور بوده و سالیان دراز جایگاه امنی برای کاروانیانی بوده که برای گردش، زیارت و بازرگانی از این شهر می گذشتند و نعمتهای خدادادی آن مانند چشمه سارهای روان، آب و هوای خوشایند و دلپذیر آن به همراه مهمان نوازی و خونگرمی مردم این سرزمین که ویژگی مشترک مردم ایران زمین می باشد زمینه های آسایش خاطر و آرامش گردشگران را در درازای تاریخ فراهم نموده است.

wiki: نطنز

پیشنهاد کاربران

این نام تازی شده " نتنز " پارسی و به چم شهر غنچه ها می باشد، در نسک : فرهنگ برابرهای پارسی واژگان بیگانه از ابوالقاسم پرتو .

نطنز یکی از بخش های کاشان نیست یکی از بخش های اصفهان است لطفا قبل از گزاشتین مطلب بیشتر تحقیق کنید

کلمات دیگر: