سمانه مغربیه

سمانه مغربیه مادر علی الهادی و همسر محمد التقی (به ترتیب امامان دهم و نهم شیعهٔ دوازده امامی) می باشد.
بحار الانوار، ج ۴۸، ص ۵، ح ۵ و ۷. از خرائج و کافی.
بحار الانوار، ج ۴۸، ص ۶ و ۷، ح ۹ و ۱۰ از ارشاد و کشف الغمه.
در جنّات الخلود آمده است که آن بانو، همیشه روزه مستحبی می گرفت و در زهد و تقوا مثل و مانند نداشت.
قبر سمانه، در سامرا، قرار دارد.

[ویکی فقه] سمانه مغربیه همسر گرامی امام جواد (علیه السلام) و مادر امام هادی (علیه السلام) می باشد. او معروف به «سیده» و با کنیه «ام الفضل» خوانده می شد.
ام الفضل کنیه دو تا از همسران امام جواد (علیه السّلام) می باشد. اولین زن امام جواد (علیه السّلام)، دختر مامون و زن اجباری امام جواد (علیه السّلام) بود. او کسی بود که امام از او فرزند دار نشد و در نهایت به دست همین نامحرم به قتل رسید. اما «سمانه مغربیه» با کنیه «ام الفضل» مادری پاک از نسلی پاک و زنی پارسا و با ایمان بود. سمانه مغربیه مادر مهربان و پاک امام هادی (علیه السّلام) بود. او در میان کنیزان به مدینه آورده شد و امام جواد (علیه السّلام) دامن او را برای تربیت فرزند بزرگوارش پاک و مناسب دید . وقتی سمانه مغربیه وارد خانه امام جواد (علیه السّلام) شد، امام تربیت او را خود به عهده گرفت و همین معلمی باعث شد که این زن بزرگ، به عنوان یکی از عارفان و مجتهدان عصر خودش شناخته شود. امام هادی (علیه السّلام) ۳ برادر و ۴ خواهر داشت. در میان آنها «ابواحمد موسی»، علاوه بر خود امام هادی (علیه السّلام)، کسی است که نسل سادات از او ادامه پیدا کرده است. در میان این فرزندان پاک، نام «حکیمه خاتون»، نیز به چشم می خورد. حتماً اینگونه است: برای ایجاد یک نسل پاک دو عنصر مهم است: پدر و مادر! و در خاندان امامان ما هیچ مادر ناشایسته و ناپاکی وجود ندارد. امام هادی (علیه السّلام) درباره مادر خود چنین می فرمایند: «مادرم حقّ مرا می شناخت. او از اهل بهشت است. شیطان به او نزدیک نمی شود و مکر ستمگران لجوج به او نمی رسد و خداوند نگهبان و حافظ اوست و او از مادران صدّیقان و صالحان منحرف نمی شود.»