کلمه جو
صفحه اصلی

نماز تراویح

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] کتاب«نماز تراویح سنت یا بدعت»، نوشته جناب استاد نجم الدین طبسی، به زبان عربی و در موضوع فقه استدلالی و در صدد بررسی بدعتی است که اهل سنت به عنوان سنّتی از سنن پیامبر(صلی الله علیه و آله) در شب های ماه مبارک رمضان در قالب نمازهای مستحبی بیست رکعتی انجام می دهند که علی الظاهر مجموع رکعات را در طول یک ماه به هزار رکعت می رسانند.
مؤلف، بررسی های خود را در مورد مذکور ابتدا با پژوهشی در باره واژه تراویح آغاز کرده، سپس روایات عامّه و امامیّه را در این باره آورده است. نگاهی به آرای فقهای این دو مذهب اسلامی، کار بعدی مؤلف می باشد که با بررسی تاریخی این عمل و نقل برخی از فتاوا به کار خود پایان داده است.
در کتب فقهی و حدیثی شیعه و سنی برای ماه مبارک رمضان نمازهای مستحبی بسیاری نقل شده است که برخی از آنها به هزار رکعت می رسد. نماز تراویح از جمله نمازهایی است که اهل سنت آن را مستحب دانسته و در هر شب از ماه مبارک رمضان نزدیک به بیست رکعت آن را به جماعت اقامه می کنند. گر چه نماز، عبادتی بی نظیر است و نمازهای مستحبی در شرع مقدس اسلام محدوده خاصی ندارند، ولی آیا می توان هر نمازی را به جماعت خواند؟ در این مورد میان شیعه و سنی اختلاف نظر وجود دارد که همین اختلاف نظر در نماز تراویح نیز مطرح می باشد.
بررسی واژه تراویح، اولین قدم مؤلف در این پژوهش فقهی می باشد؛ تراویح جمع ترویحه بوده و معنی اصلی آن نشستن است، بعدها آن را به نشستن به منظور استراحت پس از چهار رکعت نماز مستحبی در ماه رمضان اطلاق کرده اند و از آن پس به هر چهار رکعت نماز یاد شده تراویح گفته اند، البته مجموعه این نماز را هم که به بیست رکعت می رسد تراویح می گویند.
نمازهای ماه رمضان در احادیث شیعه و سنی بخش بعدی کتاب است که چندین روایت در این بخش آمده است. از روایات، اصل مشروعیت نوافل ماه رمضان به دست می آید ولی به جماعت خواندن آنها مورد اختلاف می باشد؛ از کتب اهل سنت آنچه بخاری نقل کرده یکی روایت یحیی بن بکیر است از عقیل از ابن شهاب از ام سلمه از ابو هریره از پیامبر(صلی الله علیه و آله) که در باره ماه رمضان فرمود: «من قامه إیمانا و احتسابا غفر له ما تقدّم من ذنبه». به طریق دیگر از ابو هریره رسیده که پیامبر(صلی الله علیه و آله) فرمود: «من قام رمضان إیمانا و احتسابا غفر له ما تقدم من ذنبه»،لکن در این روایات و روایات بعدی مناقشاتی هست که به طور جد تمسک به ظاهر آنها را با مشکل مواجه می سازد.


کلمات دیگر: