اردشیر جی

[ویکی فقه] اردشیر جی پسر شاپور در یک خانواده زرتشتی در هند به دنیا آمد و تحصیلات تکمیلیش را در انگلستان ادامه داد. وی در احیای سنت و شعائر ملی میان جوانان تلاش زیادی کرد او از اعضای انجمن آزادی خواهان ایران بود و همچنین او در کودتای ۱۲۹۹ش، با رضاخان همکاری داشت. در یک کلام وی آسیایی استعمارزده بود.
اردشیر جی، پسر ابداجی، پسر شاپور در ۲۲ اوت ۱۸۶۵م در یک خانواده زرتشتی ایرانی تبار در بمبئی به دنیا آمد. پدر و پدر بزرگ او گزارشگران روزنامه انگلیسی تامیز در بمبئی بوده اند؛ از این رو اردشیر، نام خانوادگی «ریپورتر» را برگزید. پدر و پدر بزرگش از کارمندان استعمار بریتانیا در بمبئی بوده اند. او سومین نماینده انجمن پارسیان هند بود که پس از درگذشت کی خسرو جی (خان صاحب) در سال ۱۲۷۲ش. به تهران آمد. وی در ایران، ازدواج کرد و حاصل ازدواجش دو پسر به نام های جمشید و شاپور بود که هر دو از ماموران سرویس اطلاعاتی بریتانیا بودند و اردشیر نیز در چنین محیطی پرورش یافت.
تحصیلات در انگلیس
او در نوجوانی عازم انگلستان شد و با حمایت اینتلیجت سرویس، تحصیلات دانشگاهی را در رشته های علوم و حقوق سیاسی، تاریخ شرق و تاریخ باستان به پایان رسانید و عالی ترین آموزش های اطلاعاتی را فرا گرفت.وی استعدادی سرشار از خویش به نمایش نهاد و کوشید چهره درخشانی از خود ترسیم کند و شایسته مهم ترین ماموریت های سرّی در ایران متلاطم در عصر مشروطیت و پس از آن باشد و وی را تا پایان عمر در زمره دوستان صمیمی رجال انگلیس، چون: سرپرست سایکس، سردنیس راس و... قرار دهد.اردشیر در لندن اقامت داشت و مدتی بعد در سن ۲۷ سالگی به بمبئی بازگشت. او رابطه ای ویژه با سردلئونیل والتر و چیلد و برادرانش داشت و همین رابطه، نقشی اساسی در سرنوشت وی در ایستگاه اطلاعاتی انگلیس ایفا کرد.
ورود به ایران
او در سال ۱۸۹۳م. که مصادف بود با واپسین سال های سلطنت ناصرالدین شاه و بعد از نهضت تنباکو در ایران و به خطر افتادن منافع انگلیس به عنوان یکی از حامیان دولت انگلیس به ایران آمد و تا پایان عمر خود، نزدیک «چهل سال»، نقش مرموزی را در صحنه سیاست ایران بازی کرد.
نقش او در جریان مشروطیت
...