مترادف حدث : تازه، نو ، برنا، نوباوه، نوجوان، نوخاسته ، غایط، فضله، نجاست، مبطل، باطل کننده
متضاد حدث : کهنه، پیر
حدث
مترادف حدث : تازه، نو ، برنا، نوباوه، نوجوان، نوخاسته ، غایط، فضله، نجاست، مبطل، باطل کننده
متضاد حدث : کهنه، پیر
فارسی به انگلیسی
accident, event, phenomenon
عربی به فارسی
رويداد , اتفاق , پيشامد , نوجوان , در خور جواني , ويژه نو جوانان
مترادف و متضاد
صفت ≠ کهنه
تازه، نو
۱. تازه، نو ≠ کهنه
۲. برنا، نوباوه، نوجوان، نوخاسته ≠ پیر
۳. غایط، فضله، نجاست
۴. مبطل، باطلکننده
فرهنگ فارسی
نو، امری که تازه واقع شده، بدعت، جوان، برنا، نوی
(صفت اسم ) ۱ - امریکه تازه واقع شده نو . ۲- چیزی نو که زشت و غیر معتاد باشد امری که در سنت و شرع معروف نباشد . ۳- برنا نوجوان. ۴ - نوزاد نوا خواسته . ۵ - غازط . جمع : احداث .
یاقوت گوید دژی است حصین میان ملطیه و سمیساط
(صفت اسم ) ۱ - امریکه تازه واقع شده نو . ۲- چیزی نو که زشت و غیر معتاد باشد امری که در سنت و شرع معروف نباشد . ۳- برنا نوجوان. ۴ - نوزاد نوا خواسته . ۵ - غازط . جمع : احداث .
یاقوت گوید دژی است حصین میان ملطیه و سمیساط
فرهنگ معین
(حَ دَ ) [ ع . ] (ص . اِ. )۱ - امری که تازه واقع شده ، نو. ۲ - امری که در سنت و شرع معروف نباشد . ۳ - برنا، جوان . ۴ - نوزاد. ۵ - غایط .
لغت نامه دهخدا
حدث . [ ح َ دُ / دِ ] (ع ص ). مرد بسیارسخن . پرسخن . || خوش سخن . (منتهی الارب ).
حدث . [ ح َ دَ ] (اِخ ) یاقوت گوید: دژی است حصین میان ملطیه و سمیساط و مرعش . از مرزهاست ، و آنرا «حمراء» نیز نامند چون خاک آن سرخ میباشد و دژ آن بر کوهی است بنام «اُحَیدِب » و چون حسن بن قحطبه بدان مرزها بجنگ رسید و دشمن را شکست داد و نزد مهدی خلیفه بازگشت ازفوائد ساختن دژ طرسوس بدو اطلاع داد، پس خلیفه دستورداد آن دژ را در حدث به سال 162 هَ . ق . بساختند. در کتاب احمدبن یحیی آرد که : حصن حدث در روزگار عمر بدست حبیب بن مسلمه ٔ فهری از طرف عیاض بن غنم فتح شد و معاویه او را بر آن گمارد. و بنوامیه باب حدث را باب السلامة مینامیدند برای تفأل . در وجه تسمیه ٔ آن برخی گویند: چون برای مسلمانان در آن جا حادثه ٔ سخت رخ داد، و برخی گویند هنگام فتح ، مسلمانان با یک جوان (حدث ) روبرو شدند و با او سخت جنگیدند. باری در زمان مروان بن محمد، رومیان ، ملطیه و حدث را بازستدند و مردم آنجا را آواره کردند، و به سال 161 هَ . ق . میخائیل به مرعش حمله کرد و مهدی عباسی ، حسن بن قحطبه را بدانجا گسیل داشت و او دشمن را شکست داد و چنان بر ایشان تسلط یافت که تصویر وی در کنائس خویش نصب کردند، و در بازگشت به مهدی پیشنهاد کرد تا حدث و طرسوس را بسازد، و این بنا با خشت بود و علی بن سلیمان را بر آن برگمارد، و پس از مرگ مهدی ، موسی الهادی جای وی نشست و علی بن سلیمان را عزل کرد، و جزیره و قنسرین به محمدبن ابراهیم عباسی داد. علی بن سلیمان چهار هزار مرد در این شهر نگاه میداشت ، پس محمدبن ابراهیم دو هزار تن دیگر از سمیساط و شمیشاط و کیسوم و دلوک و دعبان بدانجا آورد، و عطاء ایشان را «چهل » قرار داد. واقدی گفته است : در آن سال که حدث ساخته شد باران بسیار بارید و بناهای سست و سور شهر ویران گردید و مسلمانان متواری شدند و رومیان بازگشتند و در آن سکنی گزیدند. پس موسی الهادی چند دسته بدانجا گسیل داد و هیچیک کاری از پیش نبردند، وچون هارون بتخت نشست رومیان را بیرون راند و لشکریان مسلمان در آن جای داد، و دیگر از این شهر در تاریخ خبری نیست تا روزگار سیف الدوله حمدان که رومیان آنجا را ویران کردند و سیف الدوله در 343 هَ . ق . دمشق (سردار روم ) را شکست داد. و متنبی درباره ٔ آن گوید:
هل الحدث الحمراءُتعرف لونها
و تعلم ای الساقیین الغمائم
بناها فأعلی و القنا یقرع القنا
و موج المنایا حولها متلاطم
طریدة دهر ساقها فرددتها
علی الدین بالهندی و الانف راغم
تفیت اللیالی کل شی ٔ أخذته
و هن لما یأخذن منک غوارم .
أبوالحسین بن کوچک نحوی ، هنگامی که ملک روم برای ویران کردن حدث آمده و سیف الدوله ایشان را برای دومین بار شکست داده است ، گوید:
رام هدم الاسلام بالحدث المؤ -
ذِن بنیانها بهدم الضلال
نکلت عنک منه نفس ضعیف
سلبته القوی رؤس العوالی
فتوقی الحمام بالنفس و الما -
ل و باع المقام بالارتحال
ترک الطیر و الوحوش سغاباً
بین تلک السهول و الأجبال
و لکم وقعة قریت عفاةالطَْ -
َ-طیر فیها جماجم الأبطال .
رجوع به معجم البلدان و مراصد الاطلاع شود. و حدیثه مصغر آن است . رجوع به حدیثه شود.
حدث . [ ح ِ ] (ع ص ) حَدِث . (منتهی الارب ). همسخن : حدث ملوک ؛ صاحب حدیث پادشاهان . قصه گوی و هم سخن آنان . هوحدث الملوک اذاکان صاحب حدیثهم و سمیرهم . (مهذب الاسماء) (منتهی الارب ). حدث نساء. (منتهی الارب ) (اقرب الموارد)؛ آنکه با زنان بسیارسخن باشد.
حدث. [ ح َ دُ / دِ ] ( ع ص ). مرد بسیارسخن. پرسخن. || خوش سخن. ( منتهی الارب ).
حدث. [ ح ِ ] ( ع ص ) حَدِث. ( منتهی الارب ). همسخن : حدث ملوک ؛ صاحب حدیث پادشاهان. قصه گوی و هم سخن آنان. هوحدث الملوک اذاکان صاحب حدیثهم و سمیرهم. ( مهذب الاسماء ) ( منتهی الارب ). حدث نساء. ( منتهی الارب ) ( اقرب الموارد )؛ آنکه با زنان بسیارسخن باشد.
حدث. [ ح َ دَ ] ( ع اِ ) مرد جوان. ( منتهی الارب ). جوان. مردم جوان. ج ، اَحداث. ( منتهی الارب ). برنا : شنیدم که درویشی را با حدثی بر خبثی بگرفتند. ( گلستان ). || حدث السن ؛ نوجوان. حدیث السن. || سرگین. فضله. براز. نجاست. عذرة. پلیدی. غائط. ( اقرب الموارد ) :
باد اگر چه خوش آمد ودلکش
از حدث بگذرد نیاید خوش.
کی بداند آخر و بدو زمین.
او همان نور است و نپذیرد خبث.
در حدث کرده ست زرین بال را.
در حدث مدفون شده ست آن زفت گنج.
حدث. [ ح ِ ] ( ع ص ) حَدِث. ( منتهی الارب ). همسخن : حدث ملوک ؛ صاحب حدیث پادشاهان. قصه گوی و هم سخن آنان. هوحدث الملوک اذاکان صاحب حدیثهم و سمیرهم. ( مهذب الاسماء ) ( منتهی الارب ). حدث نساء. ( منتهی الارب ) ( اقرب الموارد )؛ آنکه با زنان بسیارسخن باشد.
حدث. [ ح َ دَ ] ( ع اِ ) مرد جوان. ( منتهی الارب ). جوان. مردم جوان. ج ، اَحداث. ( منتهی الارب ). برنا : شنیدم که درویشی را با حدثی بر خبثی بگرفتند. ( گلستان ). || حدث السن ؛ نوجوان. حدیث السن. || سرگین. فضله. براز. نجاست. عذرة. پلیدی. غائط. ( اقرب الموارد ) :
باد اگر چه خوش آمد ودلکش
از حدث بگذرد نیاید خوش.
سنائی.
کرمکی کاندر حدث باشد دفین کی بداند آخر و بدو زمین.
مولوی.
نور خورشیدار بیفتد بر حدث او همان نور است و نپذیرد خبث.
مولوی.
تا گشاید عقده اشکال رادر حدث کرده ست زرین بال را.
مولوی.
باز سلطان است زآن جغدان برنج در حدث مدفون شده ست آن زفت گنج.
مولوی.
|| هرچه طهارت تباه کند. ( مهذب الاسماء ). هرآنچه مبطل طهارت باشد از نوم و بول و غائط و ریح و جنابت. ناقض طهارت. اثر معنوی در نفس انسان در نتیجه نزدیکی زن و مرد یا خروج بول یا غائط یا ریح ، و آن یکی از موانع نماز و مبطل وضو و غسل است. ناپاکی. آلودگی. آلایش شکننده وضو و غسل. ج ، احداث ، حُدثان ، حِدثان. ( منتهی الارب ). || چیزی نو زشت غیر معتاد. ( منتهی الارب ). الحادث المنکر الذی لیس بمعتاد ولامعروف فی السنة. || آسیب. مکروه. نازلة. ( اقرب الموارد ). || معنی . مقابل عین : طفل ، خرده و پاره هرچیزی. عین باشد یا حدث و معنی. ( منتهی الارب ). تهانوی می افزاید: و در نزد علماء عربیت آن امری است که قائم بفاعل باشد. یعنی معنی قائم بغیر باشد. خواه صادر شود از چیزی مانند ضرب و مشی یا صادر نشود مانند، طول و قصر.چنانکه رضی گفته است و مراد به معنی متجدد باشد، چنانکه بیان آن در ضمن ایراد معنی لفظ مصدر بیاید و نیز بر مفعول مطلق اطلاق شود. و آنرا حدثان هم گویند و فعل هم نامند. چنانکه در ارشاد بیان کرده است و شرح آن ضمن بیان معنی لفظ فعل بیاید || در نزدفقهاء عبارت است از نجاست حکمیه و اطلاق نشود بر حقیقیه ، بخلاف نجس ، چه آن هم بر حکمیه و هم بر حقیقیه اطلاق شود. چنین است در «عارفیه » که حاشیه بر شرح وقایه است. و در بیرجندی در مبحث نواقض وضوء گوید: حدث نجاست حکمیه ای است که به وضو ساختن و غسل نجاست مرتفع شود. و همچنین به تیمم نیز حدث زایل گردد و گاه اطلاق میشود برآنچه به خروج آن این نجاست حاصل شود و در «شرح المنهاج » در فتاوی شافعیه گفته است : مراد فقهاء از لفظ حدث معنی است معلول به یکی از اسباب یاد شده در شرع ، مانند بیرون آمدن چیزی از مجرای جلو یا عقب آدمی و امثال آن. و اینکه از حدث به چیزی که وضو ساختن را ایجاب کند تعبیر نمایند صحیح نباشد. زیرا حدث ایجاب وضو ساختن نکند مگر آنکه مقرون به قیام به سوی نماز باشد -انتهی. ( کشاف اصطلاحات الفنون ).حدث . [ ح َ دَ ] (ع اِ) مرد جوان . (منتهی الارب ). جوان . مردم جوان . ج ، اَحداث . (منتهی الارب ). برنا : شنیدم که درویشی را با حدثی بر خبثی بگرفتند. (گلستان ). || حدث السن ؛ نوجوان . حدیث السن . || سرگین . فضله . براز. نجاست . عذرة. پلیدی . غائط. (اقرب الموارد) :
باد اگر چه خوش آمد ودلکش
از حدث بگذرد نیاید خوش .
کرمکی کاندر حدث باشد دفین
کی بداند آخر و بدو زمین .
نور خورشیدار بیفتد بر حدث
او همان نور است و نپذیرد خبث .
تا گشاید عقده ٔ اشکال را
در حدث کرده ست زرین بال را.
باز سلطان است زآن جغدان برنج
در حدث مدفون شده ست آن زفت گنج .
|| هرچه طهارت تباه کند. (مهذب الاسماء). هرآنچه مبطل طهارت باشد از نوم و بول و غائط و ریح و جنابت . ناقض طهارت . اثر معنوی در نفس انسان در نتیجه ٔ نزدیکی زن و مرد یا خروج بول یا غائط یا ریح ، و آن یکی از موانع نماز و مبطل وضو و غسل است . ناپاکی . آلودگی . آلایش شکننده ٔ وضو و غسل . ج ، احداث ، حُدثان ، حِدثان . (منتهی الارب ). || چیزی نو زشت غیر معتاد. (منتهی الارب ). الحادث المنکر الذی لیس بمعتاد ولامعروف فی السنة. || آسیب . مکروه . نازلة. (اقرب الموارد). || معنی . مقابل عین : طفل ، خرده و پاره ٔ هرچیزی . عین باشد یا حدث و معنی . (منتهی الارب ). تهانوی می افزاید: و در نزد علماء عربیت آن امری است که قائم بفاعل باشد. یعنی معنی قائم بغیر باشد. خواه صادر شود از چیزی مانند ضرب و مشی یا صادر نشود مانند، طول و قصر.چنانکه رضی گفته است و مراد به معنی متجدد باشد، چنانکه بیان آن در ضمن ایراد معنی لفظ مصدر بیاید و نیز بر مفعول مطلق اطلاق شود. و آنرا حدثان هم گویند و فعل هم نامند. چنانکه در ارشاد بیان کرده است و شرح آن ضمن بیان معنی لفظ فعل بیاید || در نزدفقهاء عبارت است از نجاست حکمیه و اطلاق نشود بر حقیقیه ، بخلاف نجس ، چه آن هم بر حکمیه و هم بر حقیقیه اطلاق شود. چنین است در «عارفیه » که حاشیه بر شرح وقایه است . و در بیرجندی در مبحث نواقض وضوء گوید: حدث نجاست حکمیه ای است که به وضو ساختن و غسل نجاست مرتفع شود. و همچنین به تیمم نیز حدث زایل گردد و گاه اطلاق میشود برآنچه به خروج آن این نجاست حاصل شود و در «شرح المنهاج » در فتاوی شافعیه گفته است : مراد فقهاء از لفظ حدث معنی است معلول به یکی از اسباب یاد شده در شرع ، مانند بیرون آمدن چیزی از مجرای جلو یا عقب آدمی و امثال آن . و اینکه از حدث به چیزی که وضو ساختن را ایجاب کند تعبیر نمایند صحیح نباشد. زیرا حدث ایجاب وضو ساختن نکند مگر آنکه مقرون به قیام به سوی نماز باشد -انتهی . (کشاف اصطلاحات الفنون ).
- حدث اصغر ؛ آنچه بدان تجدید وضو لازم آید.
- حدث اکبر ؛ آنچه بدان تجدید غسل وتجدید وضو لازم آید.
باد اگر چه خوش آمد ودلکش
از حدث بگذرد نیاید خوش .
سنائی .
کرمکی کاندر حدث باشد دفین
کی بداند آخر و بدو زمین .
مولوی .
نور خورشیدار بیفتد بر حدث
او همان نور است و نپذیرد خبث .
مولوی .
تا گشاید عقده ٔ اشکال را
در حدث کرده ست زرین بال را.
مولوی .
باز سلطان است زآن جغدان برنج
در حدث مدفون شده ست آن زفت گنج .
مولوی .
|| هرچه طهارت تباه کند. (مهذب الاسماء). هرآنچه مبطل طهارت باشد از نوم و بول و غائط و ریح و جنابت . ناقض طهارت . اثر معنوی در نفس انسان در نتیجه ٔ نزدیکی زن و مرد یا خروج بول یا غائط یا ریح ، و آن یکی از موانع نماز و مبطل وضو و غسل است . ناپاکی . آلودگی . آلایش شکننده ٔ وضو و غسل . ج ، احداث ، حُدثان ، حِدثان . (منتهی الارب ). || چیزی نو زشت غیر معتاد. (منتهی الارب ). الحادث المنکر الذی لیس بمعتاد ولامعروف فی السنة. || آسیب . مکروه . نازلة. (اقرب الموارد). || معنی . مقابل عین : طفل ، خرده و پاره ٔ هرچیزی . عین باشد یا حدث و معنی . (منتهی الارب ). تهانوی می افزاید: و در نزد علماء عربیت آن امری است که قائم بفاعل باشد. یعنی معنی قائم بغیر باشد. خواه صادر شود از چیزی مانند ضرب و مشی یا صادر نشود مانند، طول و قصر.چنانکه رضی گفته است و مراد به معنی متجدد باشد، چنانکه بیان آن در ضمن ایراد معنی لفظ مصدر بیاید و نیز بر مفعول مطلق اطلاق شود. و آنرا حدثان هم گویند و فعل هم نامند. چنانکه در ارشاد بیان کرده است و شرح آن ضمن بیان معنی لفظ فعل بیاید || در نزدفقهاء عبارت است از نجاست حکمیه و اطلاق نشود بر حقیقیه ، بخلاف نجس ، چه آن هم بر حکمیه و هم بر حقیقیه اطلاق شود. چنین است در «عارفیه » که حاشیه بر شرح وقایه است . و در بیرجندی در مبحث نواقض وضوء گوید: حدث نجاست حکمیه ای است که به وضو ساختن و غسل نجاست مرتفع شود. و همچنین به تیمم نیز حدث زایل گردد و گاه اطلاق میشود برآنچه به خروج آن این نجاست حاصل شود و در «شرح المنهاج » در فتاوی شافعیه گفته است : مراد فقهاء از لفظ حدث معنی است معلول به یکی از اسباب یاد شده در شرع ، مانند بیرون آمدن چیزی از مجرای جلو یا عقب آدمی و امثال آن . و اینکه از حدث به چیزی که وضو ساختن را ایجاب کند تعبیر نمایند صحیح نباشد. زیرا حدث ایجاب وضو ساختن نکند مگر آنکه مقرون به قیام به سوی نماز باشد -انتهی . (کشاف اصطلاحات الفنون ).
- حدث اصغر ؛ آنچه بدان تجدید وضو لازم آید.
- حدث اکبر ؛ آنچه بدان تجدید غسل وتجدید وضو لازم آید.
فرهنگ عمید
۱. (فلسفه ) = حادث
۲. (صفت ) ویژگی امری که تازه واقع شده.
۳. امری که معروف در سنت وشریعت نباشد، بدعت.
۴. (اسم، صفت ) جوان، نوجوان.
۵. ادرار، مدفوع، و آنچه وضو را باطل می کند.
۲. (صفت ) ویژگی امری که تازه واقع شده.
۳. امری که معروف در سنت وشریعت نباشد، بدعت.
۴. (اسم، صفت ) جوان، نوجوان.
۵. ادرار، مدفوع، و آنچه وضو را باطل می کند.
دانشنامه آزاد فارسی
حَدَث
در اصطلاح فقه، نجاست معنوی را گویند که در انسان به یکی از اسباب وضو یا غسل، پدید می آید. به فردی که حدث برای او روی داده، مُحْدِث گویند. حدث اصغر، اسباب و مبطلات وضو است مانند بول، غائط، باد معده و خواب. و حدث اکبر، اسباب و مبطلات غسل است مانند احتلام، مقاربت، انزال منی و حیض. حَدَث در برابر خَبَث است. نیز ← خَبَث
در اصطلاح فقه، نجاست معنوی را گویند که در انسان به یکی از اسباب وضو یا غسل، پدید می آید. به فردی که حدث برای او روی داده، مُحْدِث گویند. حدث اصغر، اسباب و مبطلات وضو است مانند بول، غائط، باد معده و خواب. و حدث اکبر، اسباب و مبطلات غسل است مانند احتلام، مقاربت، انزال منی و حیض. حَدَث در برابر خَبَث است. نیز ← خَبَث
wikijoo: حدث
دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] حَدَث به دو معنای سبب نقض طهارت و قذارت معنوی مانع از دخول در نماز آمده است.
حدث در اصطلاح فقها بر دو معنا اطلاق شده است:
← سبب
حدث دو مرتبۀ خفیف و شدید دارد.مرتبۀ خفیف، حدث اصغر و مرتبۀ شدید آن حدث اکبر نامیده می شود.
محدث
به کسی که حدث از او صادر گردیده «مُحدِث» گویند.
حکم حدث
...
حدث در اصطلاح فقها بر دو معنا اطلاق شده است:
← سبب
حدث دو مرتبۀ خفیف و شدید دارد.مرتبۀ خفیف، حدث اصغر و مرتبۀ شدید آن حدث اکبر نامیده می شود.
محدث
به کسی که حدث از او صادر گردیده «مُحدِث» گویند.
حکم حدث
...
wikifeqh: حدث
[ویکی الکتاب] معنی حَدِّثْ: بازگو(ازمصدرتحدیث وتحدیث نعمت به معنای ذکرویاد آوری ونشان دادن آن است به زبان یا به عمل ، و این عمل شکر نعمت است)
تکرار در قرآن: ۳۶(بار)
تکرار در قرآن: ۳۶(بار)
wikialkb: ریشه_حدث
جدول کلمات
بدعت , نوآوری
پیشنهاد کاربران
حدث: در لغت به معنای به وجود آمدن است. و مُحدِث در اصطلاح فقها به کسی گفته می شود که از او چیزی صادر شود که حالت طهارت و پاکی او را از بین برد یا به عبارتی به کسی که حدث از او صادر گردیده مُحدِث می گویند.
اتفاق - رویداد
رویداد. . . اتفاق
کلمات دیگر: