کلمه جو
صفحه اصلی

قراختاییان

فرهنگ فارسی

یا قراختاییان کرمان سلسله ای از پادشاهان کرمان که توسط براق حاجب در ۶۱۹ ه ق ./ ۱۲۲۲ م . تاسیس شد . قدرت حکام این خاندان بخاک کرمان محدود بود و آنان عموما خراجگزار مغول محسوب میشدند . اسامی افراد این سلسله ازین قرار است : براق حاجب بن کلدوز قتلغ خان ( جل. ۶۱۹ ه ق ./ ۱۲۲۲ م . ) . رکن الدین مبارک خواجه حجه الحق ( جل. ۶۳۲ ه ق . / ۱۲۳۴ م . ) قطب الدین محمد برادرزاده براق حاجب ( جل. ۶۵٠ ه ق . /۱۲۵۲ م . ) قتلغ ترکان زوجه قطب الدین( جل. ۶۵۵ ه ق. / ۱۲۵۷ م . ) جلال الدین سیورغتمش بن - قطب الدین ( جل. ۶۸۱ ه ق . / ۱۲۸۲ م . ) صفوه الدین پادشاه خاتون دختر قطب الدین ( جل. ۶۹۲ ه ق . / ۱۲۹۳ م . ) جلال الدین محمد شاه بن سلطان حجاج ( جل. ۶۹۴ ه ق . / ۱۲۹۴ م . ) قطب الدین شاه جهان بن سیورغتمش ( جل. ۷٠۲ ه ق . / ۱۳۲٠ م . - عزل از طرف غازان خان ۷٠۵ ه ق ./ ۱۳٠۵م. ) این سلسله را مغول تا سال ۷۱۴ اداره میکردند و از آن پس آل مظفر کرمان را ضمیمه حکومت خود کردند .

طائفه هستند که در کرمان حکومت کرده اند

لغت نامه دهخدا

قراختائیان. [ ق َ خ َ ] ( اِخ ) طائفه ای هستند که درکرمان حکومت کرده اند. پس از خوارزمشاهیان از طائفه ٔقراختای ده نفر در کرمان بحکومت رسیدند نخستین کس از حکام آنان براق بن کلدور و واپسین آنان قطب الدین شاه جهان است. مدت سلطنت آنان از سال 621 هَ. ق. تا 706 یعنی هشتاد و شش سال طول کشید. مؤسس این سلسله براق حاجب نام داشت. ( تاریخ گزیده چ لندن ج 1 ص 527، 531 ) ( تاریخ عصر حافظ ج 1 ص 4، 63، 72، 78، 99، 188، 192،194، 390، 448 ) ( حبیب السیر چ خیام ج 3 ص 267، 268 ).

دانشنامه عمومی

خان نشین قراخِتایی، قره خِتایی یا قراختائیان یا قراختاییان (در بنمایه های چینی:西遼 لیائوی باختری)پادشاهی ای وابسته به قوم ختایی بود که میان سال های ۱۱۲۴ تا ۱۲۱۸ میلادی در آسیای میانه برپا بود.
این دودمان به دست یلو داشی -که رهبر بازماندهٔ دودمان لیائو که از میهن خود در شمال و شمال خاوری چین به آسیای میانه گریخته بودند بود- بنیاد نهاده شد. نایمان ها به رهبری کوچلک خان در ۱۲۱۱ میلادی فرمانروایی این امپراتوری را به دست گرفتند و سرانجام این پادشاهی به دست مغولها از میان رفت.
زبان متداول این کشور ختایی و چینی بود. پایتختشان بلاساغون بود که امروزه در قرقیزستان جای دارد و دین های رواج دار در آن کنفوسیوس گرایی، بوداگرایی و اسلام بود.
علاءالدین تکش (۵۶۸–۵۹۸ هجری) با یاری قراختاییان بر خوارزم چیره شد. سلطان محمد خوارزمشاه پس از جنگ های بسیار در سدهٔ هفتم هجری فرارود را که در آن زمان زیر فرمان قره ختاییان بود به زیر فرمان خود درآورد.

دانشنامه آزاد فارسی

قراختائیان
(یا: قره ختائیان) پادشاهی ای وابسته به قوم ختایی که میان سال های ۵۱۸ تا ۶۱۶ق/۱۱۲۴ تا ۱۲۱۸م در آسیای میانه برپا بود. زبان متداول آنان ختایی و چینی و پایتخت شان بلاساغون بود که امروزه در قرقیزستان جای دارد. مذاهب رایج در آن اسلام و آیین بودا بود. قراختائیان چندین بار به ماوراءالنّهر تاختند. سرانجام این پادشاهی به دست مغولان از میان رفت.

پیشنهاد کاربران

خان نشین قراخِتایی ، قره خِتایی یا قراختائیان یا قراختاییان ( در بنمایه های چینی:西遼 لیائوی باختری ) پادشاهی ای وابسته به قوم ختایی بود که میان سال های ۱۱۲۴ تا ۱۲۱۸ میلادی در آسیای میانه برپا بود.
این دودمان به دست یلو داشی - که رهبر بازماندهٔ دودمان لیائو که از میهن خود در شمال و شمال خاوری چین به آسیای میانه گریخته بودند بود - بنیادنهاده شد. نایمان ها به رهبری کوچلک خان در ۱۲۱۱ میلادی فرمانروایی این امپراتوری را به دست گرفتند و سرانجام این پادشاهی به دست مغول ها از میان رفت.
زبان متداول این کشور ختایی و چینی بود. پایتختشان بلاساغون بود که امروزه در قرقیزستان جای دارد و دین های رواج دار در آن کنفوسیوس گرایی، بوداگرایی و اسلام بود.
قره ختاییان چندین بار به فرارود تاختند و یکی از دلیل های از پا درآمدن سامانیان بودند. علاالدین تکش ( ۵۶۸ - ۵۹۸ هجری ) با یاری قراختاییان بر خوارزم چیره شد. سلطان محمد خوارزمشاه پس از جنگ های بسیار در سدهٔ هفتم هجری فرارود را که در آن زمان زیر فرمان قره ختاییان بود به زیر فرمان خود درآورد.
تاریخچه
یلو داشی بنیادگذار این خان نشین ۱۰۰هزار ختایی را از منچوری و از راه مغولستان به آسیای میانه رساند. وی در ۱۱۳۴ میلادی بلاساغون را که زیر فرمان قره خانی ها بود گرفت. به زودی قره ختاییان بر کاشغر، ختن و بشبالیق چیره شدند. سپس خجند را گشودند و برسراسر دره فرغانه چیرگی خود را گستردند. ۱۱۴۱ بر فرارود دست یازیدند و در آینده به خوارزم تاختند. امپراتوری ایشان با گذشت زمان و بر اثر شورش ها و نافرمانی ها رو به سراشیب نهاد. در ۱۲۰۸ نایمان ها - که از دست مغولان از خاستگاه خویش گریخته بودند - به مرزهای قره ختایی رسیدند و به گور خان پادشاه قراختایی پناهنده شد. گور خان ایشان را پذیرفت و دختر وی را به خان ایشان کوچلک به زنی داد.
در ۶۰۷ ( هجری ) سلطان محمد خوارزمشاه کوشید تا ورارود را از دست قراختاییان بیرون آورد ولی در جنگی که میان او سپاه گورخان در گرفت و با خیانت سران سپاه سلطان محمد شکست سختی خورد و با جامهٔ مبدل از میدان گریخت. در ۱۲۱۱ میلادی کوچلک خان به گور خان خیانت کرد و این واپسین فرمانروای دودمان را به بند کشید و خود به جای او نشست. چون محمد خوارزمشاه در به دست آوردن قلمرو قره خانی به کوچلک خان یاری رسانده بود بر این پایه بخشی از سرزمین های زیر فرمان ایشان را به دست آورد. سرانجام در ۱۲۱۸ میلادی کوچلک خان به دست مغول های تازنده کشته شد و کار قره ختاییان به انجام رسید.
از ویکی پدیا
منبع [ویرایش]
Wikipedia contributors, "Kara - Khitan Khanate, " Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en. wikipedia. org/w/index. php?title=Kara - Khitan_Khanate&oldid=285673466 ( accessed May 10, 2009 ) .
مرتضی راوندی، تاریخ اجتماعی ایران، جلد دوم، انتشارات امیرکبیر
اسدالله معروفی، تاریخ چهارهزارسالهٔ ارتش ایران، جلد یکم، انتشارات ایمان، ISBN 946 - 6820 - 03 - 4


کلمات دیگر: