کلمه جو
صفحه اصلی

اصحاب حدیث

فرهنگ فارسی

اصحاب حدیث مالک و شافعی و سفیان ثوری و احمد بن حنبل و اصحاب ایشان و غیرهم . یکی از دو مذهب سنت و جماعت و آنان پنج فرقه اند : داودیه شافعیه مالکیه حنبلیه عشریه .

لغت نامه دهخدا

اصحاب حدیث. [ اَ ب ِ ح َ ] ( اِخ ) اصحاب حدیث مالک و شافعی و سفیان ثوری و احمدبن حنبل و اصحاب ایشان و غیرهم. ( نفایس الفنون ). یکی از دو مذهب سنّت و جماعت و آنان پنج فرقه اند:داودیه. شافعیه. مالکیه. حنبلیه. عشریه. ( بیان الادیان ). و شهرستانی آرد: از مردم حجاز بودند و در زمره اصحاب مالک بن انس و اصحاب محمدبن ادریس شافعی و اصحاب سفیان ثوری و اصحاب احمدبن حنبل و اصحاب داودبن علی بن محمد اصفهانی بشمار میرفتند و آنان را از اینرو اصحاب حدیث میخواندند که عنایت آنان به تحصیل احادیث و نقل اخبار بود و بنای احکام را بر نصوص مینهادند و به قیاس جلی و خفی هنگام یافتن خبر یا اثری رجوع نمیکردند. شافعی ( رض ) گفت : هرگاه برای من مذهبی بیابید و آنگاه خبری بدست آورید که برخلاف آن مذهب من باشدباید بدانید که مذهب من همان خبر است ، و این کسان از اصحاب شافعی بودند: ابوابراهیم اسماعیل بن یحیی مزنی. ربیعبن سلیمان جیزی. حرملةبن یحیی تجیبی. ربیع مرادی. ابویعقوب بویطی. حسن بن محمدبن صباح زعفرانی. محمدبن عبداﷲبن عبدالحکم مصری و ابوثور ابراهیم بن خالدکلینی. و این گروه افزون بر اجتهاد شافعی به اجتهادی نمی پرداختند بلکه در آنچه از وی نقل شده بود از لحاظ توجیه و استنباط تصرف میکردند و همه توجیهات و استنباطات خود را از منقولات وی صادر میکردند و به هیچ رو با نظر وی بمخالفت برنمیخاستند. ( از ملل و نحل شهرستانی چ مطبعه حجازی قاهره ج 1 ص 265 ) :
خواجه بوبکر حصیری سر اصحاب حدیث
حجت شافعی و معجزه پیغمبر.
فرخی.
و رجوع به اصحاب رای شود.

دانشنامه آزاد فارسی


دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] اصحاب حدیث عنوان پیروان یکی از دو گرایش اصلی در فقه اهل سنت می باشد.
اصحاب حدیث، مقابل اصحاب رأی به گروهی از عالمان سنی در سده‏های نخست اسلامی که در روش خود بر آموزش احادیث و پیروی آن اعتنایی ویژه داشته‏اند، اطلاق می‏شد. اکثر اصحاب حدیث اهل حجاز بوده‏اند.
چهره های برجسته اصحاب حدیث
احمد بن حنبل، مالک بن انس و محمد بن ادریس شافعی از حدیث گرایان برجسته به شمار می‏آیند.
شیوه و روش فقهی اصحاب حدیث
گرچه در شیوه و روش فقهی آنان تفاوتهایی وجود داشت، لیکن همه آنان در محدود کردن به کارگیری رأی، قیاس و استحسان اهتمام وافر به احادیث نبوی و آثار صحابه و تابعین ـ بر خلاف شیوه اصحاب رأی ـ متفق بودند.



کلمات دیگر: