دانمارک

دانمارک . (اِخ ) نام کشوری بشمال اروپا. و آن کشوری است پادشاهی و شامل قسمتی از شبه جزیره ٔ ژوتلند (ژیللند) است و تعدادی از جزایر که دریای شمال را از بحر بالتیک مجزا میسازد. سوای جزیره ٔ برن هلم کشور مذکور بین 54 درجه و 33 دقیقه و 57 درجه و 45 دقیقه عرض شمالی و 8 درجه و 5 دقیقه و 12 درجه و 47 دقیقه طول شرقی قرار گرفته است . در قسمت جنوبی دانمارک شلسویک هلشتاین واقع است که متعلق بکشور آلمان میباشد. و قسمت شمالی آن در واقع جزیره ای است . مجموع مساحت دانمارک 16619 میل مربع است که از آن قسمت ژوتلند 11441 میل مربع و سایر جزایر واقع در بحر بالتیک 5178 میل مربع مساحت دارند. تاریخ مدون و قابل اعتبار دانمارک از دوره وایکینگها (800-1050 م .) به بعد است و مطالب تاریخی قبل از این دوره اغلب جنبه ٔ افسانه ای دارد و فاقدمنابع و مآخذ صحیح میباشد. جمعیت کشور دانمارک بموجب آماریکه در 1955 گرفته شده است مجموعاً 4448401 نفر میباشد و بطور تقریب در هر میل مربع 268 تن ساکنند. و تراکم جمعیت بیشتر در جزایر است بطوری که سکنه ٔ جزایر تقریباً به دو برابر سکنه ٔ شبه جزیره میرسد. تعداد سکنه شهر کپنهاگ (کپنهاگن ) پایتخت کشور 753361 نفر است و شهرهای پرجمعیت دیگر دانمارک عبارتند از:
آارهوس 118943 نفر سکنه . اودنس 105915 تن سکنه . آلبورگ 83210 تن سکنه . اِسبیِرگ 50921 تن سکنه . و جمعیت شهرهای دیگر از 50 هزار نفر کمتر است و 98درصد نفر از اهالی کشور پیرو کلیسای لوتران هستند وشخص پادشاه حتماً بایستی از پیروان لوتر باشد. در 1950 فقط 1013800 نفر از مردم کشور به امر کشاورزی و ماهی گیری اشتغال داشتند و از این طریق امرار معاش می کردند سایر مشاغل سکنه عبارت از کارهای دستی ، کار درکارخانجات ، تصدی امور حمل و نقل و کار در ادارات دولتی است . نکته ٔ قابل تذکر اینکه کارهای اهالی به مقتضای فصل تغییر می کند و در بعضی از فصول کار بیشتر است و مردم بیشتری مشغول بکار می شوند.
کشور دانمارک دارای حکومت مشروطه ٔ سلطنتی میباشد. سیستم حکومت کشور مذکور بر اساس قانون مصوب 1953 استوار گردیده . قانونگزاری بعهده ٔ شخص پادشاه و مجلس و نمایندگان است . تعداد نمایندگان مجلس 179 نفرست و برای مدت چهار سال انتخاب میشوند و حق انتخاب با اشخاصی است که 23 سال داشته باشند. کشوردانمارک از لحاظ تقسیمات کشوری به 22 ایالت قسمت شده و هر ایالت دارای فرمانداری است و حکومت های محلی در دست انجمنهای بلدی است . از سال 1814 برای سنین 7 تا 14 سالگی تعلیمات اجباری برقرار گردید اما اجرای این دستور در سال 1937 آزاد شد، بهرحال در سال 1955 فقط 36 مدرسه ٔ دولتی وجود داشته و 3560 مدرسه ٔ محلی و364 دبستان خصوصی بوده است . معلمین در مدارس مخصوص تربیت میشوند و حدود 20 مدرسه برای تعلیم و تربیت معلم در کشور وجود دارد. دوره ٔ تحصیلات ابتدائی پنج سال است و دوره ٔ اول دبیرستان چهار سال است که مبدء تخصصی میشود در حدود 60 مدرسه عالی برای اکابر دائر است و مدارس خصوصی با کمک دولت اداره میگردند. در کشور دانمارک در حدود 27 مدرسه ٔ کشاورزی و بیش از 200 مدرسه ٔ تجارت و دو مدرسه ٔ تخصصی مربوط به تهیه ٔ فرآورده های شیر و 300 مدرسه ٔ فنی وجود داشته و دائر گردیده است .
دانشگاه کپنهاگن در 1479 تأسیس گشته و در 1955 بیش از پنجهزار دانشجو داشته است . دانشگاه دیگری در آارهوس در سال 1928 تأسیس شده است که بیش از 1700 دانشجو دارد. زنان با مردان در این حقوق تساوی دارند.
در دانمارک 1300 کتابخانه ٔ عمومی وجود دارد. سازمان ارتش دانمارک پس از اشغال از طرف آرتش آلمان در جنگ دوم جهانی منحل شد و مهمات و تسلیحات ارتش بدست آنها افتاد. پس از جنگ ، دانمارک به پیمان آتلانتیک شمالی پیوست و آرتش نوینی ایجاد کرد بموجب قانون مصوب 1951 کشور مذکور برای حفظ امنیت داخلی تا چهل هزار نفر و در حالت جنگ تا صدهزار نفر میتواند سرباز داشته باشد و سربازگیری عمومی طبق قانون 1849 در این کشور عمل میشود و جوانان از 19 تا 35 سالگی برای خدمت زیر پرچم احضار میشوند. کشور دانمارک از لحاظ کشاورزی پیشرفتهای شایان توجه نموده است و نود درصد اراضی قابل کشت و 75 درصد اراضی زیر کشت است و بصورت مزارع مستقل بهره برداری میشود. 95 درصد مزارع مستقل است و بدست صاحبان آنها اداره میشود و 5 درصد مزارع بصورت اجاره است . بموجب قانون مصوب سال 1899 وقوانین دیگری که در سالهای 1933 و 1934 و 1948 و 1949 در تأیید آن وضع گردید کوشش و مساعی دولت در این زمینه بوده است که مزارع بزرگ را بمزارع کوچک تبدیل نماید و کارگران تخصصی برای کار در مزارع مستقل تربیت کند. با ایجاد شرکتهای تعاونی از مزارع کوچک حمایت مینماید. محصولات کشاورزی و دام داری دانمارک از 1875 بسرعت رو بافزایش گذاشت و فقط در سالهای جنگ اول و دوم جهانی بطور موقت نکثی پیدا کرد. با طریقه ٔ استفاده از کود در مزارع برای بدست آوردن محصول بیشتر حداکثر استفاده از اراضی میشود. در سال 1913 محصولات کشاورزی صادراتی کشور معادل 550000000 کرون بوده و 97% صادرات محصولات حیوانی بوده است . صادرات محصولات کشاورزی در سال 1927 معادل 1134000000 کرون و در سال 1953 معادل 4330000000 کرون افزایش پیدا کرده است . تزاید صادرات در مورد محصولات کشاورزی و محصولات حیوانی حسب تقاضای بازارهای خارجی بوده و خریدار داشته است . کشورهای انگلستان و آلمان از خریداران عمده ٔ محصولات کشاورزی و محصولات حیوانی کشور دانمارک می باشد. ترقی تجارت محصولات کشاورزی دانمارک بدون تردید مدیون نضج تشکیلات مزارع کشورست که ترقی و توسعه ٔ تشکیلات آن نیز بنوبه ٔ خود از حمایت و رهبری انجمن شاهی کشاورزی که در سال 1769 تأسیس گردیده برخوردار بوده است . زارعین و کشاورزان دانمارک بمنظور توحید مساعی کئوپراهای بزرگ تشکیل داده و هر گروهی دارای نماینده ای در فدراسیون ملی دانمارک می باشد و فدراسیون ملی برای ارتباط با شرکت های تعاونی یک شورای کشاورزی تأسیس نموده که وظیفه ٔ این شوری عبارت است از ادامه ٔ طریق کشاورزان در ارتباط با دولت و کارخانجات و تجارت خارجی . تعداد شوراهای تعاونی بسیار است در سال 1955 فقط از 1782 سازمان فرآورده های شیر 1258 سازمان آن تعاونی بود و نیز 6 کارخانه ٔ تهیه ٔ گوشت خوک صورت تعاونی داشت 85 درصد گاوها متعلق به سازمانهای تهیه ٔ فرآورده های شرکت و 70% خوکها نیز متعلق بهمین سازمانهاست و 30% تخم مرغ های کشور نیز باین سازمانها تعلق دارد.
یکی از کارهای شایان توجه این انجمنها اقداماتی است که برای پیشرفت اطلاعات و سلامت کشاورزان سالمند نموده و مدارس عالیه در این رشته تأسیس کرده اند.ماهی گیری در دانمارک رونق بسزائی دارد و صادرات ماهی یکی از ارقام قابل توجه کشور را تشکیل می دهد و در 1955 از 391700000 کیلوگرم محصول ماهی 102000000 کیلوگرم آن صادر گردیده بوده است . بعد از صنعت کشاورزی و ماهی گیری صنایع دیگر در درجه ٔ دوم اهمیت قرار داردو در ناحیه برن هلم معدن زغال وجود دارد و معادن مهم دیگری ندارد و کارخانه های کشور نیازمندیهای داخلی را رفع می نمایند و در محصولات زیر صادرات دارند: موتوردیزل ، موتورهای بخار برای کشتی و لوازم صنعتی . تهیه ٔ فرآورده های شیر و کشاورزی . یخچال ، ماشین های تهیه ٔ سیمان . شکر، مواد داروئی و لوازم الکتریکی ، از 1940 میزان صادرات محصولات صنعتی کشور افزایش پیدا کرده و در سال 1955 میزان صادرات به 2880000000 کیلو رسیده است . تجارت خارجی کشور بیشتر با کشور انگلستان بود فقط در زمان اشغال آلمانها محصولات کشور بین کشورهای تابعه ٔ آلمان قسمت میگردید و بعد از جنگ کشور انگلستان یکی از خریداران عمده ٔ محصولات کشور دانمارک می باشد. کشورهای آلمان ، سوئد، هلند، بلژیک ، آمریکا، فرانسه . نروژ، برزیل ، سویس ، فنلاند و ایتالیا بترتیب از خریداران محصولات و صادرات کشور دانمارک هستند. کشور دانمارک به نسبت جمعیت خود دارای کشتی های تجارتی قابل توجهی نیز میباشد.
کشور دانمارک در حدود 5000 کیلومتر راه آهن دارد. در حدود نصف رقم مذکور متعلق به دولت بوده و بقیه مربوط به اشخاص و شرکتهای خصوصی است . راه آهن دارای دو پل بزرگ است که یکی از آن دو 800 متر طول دارد و بین فین و ژوتلند قرار گرفته و دیگری که بطول 3200 گز است زیلند را به فالستر متصل میسازد. طول راههای اصلی کشور بالغ بر 8358 هزارگز است و با جاده های فرعی شوسه جمعاً 45810 هزارگز میشود.
تعداد وسائط نقلیه در کشور بسی افزایش پیدا کرده است بطوریکه در سال 1955 در کشور تعداد 327165 اتومبیل و 124555 موتورسیکلت بوده است . پایتخت دانمارک یکی از فرودگاههای بین المللی است . کشور دانمارک در شرکت هواپیمایی اس .آ.اس سهیم است . واحد پول کشور دانمارک کرون است و حق چاپ و نشر اسکناس بعهده ٔ بانک ملی کشور است که از سال 1813 بنام ریگس بانک تأسیس و در سال 1936 بنام بانک ملی تغییر یافته است و این بانک با نظارت هیئت فرمانداران اداره میشود که توسط دولت انتخاب میشوند. بعد از بانک مذکور سه بانک بزرگ خصوصی و 158 بانک کوچک در کشور وجود داردکه بامور تجاری اشتغال دارند و 499 بانک پس انداز درکشور دائر است . مبلغ پس انداز در سال 1955 بالغ بر 5509800000 کرون بوده است .