کلمه جو
صفحه اصلی

میزان الحکمه

فرهنگ فارسی

در زمینه علم الحیل و فیزیک است . نام یکی از دهستان های بخش مرکزی شهرستان شهر کرد استان دهم ( اصفهان )

دانشنامه آزاد فارسی

میزان الحکمه (احادیث). میزانُ الحِکمَه (۲)
معجم موضوعی احادیث پیامبر (ص) و اهل بیت (ع)، تألیف محمد محمدی ری شهری، در ۱۰ جلد، به زبان عربی، چاپ اول ۱۳۶۵ ش. این مجموعه از ۵۶۴ عنوان، ۴۲۶۰ باب و ۲۳۰۳۰ حدیث تشکیل شده و عنوان های اصلی براساس الفبا تنظیم گردیده است. در این مجموعه پیش از بیان احادیث در هر موضوع، آیات مربوط نیز درج گردیده و از مصادر روایی شیعه و سنّی در تنظیم آن استفاده شده است. این اثر ناظر به روایات فقهی نیست و به ذکر احادیثی با مضامین اعتقادی، اخلاقی و اجتماعی می پردازد ویراست های متعددی از این اثر به چاپ رسیده است. این مجموعه در ۱۵ جلد توسط حمیدرضا شیخی به زبان فارسی ترجمه و منتشر گردیده است. (۱۳۷۶ش). نیز منتخبی از این اثر به چاپ رسیده است.

میزان الحکمه (مکانیک و فیزیک). میزانُ الحِکمَه (۱)
کتابی به زبان عربی، در زمینۀ مکانیک، فیزیک و هیدروستاتیک، تألیف عبدالرحمان خازنی، در قرن های ۵ و ۶ق. در این کتاب نظریه هایی دربارۀ ثقل (گرانی)، اهرام، اندازه گیری وزن مخصوص، کاربردهای ترازو، شیوه هایی برای اندازه گیری زمان و چگالی مطرح شده است. مطالب اصلی کتاب را مترجمی ناشناس (قرن های ۷ و ۸ق) به فارسی ترجمه کرده که به چاپ رسیده است (تهران، ۱۳۴۶ش). این ترجمه دربردارندۀ مقدمۀ مؤلف، پنج فصل و پنج مقاله است که هر کدام دارای باب ها و قسم هایی هستند.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] مؤلّف:محمد محمدی ری شهری
این کتاب در جمع آوری آیات و روایات با ترتیبی خاصّ و نظمی نوین به رشته تحریر درآمده است از یک سو آیات و روایات را در ابواب گوناگون در اختیار مشتاقان قرار داده و از سوی دیگر سفینه ای است برای گشت و گذار در دریای معارف قرآن و حدیث و دائره المعارفی گرانسنگ از معارف و علوم اسلامی می باشد. این اثر وزین با بهره گیری از نظم و ترتیب الفبایی و موضوعی محققان را به سوی آیات قرآن کریم و احادیث شریف پیامبر گرامی و امامان معصوم ـ علیهم السلام ـ در منابع شیعی و اهل سنت رهنمون می سازد. و در واقع بر آن است تا با به کارگیری فن آوری ها و ابزارهای نوین، دانشنامه حدیثی و روایی بزرگی فراهم آورد که پاسخگوی نیازها و مقتضیات عصر حاضر باشد.
در این کتاب سعی شده است از منابع معتبر و مورد وثوق هر دو فرقه شیعه و سنی، بهره گرفته شود و در کتاب هایی مثل بحارالانوار، علاوه بر مراجعه به بحار، به منابع و مصادر بحار هم مراجعه کرده است که این کار بر ارزش و اعتبار کتاب افزوده است.
مولّف برای هر موضوع یک باب اختصاص داده و به منابع و مآخذ احادیث در هر باب اشاره می کند.
ترجمه روان و زیبای میزان الحکمه به وسیله آقای حمیدرضا شیخی، صورت گرفته که استفاده عموم را از این گنجینه پربهاء ممکن ساخته است.

وضعیت نشر
کتاب حاضر در پانزده جلد که جلد پانزدهم آن به فهارس اختصاص دارد تنظیم شده است و با ترجمه فارسی به همت مؤسسه فرهنگی دارالحدیث در سال ۱۳۷۹ به چاپ رسیده است.

منبع
حافظ فرزانه - مرکز مطالعات و پژوهش های فرهنگی حوزه علمیه.سایت اندیشه قم
...

پیشنهاد کاربران

مهمترین کتابی که در دورهی علوم اسلامی در فیزیک و مکانیک نوشته شده، کتاب میزان الحکمه است. این کتاب را حکیم ابوالفتح عبدالرحمن خازنی به عربی تالیف کرده است. او غلام بچهای بود یونانی یا رومی که به وسیلهی علی خازن مروزی خریده و به نام ارباب خود، خازنی معروف شد از تاریخ تولد و فوتش اطلاعی موجود نیست. اما چون در اصلاح تقویم جلال همکاری داشته است، تاریخ فوت او را 530 هـ. ق دانستهاند. از خازنی 9 کتاب و رساله در ریاضی، طبیعات و نجوم موجود است که مهمترین آنها میزان الحکمه است.
کتاب میزان الحکمه شامل هشت مقاله است و در آن، جدولهایی از وزن مخصوص بسیاری از جامدات و مایعات موجود است. نویسنده در این کار از ابوریحان بیرونی پیروی کرده است. علاوه بر آن، دربارهی این مطالب بحث کرده است: فرضیهی جاذبه ( قوهی عمومی که به مرکز عالم، یعنی به مرکز زمین متوجه است ) ، وزن هوا، ملاحظاتی دربارهی خاصیت کشش در لولههای موئین، چگالی سنجی برای اندازهگیری وزن مخصوص و میزان حرارت مایعات، فرضیهی اهرمها، استعمال ترازو و اندازهگیری زمان. کتاب میزان الحکمه در اواخر قرن هفتم یا هشتم هجری به وسیلهی مترجمی ناشناخته به فارسی ترجمه شده است.
جورج سارتون، مورخ بزرگ تاریخ علم، کتاب میزان الحکمه را از مهمترین کتابهایی معرفی میکند که در فاصلهی دورهی اول تا دورهی سوم تاریخ علم در مکانیک تعادل مایعات و فیزیک نوشته شده است.


کلمات دیگر: