کلمه جو
صفحه اصلی

اسباب مغالطه

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] اسباب مغالطه یکی از اصطلاحات به کار رفته در علم منطق بوده و به معنای عوامل وقوع غلط و اشتباه در تفکر و استدلال است.
اسباب مغالطه، که اجزا، عوامل و مثارات مغالطه هم نامیده می شود؛ اموری است که دلیل به وجود آمدن یک مغالطه می شود.
طبقه بندی انواع مغالطات
نوع نگاه به اسباب مغالطه در طبقه بندی انواع مغالطات، نقش تعیین کننده ای دارد؛ به عبارت دیگر مغالطات غالباً بر اساس اسباب مغالطه و علت مغالطی بودن طبقه بندی می شوند؛ مثلاً تقسیم مغالطات به لفظی و معنوی به این معناست که علت مغالطه در دسته اول، امری لفظی است و در دسته دوم، نکته ای مرتبط با معانی است. البته تحدید اسباب مغالطه، متاثر از شیوه تعریف مغالطه است. اگر دامنه مغالطه را منحصر در استدلال های غیر معتبر بدانیم اسباب مغالطه و به تبع آن، اقسام مغالطه بسیار کمتر از حالتی خواهد بود که مغالطه را شامل همه لغزش های تفکر و اندیشه بدانیم.
تقسیم اولی اسباب مغالطه
در کتاب های منطق سنتی، اسباب مغالطه در تقسیم اولی بر دو قسم است:۱. اسباب یا اجزای صناعی مغالطه، یعنی اموری که در خود تبکیت (استدلال مغالطی) واقع شده، منشا اشتباه و غلط می شود.۲. اسباب مغالطه خارج قیاس (یا اجزای خارجی مغالطه)، یعنی عوامل واسبابی که خارج از استدلال مغالطی است و در عین حال، سبب مغالطه و افتادن در غلط می شود.
← اسباب صناعی مغالطه
...


کلمات دیگر: