کلمه جو
صفحه اصلی

ارث زن

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] ارث زن (قرآن). عنوان ارث از باب های مهم فقهی است که مسائل و احکام ارث به تفصیل در آن آمده است.
زنان از والدین و خویشاوندان خود ارث میبرند.«... وللنسآء نصیب مما ترک الولدان والاقربون مما قل منه اوکثر نصیبا مفروضا». برای مردان، از آنچه پدر و مادر و خویشاوندان از خود بر جای می گذارند، سهمی است؛ و برای زنان نیز، از آنچه پدر و مادر و خویشاوندان می گذارند، سهمی؛ خواه آن مال، کم باشد یا زیاد؛ این سهمی است تعیین شده و پرداختنی.
تفسیر
این آیه در حقیقت گام دیگری برای مبارزه با عادات و رسوم غلطی است که زنان و کودکان را از حق مسلم خود محروم می ساخت، و بنا بر این مکمل بحثهایی است که در آیات سابق گذشت، زیرا اعراب با رسم غلط و ظالمانه ای که داشتند زنان و فرزندان خردسال را از حق ارث محروم می ساختند، آیه روی این قانون غلط خط بطلان کشیده و گفت:" مردان سهمی از اموالی که پدر و مادر و نزدیکان بجای می گذارند دارند و زنان هم سهمی خواه کم باشد یا زیاد" بنا بر این هیچ یک حق ندارد که سهم دیگری را غصب کند (لِلرِّجالِ نَصِیبٌ مِمَّا تَرَکَ الْوالِدانِ وَ الْأَقْرَبُونَ وَ لِلنِّساءِ نَصِیبٌ مِمَّا تَرَکَ الْوالِدانِ وَ الْأَقْرَبُونَ مِمَّا قَلَّ مِنْهُ أَوْ کَثُرَ).سپس در پایان آیه برای تاکید مطلب می فرماید:" این سهمی است تعیین شده و لازم الاداء" تا هیچ گونه تردید در این بحث باقی نماند (نَصِیباً مَفْرُوضاً) ضمنا همانطور که می بینیم آیه فوق یک حکم عمومی برای همه موارد ذکر می کند، بنا بر این آنهایی که فکر می کنند پیامبران اگر ثروتی داشته باشند به- عنوان ارث به بستگان آنها نمی رسد بر خلاف آیه فوق است (البته منظور اموال شخصی پیغمبر است و گرنه اموال بیت المال که متعلق به مسلمین است طبق قانون بیت المال در موارد خود مصرف خواهد شد).همچنین از عموم آیه فوق و آیات دیگری که بعدا در باره ارث می خوانیم روشن می شود که قائل شدن به تعصیب یعنی" اختصاص دادن قسمتی از مال به- مردانی که از طرف پدر به میت ارتباط دارند در پاره ای از موارد- همانطور که دانشمندان اهل تسنن قائل هستند" نیز بر خلاف تعلیمات قرآن است زیرا لازمه آن محروم ساختن زنان از ارث در بعضی از موارد می شود و این یک نوع تبعیض جاهلی است که اسلام با آیه فوق و مانند آن، آن را نفی کرده است.


کلمات دیگر: