فریبرز

فَریبُرز پسر کیکاوس و برادر سیاوش، از پهلوانان ایرانی در شاهنامهٔ فردوسی است. طبری و بلعمی نام او را به گونهٔ برزافره نوشته اند . نویسندهٔ گمنام مجمل التواریخ نام او را برزافری نوشته است و گفته است که فردوسی نام او را به فریبرز دگرگون کرده تا در بحر متقارب که شاهنامه سروده شده بگنجد. نام برزافره شاید با نام Barzapharnes سردار اشکانی در پیوند باشد که در دوران پاکور اشکانی زندگی می کرد .
فهرست پهلوانان ایرانی شاهنامه
کیخسرو
سیاوش
بر پایهٔ شاهنامه، پس از بازگرداندن کیخسرو به ایران، کشمکشی بین طوس، سپهسالار ایران، و گودرز درمی گیرد که کیخسرو شاه شود یا فریبرز . طوس بر این باور بود که کیخسرو که از تبار افراسیاب بوده، برای پادشاهی ایران خطرناک است و به یاری جنگجویانش از فریبرز پشتیبانی کرد. از آن سو گودرز نیز به کمک جنگ آوران اش جانب کیخسرو را گرفت. برای فرونشاندن این تنش که چه کسی باید شاه ایران باشد تا آستانه جنگ داخلی تنش ادامه یافت، کیکاوس، شاه ایران دستور داد که هر کس بتواند دژ بهمن در نزدیکی اردبیل را تسخیر نماید، شاه آیندهٔ ایران خواهد بود. قوای اهریمنی از این دژ پاسداری می کردند. فریبرز و طوس در گرفتن دژ ناتوان بودند، ولی کیخسرو به آسانی آن را به تصرف در آورد و اینگونه کشمکش از میان رفت و کیخسرو شاه ایران شد.
کیخسرو پس از جلوس بر تخت ایران، سپاهی به سپهسالاری طوس را به توران فرستاد تا کین سیاوش را از افراسیاب بازستانند. راه توران از دو مسیر بود ، نخست میسر طولانی و بیابانی مسیر دوم کوتاه و دژ فرود بر سر راه. کیخسرو به طوس سفارش کرد که از راه دژ کلات که فرود برادر کیخسرو در آن بود، راهی توران نشود. طوس این فرمان را نادیده گرفت و از همان راه، به توران رهسپار شد. پس از وقایع بسیار و کشته شدن فرود توسط سپاه ایران به فرماندهی طوس به گونه ای ناخواسته، و شکست خوردن ایرانیان در نخستین نبرد با تورانیان، کیخسرو فریبرز را به جای طوس به سپهسالاری سپاه ایران بر گزید. فریبرز علی رغم هیچگونه دست آوردی در برابر توران، همچنان در منصب خویش ماند. مهمترین کار فریبرز کشتن گُلبادویسه، پهلوان تورانی در نبردی تن به تن بود. طبری و بلعمی نیز به این رویداد پرداخته اند و افزون بر آن نوشته اند که کیخسرو به فریبرز پیشکش های فراوان داد و او را به فرمانداری مُکران گماشت. برپایهٔ یک روایت الحاقی در شاهنامه، فریبرز به تشویق رستم با مادر کیخسرو که فرنگیس یا فریگیس نام داشت پیوند زناشویی بست.
سرنوشت فریبرز نیز همچون چهار پهلوان ایرانی دیگر اینگونه بود که آنها در واپسین سفر کیخسرو به سوی پروردگار او را تا نزدیکی چشمه ای همراهی کردند و پس از آنکه کیخسرو سروش را دید به آسمان عروج کرد، همه پهلوانان در برف گرفتار شدند.

فَریبُرز
در شاهنامۀ فردوسی ، پسر کِیکاوس . در نبرد رستم با سهراب حضور داشت . به هنگام گزیدن جانشین برای کیکاوس ، طوس فریبرز را نامزد کرد، اما چون طبق قرار، کِیخُسرو دژ بهمن را زودتر گشود، او به شاهی رسید و چون طوس از تورانیان آسیب فراوان دید، کیخسرو فریبرز را به سپهسالاری برگزید و گودَرز و گیو را به همکاری او گماشت . فریبرز رُهام را به سبب شبیخونی که به سپاه ایران زده بود به سپاه پیران فرستاد و او را نکوهش کرد. اما در جنگی که روی داد فریبرز از هومان تورانی شکست خورد و به کوه گریخت . سپس گودَرز و بیژن بر فریبرز شوریدند، اما کیخسرو رستم را به یاری او به هَماوَن فرستاد و از او خواست تا سپاه را به فریبرز بازگرداند. فریبرز مادر سیاوش را به وساطت رستم خواستگاری کرد و رستم رضایت کیخسرو و فرنگیس را برای این ازدواج گرفت . فریبرز علاوه بر جنگ های مکرر با توران در نبرد یازده رخ نیز شرکت داشت و نامزد پیکار با کَلباد ویسه بود. فریبرز با کیخسرو به بهشت گَنگ رفت و فریبرز نیز در عزلت کیخسرو برای همیشه ناپدید شد.