بشگر مرغزی
بشار مرغزی
فرهنگ فارسی
لغت نامه دهخدا
بشار مرغزی. [ ب َش ْ شا رِ م َ غ َ ] ( اِخ ) بشگر مرغزی. دکتر صفا در تاریخ ادبیات خود ( ج 1 ) آرد: از احوال او اطلاعی در دست نیست نامش را هدایت درشمار شعرای قدیم آورده و گفته است که بپارسی و عربی شعر میسروده است و «در قید اسارت به بصره افتاد و اشعار عربی از او مانده » این اشاره اخیر بگمان ما نتیجه اشتباه این شاعر پارسی زبان با بشاربن برد طخارستانی شاعر ایرانی تازیگوی است که در قید اسارت به بصره افتاد و بسال 167 هَ. ق. درگذشت. رجوع به تاریخ ادبیات صفا ج 1 ص 405 و مجمعالفصحاء ج 1 ص 171 شود. نفیسی در احوال و اشعار رودکی ( ج 3 ص 1217 ) آرد: بشار مرغزی نیز از شاعران اهل مرو بود و از یگانه قصیده ای که ازو بدستست و در وصف شراب به سبک قصیده معروف رودکی گفته و منوچهری از روش او پیروی کرده است معلوم میشود که در قرن چهارم و از شاعران دوره سامانیان بوده است و این قصیده او در کتاب مونس الاحرار ثبت شده ، منتهی مؤلف مجمعالفصحاء درباره وی خطاهای شگفت کرده است... و نسخه کامل این قصیده چنانکه در مونس الاحرار آمده بدین گونه است. و سپس بنقل تمام قصیده می پردازد و ما چند بیت از آغاز آن را در ذیل می آوریم. مرحوم بهار در سبک شناسی ( ج 1 حاشیه ص 377 ) آرد: مجمعالفصحاء او را بشار ضبط کرده است ولی من در جنگی بخط سرخوش دیدم که قبل از این قصیده ( وصف انگور و شراب ) «بشگر» ضبط کرده و دیگری آن را تراشیده و «بشار» ساخته است و برای من شکی نمانده که بشار مصحف بشگر است ، زیرا علاوه بر سند سرخوش میدانیم که ایرانیان «بشار» نام نمی نهادند. عجب این است که هدایت او را با بشاربن برد شاعر کِور عرب ( 168 هَ. ق. ) یکی دانسته است :
رز را خدای از قبل شادی آفرید
شادی و خرمی ز رز آمد همی پدید
از جوهر لطایف محض آفرید رز
آنکو جهان و خلق جهان را بیافرید
ازرز بود طعام و هم از رز بود شراب
از رز بودت نقل و هم از رز بود نبید
شادی فرخت و خرمی آنکس که رز فرخت
شادی خرید و خرمی آنکس که رز خرید.
رز را خدای از قبل شادی آفرید
شادی و خرمی ز رز آمد همی پدید
از جوهر لطایف محض آفرید رز
آنکو جهان و خلق جهان را بیافرید
ازرز بود طعام و هم از رز بود شراب
از رز بودت نقل و هم از رز بود نبید
شادی فرخت و خرمی آنکس که رز فرخت
شادی خرید و خرمی آنکس که رز خرید.
دانشنامه عمومی
بَشّار مَرغزی شاعر پارسی گوی سده چهارم هجری است که قصیده خمریه شیوایی گفته است. او نخستین شاعری است که پس از رودکی قصیده خمریه گفته است و می نماید این اثر او بر خمریات منوچهری اثرگذار بوده باشد.
محمد دبیرسیاقی، پیشاهنگان شعر پارسی، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی
قصیده خمریه او در کتاب مونس الاحرار محمد بن بدر جاجرمی که در ۷۴۱ (هجری) نوشته شده آمده است و اینک بخشی از آن:
محمد دبیرسیاقی، پیشاهنگان شعر پارسی، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی
قصیده خمریه او در کتاب مونس الاحرار محمد بن بدر جاجرمی که در ۷۴۱ (هجری) نوشته شده آمده است و اینک بخشی از آن:
wiki: بشار مرغزی
دانشنامه آزاد فارسی
بَشّارِ مَرْغْزی (قرن ۴ق)
شاعر ایرانی. از خمریه سرایان پس از رودکی و پیش از منوچهری است. آنچه از سروده های او باقی مانده قصیده ای ۳۱بیتی است که از زیباترین خمریه ها در ادب کهن فارسی به شمار می رود. منوچهری که در اشعارش از بشار یاد می کند احتمالاً در خمریه سرایی از وی تأثیر گرفته است.
شاعر ایرانی. از خمریه سرایان پس از رودکی و پیش از منوچهری است. آنچه از سروده های او باقی مانده قصیده ای ۳۱بیتی است که از زیباترین خمریه ها در ادب کهن فارسی به شمار می رود. منوچهری که در اشعارش از بشار یاد می کند احتمالاً در خمریه سرایی از وی تأثیر گرفته است.
wikijoo: بشار_مرغزی
نقل قول ها
بشار مرغزی شاعر فارسی سرای ایرانی در سدهٔ چهارم هجری بود که از زندگی نامه اش آگاهی های کمی در دسترس است.
•
•
wikiquote: بشار_مرغزی
دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] بَشّارِ مَرْغَزی ، شاعر سده ۴ق /۱۰م بود.
از تاریخ ولادت ، درگذشت و چگونگی احوال وی اطلاعی در دست نیست . هدایت نام او را بشار ضبط کرده است ، ولی بهار برپایه دست نویسی به خط سرخوش ، نام وی را بشگر می داند و معتقد است که نام بشار تصحیف بشگر است و ایرانیان از نام بشار استفاده نمی کرده اند امکان دارد که این کلمه مخفف بشگرد، یا مرکب از «بش » و «گر» باشد. هدایت این شاعر را به اشتباه با بشار بن برد د ۱۶۷ق /۷۸۳م شاعر تازی گوی ایرانی یکی دانسته است .
اثر وی
از بشار مرغزی تنها یک قصیده ۳۱ بیتی با مطلع «رز را خدای از قبل شادی آفرید/شادی و خرمی رز آمد همه پدید» باقی مانده است . جاجرمی قدیم ترین کسی است که به نقل کامل این قصیده پرداخته است ، در حالی که دیگر تذکره نویسان به گونه ای ناقص آن را ضبط کرده اند. رشید یاسمی نیز این قصیده را از روی جُنگی کهن نقل کرده است . هر چند از بشار مرغزی جز این قصیده ، شعر دیگری نمانده است ، اما همین چکامه گواه بلاغت ، فصاحت و مهارت او در سرودن شعر فارسی است .
خمریه سرایی مرغزی
بشار مرغزی قصیده خود را به پیروی از قصیده خمریه رودکی سروده است و به همین سبب ، او را می توان از خمریه سرایان پس از رودکی و پیش از منوچهری به شمار آورد. شاید بتوان گفت سخن او در خمریات منوچهری مؤثر بوده است . منوچهری در قصیده ای که در مدح عنصری گفته ، به شاعر بزرگ مرو اشاره می کند که به نظر می رسد یکی از آنان بشار مرغزی باشد.
از تاریخ ولادت ، درگذشت و چگونگی احوال وی اطلاعی در دست نیست . هدایت نام او را بشار ضبط کرده است ، ولی بهار برپایه دست نویسی به خط سرخوش ، نام وی را بشگر می داند و معتقد است که نام بشار تصحیف بشگر است و ایرانیان از نام بشار استفاده نمی کرده اند امکان دارد که این کلمه مخفف بشگرد، یا مرکب از «بش » و «گر» باشد. هدایت این شاعر را به اشتباه با بشار بن برد د ۱۶۷ق /۷۸۳م شاعر تازی گوی ایرانی یکی دانسته است .
اثر وی
از بشار مرغزی تنها یک قصیده ۳۱ بیتی با مطلع «رز را خدای از قبل شادی آفرید/شادی و خرمی رز آمد همه پدید» باقی مانده است . جاجرمی قدیم ترین کسی است که به نقل کامل این قصیده پرداخته است ، در حالی که دیگر تذکره نویسان به گونه ای ناقص آن را ضبط کرده اند. رشید یاسمی نیز این قصیده را از روی جُنگی کهن نقل کرده است . هر چند از بشار مرغزی جز این قصیده ، شعر دیگری نمانده است ، اما همین چکامه گواه بلاغت ، فصاحت و مهارت او در سرودن شعر فارسی است .
خمریه سرایی مرغزی
بشار مرغزی قصیده خود را به پیروی از قصیده خمریه رودکی سروده است و به همین سبب ، او را می توان از خمریه سرایان پس از رودکی و پیش از منوچهری به شمار آورد. شاید بتوان گفت سخن او در خمریات منوچهری مؤثر بوده است . منوچهری در قصیده ای که در مدح عنصری گفته ، به شاعر بزرگ مرو اشاره می کند که به نظر می رسد یکی از آنان بشار مرغزی باشد.
wikifeqh: بشار_مرغزی
کلمات دیگر: