عالم جبروت

[ویکی اهل البیت] عالم جبروت یکی از عوالم چهارگانه در نظر فلاسفه و عرفاست این عالم بالاتر از عالم ملکوت (عالم ما فوق طبیعت) و مادون عالم لاهوت است. عالم جبروت عالم عقول است و مربوط است به عالم ابداع. مجردات و مبدعات موجوداتی هستند که هم از نظر ذات مجردند و هم از نظر فعل.
برخی موجودات این مرتبه را دو قسم می دانند:
اینان موجوداتی هستند که تدبیر و تصرفی در عالم اجسام ندارند و غرق در جمال و جلال الاهی اند ؛ به ایشان «ملائکة مهیّمه» نیز گفته می شود. تهیّم به معنای شدت هَیَمان است. ملائکة مهیّمه موجوداتی هستند که محبت و عشق به خدای سبحان سراسر وجودشان را در برگرفته و برای قبول فیض از حق تعالی نیازی به واسطه ندارند. آنان محو و شیفتة جمال الاهی اند و لذا کسی را جز خدای تعالی نمی شناسند و حتی به خودشان نیز توجهی ندارند. عارفان به برکت شهودات خود در مورد آنها سخن گفته اند و به تبیین و توصیف هویت آنها پرداخته اند. گفتنی است دسته ای از این موجودات اگرچه تعلقی به عالم اجسام ندارند ولی واسطهٔ فیض الاهی بر عالم اجسام اند.
اینان موجوداتی هستند که در عین تجرد به عالم اجسام تعلق داشته و در آن تدبیر و تصرف می کنند.
به این مرتبه در آیات و روایات اشاره های فراوانی شده و در باب ملائکه کروبی و ارواح قدسی و روح اعظم و اصطلاح الروح در قرآن آنجا که می فرماید «تنزل الملئکه و الروح فیها باذن ربهم من کل امر» ؛ به این بحث پرداخته می شود.