کلمه جو
صفحه اصلی

محمد خوانساری

دانشنامه عمومی

محمد خوانساری (۱۳۰۰ خورشیدی در اصفهان - ۱۴ اسفندماه ۱۳۸۸ در تهران) استاد برجستهٔ فلسفه و منطق در دانشگاه تهران، عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی و یکی از بزرگ ترین منطق دانان دوران معاصر بود. وی علاوه بر تحصیلات دانشگاهی در رشته فلسفه و گذراندن همه دروس دورهٔ دکتری زبان و ادبیات فارسی، دکتری ش را در رشتهٔ منطق و فلسفه با عالی ترین درجه از دانشگاه سوربن پاریس دریافت کرده بود. او در سال ۱۳۸۲ خورشیدی و در جریان سومین همایش چهره های ماندگار به عنوان چهره ماندگار این سال در رشته منطق انتخاب شد و همچنین در سال۱۳۸۴ خورشیدی به پاس خدمات بی شمار علمی و فرهنگی ش، نشان انجمن آثار و مفاخر فرهنگی را دریافت کرد. از میان تألیفات متعدد او، کتاب منطق صوری، یکی از کتاب های مهم درسی دانشگاهی در این زمینه محسوب می شود که تاکنون ده ها بار به چاپ رسیده است.
منطق صوری (مشهورترین کتاب استاد)
مقولات (ترجمه کتاب معروف ارسطو)
صرف و نحو و اصول تجزیه و ترکیب در ۱۵ جلد
مختارات من الادب الحدیث
فرهنگ اصطلاحات منطقی (به انضمام واژه نامه فرانسه و انگلیسی)
ترجمه و تصحیح و مقدمهٔ «ایقاظ النائمین» از صدرالدین شیرازی (این کتاب جامع ترین اثر صدرالمتألهین شیرازی در حوزهٔ عرفان اسلامی است و همهٔ آن مطالبی که به طور پراکنده دربارهٔ عرفان در دیگر آثار ملاصدرا منعکس شده، در این اثر ارائه گردیده اند)
تألیف کتاب درسی منطق برای سال سوم دبیرستان رشته علوم انسانی در چندین دوره تا مهر ۸۸
علاوه بر انتشار ۸ جلد کتاب در باب منطق، وی ۳۲ مقاله نیز، به زبان های فارسی و فرانسوی در باب موضوع های منطق، فلسفه، انسان شناسی، روانشناسی، ادبیات و عرفان تألیف نموده است.
محمد خوانساری، در سال ۱۳۰۰ خورشیدی در اصفهان به دنیا آمد. پس از طی دوره ابتدایی در مدرسه ایران؛ دوره متوسطه در دبیرستان سعدی اصفهان را به پایان رساند. پس از به انجام رساندن تحصیلات مقدماتی و بعد از مدتی پرداختن به تحصیلات حوزوی، جهت ادامه تحصیلات کلاسیک ش وارد دانشسرای مقدماتی شد. وی در سال ۱۳۱۹ به اخذ دیپلم دانش سرای مقدماتی نایل شد. از آن جا که رتبه دوم را دارا بود جهت ادامه تحصیل در دانشسرای عالی به تهران آمد. از استادان به نام خوانساری در این دوره می توان از جلال الدین همایی نام برد که در آن زمان با عنوان دبیری تازه به دانشگاه منتقل شده بود. خوانساری پس از فراغت از تحصیل در آموزش و پرورش استخدام شد و در دبیرستان عظیمیه شهر ری به تدریس پرداخت.
انتقال وی به تهران، در ادامه مسیر علمی او و تکمیل تحصیلاتش نقش به سزایی داشت.
محمد خوانساری از همان سال های اول دبیرستان هم زمان با کسب علوم کلاسیک به تحصیل ادبیات عرب و علوم دینی نیز همت گمارد و در جلسات درس چند تن از علمای طراز اول اصفهان که دارای درجه اجتهاد بودند، اصول عقاید، اخلاق و دیگر علوم مرتبط را آموخت. قسمتی از شرح منظومه حاجی سبزواری و قسمتی از شرح اشارات را هم در محضر حاج میرزا ابوالحسن شعرانی تلمذ نمود و بعدها در مقابله و تصحیح کتاب «مصباح الهدایه» جلال الدین همایی با وی همکاری داشت.


کلمات دیگر: