کلمه جو
صفحه اصلی

شاهد حال

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] شاهد حال به شواهد و قراین غیر گفتاری دلالت کننده بر رضایت و مانند آن گفته می شود.
شاهد حال عبارت است از شهادت حالت و رفتار فرد بر موضوعی همچون رضایت، ناخشنودی و مانند آن، از قبیل گشودن در مهمان پذیر، کاروان سرا و گرمابه که بیانگر رضایت مالک آن نسبت به ورود به آن مکان و استفاده از آن است، یا حصار نکشیدن اطراف ملک و سرزمین وسیع که به طور معمول بیانگر رضایت صاحب آن نسبت به آمد و شد، نشستن و دیگر تصرفات غیر زیان آور به ملک است.

محل بحث شاهد حال در فقه
از احکام مرتبط با آن در بابهایی نظیر صلات، تجارت و نکاح سخن گفته‏ اند.

احکام مرتبط با شاهد حال
تصرف در مال دیگری جایز نیست مگر با رضایت او. از راههای به دست آوردن رضایت، شاهد حال است که گاه علم آور است و گاه ظن آور.
بدون شک، شاهد حالی که موجب یقین به رضایت صاحب مال می ‏شود، معتبر و حجت است. همچنین به تصریح برخی، شاهد حالی که اطمینان آور است و از آن به ظنِ نزدیک به یقین و علم عادی تعبیر می ‏شود. اگر شاهد حال موجب ظن به رضایت صاحب مال گردد،
آیا تصرف در آن جایز است یا نه؟ مسئله اختلافی است. برخی گفته‏ اند: اگر رفتاری از نظر عرف و عقلا ظهور در اذن داشته باشد، همچون ظهور لفظی حجّت و معتبر است؛ هرچند برای فرد یقین و اطمینان آور نباشد.

← احکام مربوط به شاهد حال در صلات
...


کلمات دیگر: