دودمان زنگیان

زنگیان دودمانی از ترکمانان بودند که از سال ۵۰۶ تا ۶۳۸ جلالی بر سرزمین هایی فرمان راندند که امروز در شمال عراق و سوریه واقع است. پایتخت شان نخست حلب و از سال ۱۱۵۴م دمشق بود.
زنگیان در سنجار
Zengid black banner
بنیادگذار این دودمان، عمادالدین زنگی پسر آق سنقر از سرداران سلجوقیان بود و ایشان از همین رو به زنگیان آوازه یافتند.مرگ زودهنگام ملکشاه، سبب شد که میان درباریان درباره بر تخت نشستن فرزندان خردسال سلطان کشمکش و جنگ درگیرد، چندان که سراسر روزگار سلطنت برکیارق به مدعیان سلطنت را فروکوفتن گذشت. به این ترتیب قدرت مرکزی سلجوقیان رو به سستی نهاد و چندان که خوارزمشاهیان در فرارود قدرت می گرفتند، در گوشه و کنار نیز حکومت هایی محلی، چون اتابکان فارس، اتابکان آذربایجان و اتابکان لرستان راه خود را از در حکومت پیش می گرفتند. زنگیان نیز در همین روزگار برآمدند.
آق سنقر از همراهان و یاران نزدیک ملکشاه و حاجب او بود و لقب قسیم الدوله و نیز فرمان امارت بر حلب را از او داشت و در لشکرکشی ملکشاه به اورشلیم، از فرماندهان سپاه او بود. اما پس از ملکشاه، در جنگی که میان آق سنقر و تُتش پسر آلپ ارسلان درگرفت، آق سنقر کشته شد. چون برکیارق، عموی ش، تتش را در نزدیکی ری شکاند و در تکریت به زندان کرد، عمادالدین پسر آق سنقر به رویارویی با صلیبیان رفت و ایشان را به چندین نبرد پس راند.