ترابری ریلی

راه آهن یا ترابری ریلی یک روش ترابری هدایت شده بر روی زمین است. راه آهن برای قطارها طراحی شده تا بدین وسیله بتوان مسافر و کالا جابه جا کرد. راه آهن دو ریل هم راستا دارد که معمولاً از فولاد است. این ریل ها با ریل بند (تراورس)های چوبی یا بتنی (و در گذشته فولادی) به هم پیوسته می شوند که این ریل بندها، ریل ها را در بازه ای یکسان از همدیگر نگه می دارد.
پناه راه: دالان یا فضای سرپوشیده در مجاورت کوه برای جلوگیری از ریزش بهمن در بستر راه آهن.
جاده آهن
آمادگاه
ایستگاه چندگانه
ایمن گاه
بالاست
بارکف
بارگُنج
برش راه
برقی کردن راه آهن
بلیط تمام مسیر
بلیط ویژه
پارسنگ
تالار گذر
ترابر
تراورس
توشه
خط سرعت افزایی
خط گذر
خطرو
خودکشند
دالانه
دیرانه
ذخیره جا
ریل بند
ریل بست
زمان اوج
زمان تخلیه
تندرو (سریع السیر)
سوزن ریل
سیم بالاسر
سینی دوار
شاخک برقرسان
شدآمد
شیبک
ضربه گیر
عمر بازدید
فاصله گذر
فرست
فرست کردن
قطار
قطار بارگُنجی
قطار تماشا
قطار توربینی
قطار خیابانی
قطار دوسر
کالای گذری
گذرانه
مسافر گذری
مسیر موقت
هزارچرخ
واگن
واگن خدمت
واگن پهلوگرد
واگن توشه بر
ترابری ریلی یکی از روش های ترابری بر روی زمین است که در مصرف انرژی بسیار به صرفه عمل می کند. ریل ها رویه ای بسیار صیقلی و محکم فراهم می کنند که چرخ های قطار می توانند با کمترین اصطکاک ممکن بر روی آن ها بغلتند. این روش با خود راحتی و صرفه جویی در انرژی مصرفی به همراه دارد. معمولاً بخش پیشین قطارها هم با شکلی خمیده و هواپویا (آیرودینامیک) ساخته می شود تا در مصرف انرژی صرفه جویی شود. روی هم رفته، تحت شرایط مناسب، قطار برای بردن حجم مشخصی از کالا یا مسافر، ۵۰ تا ۷۰ درصد کمتر انرژی نیاز دارد تا ترابری جاده ای.افزون بر این، ریل ها و ریل بندها باهم وزن قطار را به طور یکسان پخش می کنند که در پی آن با هر محور/چرخ بار بیشتری می توان حمل کرد تا در ترابری جاده ای.ترابری ریلی همچنین از امن ترین و کم جاگیرترین شیوه های ترابری است. یک خط راه آهن دوریلی می تواند در یک زمان مشخص از یک بزرگراه چهارخطه هم بیشتر مسافر یا کالا جابه جا کند.
واژگان (اصطلاحات) استاندارد شده فارسی در این شاخه (مصوبه فرهنگستان زبان و ادب فارسی) به این قرار است: