[ویکی فقه] مصاحبه ای که پیش رویتان قرار دارد، گفت وگویی است با استاد گرانقدر حجت الاسلام والمسلمین شب زنده دار که به بررسی مکاتب نجف، سامراء، کربلا و قم پرداخته شده و از مسائلی نظیر رشد علمی، تفاوت ها و بزرگان هر مکتب سخن به میان آمده است و در پایان روش فقاهتی صاحب جواهر به طور خاص مورد بحث قرار گرفته است. (این مصاحبه توسط آقای سلمان دهشور آن جام گرفته و تقریر شده است).
مکاتب اجتهادی سامرا، نجف، کربلا و قم، از لحاظ روش علمی و تعلیمی چه تفاوت هایی با هم دارند؟بررسی محتوا و مسلک مکتب نجف و سامرا:مکاتب نجف و سامرا از لحاظ محتوا و مسلک بعد از شیخ ظاهراً متحد هستند؛ زیرا عده ای از تلامذه شیخ که نزد مرحوم میرزای شیرازی تلمذ می کردند، به سامرا منتقل شدند؛ لذا سامرائی ها همان مطالب را ترویج کردند؛ البته ممکن است در سبک درسی اختلاف داشته باشند، ولی محتوا همان است.
مقایسه مکتب کربلا با نجف
← افراد شاخص مکتب کربلا
نکته ای که باید مورد توجه قرار گیرد، این است که حوزه سامرا از جهت تعمیق مباحث اصولی خیلی مؤثر بوده؛ یعنی امتیاز کار میرزای شیرازی این است که قوت و نیرویی به علم بخشیده و بزرگانی که منشأ آثار شدند، مثل آقای نائینی و آقا ضیاء و مرحوم صاحب کفایه، در حقیقت نقطه عطف هستند. مرحوم آخوند صاحب کفایه، از لحاظ عمق بخشیدن قبل از این دو محقق قرار دارد، اگرچه از نظر رتبه، آقای نائینی و آقا ضیاء در رتبه تلامذه آخوند قرار می گیرند؛ اگرچه آقای نائینی خیلی تلمذ نکرده، برخلاف آقا ضیاء و محقق اصفهانی و مرحوم میرزا محمدتقی شیرازی، که افراد دقیقی بودند و علم اصول را پیش بردند؛ این ها مرهون زحمات میرزای شیرازی و آن سبک هستند؛ البته همه مطالب از شیخ است، اما زحمات میرزای شیرازی و تربیت ها و تعمیق های ایشان، مؤثر واقع شده است.من شنیده ام که آقای خوئی به مبالغه می فرمودند اگر آقا میرزا محمدتقی شیرازی ادعای نبوت بکند و معجزه خودش را اصول قرار بدهد، سزاوار است قبول شود. البته آقای خوئی درس میرزای دوم (میرزا محمدتقی شیرازی) نرفته، بلکه درس آقا میرزا علی آقا شیرازی می رفت؛ از ایشان سؤال می شود که چرا درس میرزا محمدتقی نرفتید، ایشان می گفتند نمی توانستم مطالبش را جمع بکنم.مطالبی که فرمودید، حدود پنجاه سال بعد از شیخ اعظم است، اگر ممکن است بعد از این پنجاه سال مکاتب را پیگیری کنید.استاد: در ادامه، ظاهراً مکتب سامرا و کربلا منتفی شده اند. سامرا یک سال بعد از میرزا برقرار بود، و از اعاظمی که آن جا بودند مثل میرزا محمدتقی شیرازی و محقق فشارکی، آثار چندانی بر جای نمانده است؛ از آقای شیرازی اصول مکتوبی باقی نمانده است و از مرحوم فشارکی هم کتاب مختصری مانده است، البته حرف های مهم ایشان را حاج شیخ عبدالکریم در کتاب درر الفوائد جمع کرده است.در ادامه باید مکتب قم و نجف را بررسی کرد.
مکتب قم
...
مکاتب اجتهادی سامرا، نجف، کربلا و قم، از لحاظ روش علمی و تعلیمی چه تفاوت هایی با هم دارند؟بررسی محتوا و مسلک مکتب نجف و سامرا:مکاتب نجف و سامرا از لحاظ محتوا و مسلک بعد از شیخ ظاهراً متحد هستند؛ زیرا عده ای از تلامذه شیخ که نزد مرحوم میرزای شیرازی تلمذ می کردند، به سامرا منتقل شدند؛ لذا سامرائی ها همان مطالب را ترویج کردند؛ البته ممکن است در سبک درسی اختلاف داشته باشند، ولی محتوا همان است.
مقایسه مکتب کربلا با نجف
← افراد شاخص مکتب کربلا
نکته ای که باید مورد توجه قرار گیرد، این است که حوزه سامرا از جهت تعمیق مباحث اصولی خیلی مؤثر بوده؛ یعنی امتیاز کار میرزای شیرازی این است که قوت و نیرویی به علم بخشیده و بزرگانی که منشأ آثار شدند، مثل آقای نائینی و آقا ضیاء و مرحوم صاحب کفایه، در حقیقت نقطه عطف هستند. مرحوم آخوند صاحب کفایه، از لحاظ عمق بخشیدن قبل از این دو محقق قرار دارد، اگرچه از نظر رتبه، آقای نائینی و آقا ضیاء در رتبه تلامذه آخوند قرار می گیرند؛ اگرچه آقای نائینی خیلی تلمذ نکرده، برخلاف آقا ضیاء و محقق اصفهانی و مرحوم میرزا محمدتقی شیرازی، که افراد دقیقی بودند و علم اصول را پیش بردند؛ این ها مرهون زحمات میرزای شیرازی و آن سبک هستند؛ البته همه مطالب از شیخ است، اما زحمات میرزای شیرازی و تربیت ها و تعمیق های ایشان، مؤثر واقع شده است.من شنیده ام که آقای خوئی به مبالغه می فرمودند اگر آقا میرزا محمدتقی شیرازی ادعای نبوت بکند و معجزه خودش را اصول قرار بدهد، سزاوار است قبول شود. البته آقای خوئی درس میرزای دوم (میرزا محمدتقی شیرازی) نرفته، بلکه درس آقا میرزا علی آقا شیرازی می رفت؛ از ایشان سؤال می شود که چرا درس میرزا محمدتقی نرفتید، ایشان می گفتند نمی توانستم مطالبش را جمع بکنم.مطالبی که فرمودید، حدود پنجاه سال بعد از شیخ اعظم است، اگر ممکن است بعد از این پنجاه سال مکاتب را پیگیری کنید.استاد: در ادامه، ظاهراً مکتب سامرا و کربلا منتفی شده اند. سامرا یک سال بعد از میرزا برقرار بود، و از اعاظمی که آن جا بودند مثل میرزا محمدتقی شیرازی و محقق فشارکی، آثار چندانی بر جای نمانده است؛ از آقای شیرازی اصول مکتوبی باقی نمانده است و از مرحوم فشارکی هم کتاب مختصری مانده است، البته حرف های مهم ایشان را حاج شیخ عبدالکریم در کتاب درر الفوائد جمع کرده است.در ادامه باید مکتب قم و نجف را بررسی کرد.
مکتب قم
...
wikifeqh: مکاتب_اجتهادی