مترادف خیمه : چادر، خرگاه، سراپرده، شامیانه
برابر پارسی : چادر، تاژ
خیمه
مترادف خیمه : چادر، خرگاه، سراپرده، شامیانه
برابر پارسی : چادر، تاژ
فارسی به انگلیسی
tent, tabernacle, pavilion
canvas, tent
فارسی به عربی
خیمة , ستارة , کوخ , معبد
عربی به فارسی
چادر بزرگ , خيمه بزرگ , سايبان , اسمانه , چادر , خيمه , خيمه زدن , توجه , توجه کردن , اموختن , نوعي شراب شيرين اسپانيولي
مترادف و متضاد
چادر، خرگاه، سراپرده، شامیانه
توجه، طاق، ساباط، سایبان، خیمه، چتر، چادر، نوعی شراب شیرین اسپانیولی
سایبان، خیمه، کروک اتومبیل
پناه گاه، سایبان، کلبه، خیمه، خانه رعیتی، سپنج
خیمه، پرستشگاه موقت
سایبان، خیمه، خیمه بزرگ، آسمانه، چادر بزرگ
مسکن، خیمه، خیمه مخروطی سرخپوستان، کلبه سرخ پوستان
فرهنگ فارسی
چادر، سایبان بزرگ، خرگاه، سراپرده، خیام جمع
( اسم ) ۱ - منزلگاهی از پارچ. کلفت ( مانند کرباس و جز آن ) که قابل حمل و نقل باشد چادر . جمع : خیام خیم . ۲ - خیم. بارگاه ذات احدیت و مرتبت حجاب . ۳ - جهان وجود .
رستاقی است از رساتیق طائف
( اسم ) ۱ - منزلگاهی از پارچ. کلفت ( مانند کرباس و جز آن ) که قابل حمل و نقل باشد چادر . جمع : خیام خیم . ۲ - خیم. بارگاه ذات احدیت و مرتبت حجاب . ۳ - جهان وجود .
رستاقی است از رساتیق طائف
فرهنگ معین
شب بازی ( ~. شَ) [ ع - فا. ] (اِمر.) نمایش عروسکی . یکی از هنرهای نمایشی که در آن عروسک ها را از پشت پرده یا خیمة کوچکی به وسیلة سیم یا نخ به حرکت درآورند و یک تن از داخل خیمه به زبان آن ها سخن گوید.
(خِ مِ) [ ع . خمیة ] (اِ.) چادر، سراپرده . ؛ ~روی آب زدن کنایه از: کار بی ثبات یا زیان آور کردن .
(خِ مِ ) [ ع . خمیة ] (اِ. ) چادر، سراپرده . ، ~روی آب زدن کنایه از: کار بی ثبات یا زیان آور کردن .
شب بازی ( ~. شَ ) [ ع - فا. ] (اِمر. ) نمایش عروسکی . یکی از هنرهای نمایشی که در آن عروسک ها را از پشت پرده یا خیمة کوچکی به وسیلة سیم یا نخ به حرکت درآورند و یک تن از داخل خیمه به زبان آن ها سخن گوید.
شب بازی ( ~. شَ ) [ ع - فا. ] (اِمر. ) نمایش عروسکی . یکی از هنرهای نمایشی که در آن عروسک ها را از پشت پرده یا خیمة کوچکی به وسیلة سیم یا نخ به حرکت درآورند و یک تن از داخل خیمه به زبان آن ها سخن گوید.
لغت نامه دهخدا
خیمه . [ خ َ م َ ] (اِخ ) رستاقی است از رساتیق طائف . (از معجم البلدان ).
خیمة. [ خ َ م َ ] (اِخ ) کوهچه ٔ منفرد بالای ابانین . در این مکان آبی است موسوم به عبادة که از آن بنی عبس است . (از معجم البلدان ) (منتهی الارب ).
خیمة. [ خ َ م َ ] (ع اِ) هر خانه ٔ مستدیر. خیم . || سه یا چهار چوب که بر آن گیاه اندازند و در گرما بسایه ٔ آن نشینند. || هر خانه ای که از چوبهای درخت ساخته شود. (منتهی الارب ) (از تاج العروس ) (از لسان العرب ). الاچیق . (یادداشت مؤلف ). ج ، خیمات ، خیام ، خیم ، خیوم . در هر سه معنی . || چادر و ستاده و منزلگاه قابل حمل و نقل که از پارچه های کلفت مانند کرباس و کتان و جز آن می سازند و در صحرا و باغ جهت نشستن در زیر سایه وی آنرا بر پا می کنند، سراپرده . خرگاه . سیاه چادر. (ناظم الاطباء). چادر. خباء. تاز. تاژ. چتری . سراپرده که از پارچه سازند برای نشستنگاه در سفر و حضر بکار برند. (یادداشت مؤلف ). ج ، خِیَم و خیام :
رسیدند زی شهر چندل فراز
سپه خیمه زد در نشیب و فراز.
آسمان خیمه زد از بیرم و دیبای کبود
میخ آن خیمه ستاک سمن و نسرینا.
ز خرگاه وز خیمه و پارگی
بسازید پیران بیکبارگی .
سراپرده و خیمه ها ساختند
ز نخجیر دشتی بپرداختند.
سراپرده از دیبه رنگ رنگ
بدو اندرون خیمه های پلنگ .
همه روی لشکر به بیراه و راه
سراپرده و خیمه بد بی سپاه .
برون رفت مهراب کابل خدای
سوی خیمه زال زابل خدای .
اندر آمد بخیمه آن دلبر.
یکی چون خیمه خاقان دوم چون خرگه خاتون
سیم چون حجره ٔ قیصر چهارم قبه ٔ کسری .
مثل مردمان و سلطان چون خیمه محکم نیک ستون است . (تاریخ بیهقی ). هرگه که او... بیفتاد نه خیمه ماند و نه طناب . (تاریخ بیهقی ). علوی دعا گفت و بازگردانیدندش و بخیمه بنشاندند. (تاریخ بیهقی ).
چو بشنید کامد یل سرافراز
برون زد سراپرده وخیمه باز.
برون آمد از خیمه و آن دو زلف
بنفشه ٔ پریشیده بر نسترن .
نخواهم چارطاق خیمه ٔ دهر
وگرسازد طنابم طوق گردن .
گرنه بکار آمدی خیمه ٔ خاص ترا
صبح نکردی عمود خور نتنیدی طناب .
چون خیمه ٔ ابیات چهل پنج شد از نظم
بگسست طناب سخن از غایت اطناب .
بر چرخ زنند خیمه ٔ آه
هم خود بصفت میان آهند.
هر جا که عدل خیمه زند کوس دین بزن
کاین نوبتی ز چرخ مدور نکوتر است .
سکندر که با شرقیان حرب داشت
در خیمه گویند بر غرب داشت .
در فراق خیمه و خرگاه و زیلو و نمد
این بخود می پیچد و آن خاک بر سر می کند.
این یکی کندلان زد آن خیمه
فکر هر کس بقدر همت اوست .
همان بیت المقدس است که بنی اسرائیل در دشت بر پا می نمودند و خیمه از پرده های پوست بز ترتیب یافته اما پوشش خیمه از پوست قوچها و پوست خز بوده بر زبر همگی پوشیده میشد تا آنرااز باران و آفتاب محافظت نماید. (از قاموس مقدس ). || کنایه از آسمان . (یادداشت مؤلف ) :
ندید از صعب تاریکی و تنگی اندر این خیمه
نه چشم باز من شخصی نه جان خفته دانائی .
هستشان آگهی که نه ز گزاف
زیر این خیمه در گرفتارند.
- پیروزه گون خیمه ؛ کنایه از آسمان . گردون :
ببین باری که هر ساعت ازین پیروزه گون خیمه
چه بازیها برون آرد همی زین پیر خوش سیما.
- خیمه ٔ افلاک ؛ کنایه از آسمان و هفت فلک :
زرین ترنج خیمه ٔ افلاک میخ وار
در خاک باد کوفته سر کز تو بازماند.
- خیمه ٔ ترکی ؛ نوعی خیمه بوده که ترکان بکار می برده اند.
- || کنایه از آسمان و فلک است :
وز بر آن نوبتی خیمه ٔ ترکی که هست
خونی خنجرگذار صفدر آهن کمان .
- خیمه ٔ فیروزه ؛ کنایه از آسمان است :
تا درون چارطاق خیمه ٔ فیروزه ای
طبع را بی چارمیخ غم نخواهی یافتن .
- خیمه ٔ کبود ؛ کنایه از آسمان است :
وین خیمه ٔ کبود نبینند و این دو مرغ
کایشان هماره از پس دیگر همی پرند.
نیک بنگر کاندرین خیمه ٔ کبود
چون فتاده ست ای پسر چندین شتاب .
این شیشه گردنان که ازین خیمه ٔ کبود
بی نام چون قرابه بگردن طنابشان .
- خیمه ٔ معلق ؛ کنایه از آسمان است .
- هفت خیمه ؛ هفت فلک . هفت گردون :
از ناله هفت خیمه ٔ گردون شکافتم
وز آه چارگوشه ٔ عالم بسوختم .
بالای هفت خیمه ٔ پیروزه دان ز قدر
میدانگهی که هست در آن عسکر سخاش .
رسیدند زی شهر چندل فراز
سپه خیمه زد در نشیب و فراز.
رودکی .
آسمان خیمه زد از بیرم و دیبای کبود
میخ آن خیمه ستاک سمن و نسرینا.
کسائی .
ز خرگاه وز خیمه و پارگی
بسازید پیران بیکبارگی .
فردوسی .
سراپرده و خیمه ها ساختند
ز نخجیر دشتی بپرداختند.
فردوسی .
سراپرده از دیبه رنگ رنگ
بدو اندرون خیمه های پلنگ .
فردوسی .
همه روی لشکر به بیراه و راه
سراپرده و خیمه بد بی سپاه .
فردوسی .
برون رفت مهراب کابل خدای
سوی خیمه زال زابل خدای .
فردوسی .
اندر آمد بخیمه آن دلبر.
فرخی .
یکی چون خیمه خاقان دوم چون خرگه خاتون
سیم چون حجره ٔ قیصر چهارم قبه ٔ کسری .
منوچهری .
مثل مردمان و سلطان چون خیمه محکم نیک ستون است . (تاریخ بیهقی ). هرگه که او... بیفتاد نه خیمه ماند و نه طناب . (تاریخ بیهقی ). علوی دعا گفت و بازگردانیدندش و بخیمه بنشاندند. (تاریخ بیهقی ).
چو بشنید کامد یل سرافراز
برون زد سراپرده وخیمه باز.
اسدی .
برون آمد از خیمه و آن دو زلف
بنفشه ٔ پریشیده بر نسترن .
(از لغتنامه اسدی ).
نخواهم چارطاق خیمه ٔ دهر
وگرسازد طنابم طوق گردن .
خاقانی .
گرنه بکار آمدی خیمه ٔ خاص ترا
صبح نکردی عمود خور نتنیدی طناب .
خاقانی .
چون خیمه ٔ ابیات چهل پنج شد از نظم
بگسست طناب سخن از غایت اطناب .
خاقانی .
بر چرخ زنند خیمه ٔ آه
هم خود بصفت میان آهند.
خاقانی .
هر جا که عدل خیمه زند کوس دین بزن
کاین نوبتی ز چرخ مدور نکوتر است .
خاقانی .
سکندر که با شرقیان حرب داشت
در خیمه گویند بر غرب داشت .
سعدی .
در فراق خیمه و خرگاه و زیلو و نمد
این بخود می پیچد و آن خاک بر سر می کند.
نظام قاری .
این یکی کندلان زد آن خیمه
فکر هر کس بقدر همت اوست .
نظام قاری .
همان بیت المقدس است که بنی اسرائیل در دشت بر پا می نمودند و خیمه از پرده های پوست بز ترتیب یافته اما پوشش خیمه از پوست قوچها و پوست خز بوده بر زبر همگی پوشیده میشد تا آنرااز باران و آفتاب محافظت نماید. (از قاموس مقدس ). || کنایه از آسمان . (یادداشت مؤلف ) :
ندید از صعب تاریکی و تنگی اندر این خیمه
نه چشم باز من شخصی نه جان خفته دانائی .
ناصرخسرو.
هستشان آگهی که نه ز گزاف
زیر این خیمه در گرفتارند.
ناصرخسرو.
- پیروزه گون خیمه ؛ کنایه از آسمان . گردون :
ببین باری که هر ساعت ازین پیروزه گون خیمه
چه بازیها برون آرد همی زین پیر خوش سیما.
سنائی .
- خیمه ٔ افلاک ؛ کنایه از آسمان و هفت فلک :
زرین ترنج خیمه ٔ افلاک میخ وار
در خاک باد کوفته سر کز تو بازماند.
خاقانی .
- خیمه ٔ ترکی ؛ نوعی خیمه بوده که ترکان بکار می برده اند.
- || کنایه از آسمان و فلک است :
وز بر آن نوبتی خیمه ٔ ترکی که هست
خونی خنجرگذار صفدر آهن کمان .
خاقانی .
- خیمه ٔ فیروزه ؛ کنایه از آسمان است :
تا درون چارطاق خیمه ٔ فیروزه ای
طبع را بی چارمیخ غم نخواهی یافتن .
خاقانی .
- خیمه ٔ کبود ؛ کنایه از آسمان است :
وین خیمه ٔ کبود نبینند و این دو مرغ
کایشان هماره از پس دیگر همی پرند.
ناصرخسرو.
نیک بنگر کاندرین خیمه ٔ کبود
چون فتاده ست ای پسر چندین شتاب .
ناصرخسرو.
این شیشه گردنان که ازین خیمه ٔ کبود
بی نام چون قرابه بگردن طنابشان .
خاقانی .
- خیمه ٔ معلق ؛ کنایه از آسمان است .
- هفت خیمه ؛ هفت فلک . هفت گردون :
از ناله هفت خیمه ٔ گردون شکافتم
وز آه چارگوشه ٔ عالم بسوختم .
خاقانی .
بالای هفت خیمه ٔ پیروزه دان ز قدر
میدانگهی که هست در آن عسکر سخاش .
خاقانی .
( خیمة ) خیمة. [ خ َ م َ ] ( ع اِ ) هر خانه مستدیر. خیم. || سه یا چهار چوب که بر آن گیاه اندازند و در گرما بسایه آن نشینند. || هر خانه ای که از چوبهای درخت ساخته شود. ( منتهی الارب ) ( از تاج العروس ) ( از لسان العرب ). الاچیق. ( یادداشت مؤلف ). ج ، خیمات ، خیام ، خیم ، خیوم. در هر سه معنی. || چادر و ستاده و منزلگاه قابل حمل و نقل که از پارچه های کلفت مانند کرباس و کتان و جز آن می سازند و در صحرا و باغ جهت نشستن در زیر سایه وی آنرا بر پا می کنند، سراپرده. خرگاه. سیاه چادر. ( ناظم الاطباء ). چادر. خباء. تاز. تاژ. چتری. سراپرده که از پارچه سازند برای نشستنگاه در سفر و حضر بکار برند. ( یادداشت مؤلف ). ج ، خِیَم و خیام :
رسیدند زی شهر چندل فراز
سپه خیمه زد در نشیب و فراز.
میخ آن خیمه ستاک سمن و نسرینا.
بسازید پیران بیکبارگی.
ز نخجیر دشتی بپرداختند.
بدو اندرون خیمه های پلنگ.
سراپرده و خیمه بد بی سپاه.
سوی خیمه زال زابل خدای.
سیم چون حجره قیصر چهارم قبه کسری.
چو بشنید کامد یل سرافراز
برون زد سراپرده وخیمه باز.
بنفشه پریشیده بر نسترن.
وگرسازد طنابم طوق گردن.
صبح نکردی عمود خور نتنیدی طناب.
بگسست طناب سخن از غایت اطناب.
رسیدند زی شهر چندل فراز
سپه خیمه زد در نشیب و فراز.
رودکی.
آسمان خیمه زد از بیرم و دیبای کبودمیخ آن خیمه ستاک سمن و نسرینا.
کسائی.
ز خرگاه وز خیمه و پارگی بسازید پیران بیکبارگی.
فردوسی.
سراپرده و خیمه ها ساختندز نخجیر دشتی بپرداختند.
فردوسی.
سراپرده از دیبه رنگ رنگ بدو اندرون خیمه های پلنگ.
فردوسی.
همه روی لشکر به بیراه و راه سراپرده و خیمه بد بی سپاه.
فردوسی.
برون رفت مهراب کابل خدای سوی خیمه زال زابل خدای.
فردوسی.
اندر آمد بخیمه آن دلبر.فرخی.
یکی چون خیمه خاقان دوم چون خرگه خاتون سیم چون حجره قیصر چهارم قبه کسری.
منوچهری.
مثل مردمان و سلطان چون خیمه محکم نیک ستون است. ( تاریخ بیهقی ). هرگه که او... بیفتاد نه خیمه ماند و نه طناب. ( تاریخ بیهقی ). علوی دعا گفت و بازگردانیدندش و بخیمه بنشاندند. ( تاریخ بیهقی ).چو بشنید کامد یل سرافراز
برون زد سراپرده وخیمه باز.
اسدی.
برون آمد از خیمه و آن دو زلف بنفشه پریشیده بر نسترن.
( از لغتنامه اسدی ).
نخواهم چارطاق خیمه دهروگرسازد طنابم طوق گردن.
خاقانی.
گرنه بکار آمدی خیمه خاص تراصبح نکردی عمود خور نتنیدی طناب.
خاقانی.
چون خیمه ابیات چهل پنج شد از نظم بگسست طناب سخن از غایت اطناب.
خاقانی.
فرهنگ عمید
= چادر
⟨ خیمه زدن: (مصدر لازم)
۱. برپا کردن خیمه.
۲. [مجاز] اقامت کردن.
= چادر
* خیمه زدن: (مصدر لازم )
۱. برپا کردن خیمه.
۲. [مجاز] اقامت کردن.
* خیمه زدن: (مصدر لازم )
۱. برپا کردن خیمه.
۲. [مجاز] اقامت کردن.
دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] خیمه محلی برای استراحت موقت می باشد. از آن به مناسبت در بابهای حج، احیاء موات و حدود سخن گفتهاند.
خیمه به معنی چادر است.
احکام خیمه
مستحب است حاجی هنگام وقوف به عرفات خیمه خود را در نَمِرَه برپا سازد.
نصب خیمه در زمین موات، احیا به شمار نمیرود؛ اما برخی آن را تحجیر دانسته و گفتهاند تا زمانی که خیمه در آن زمین برپا است، برای صاحب خیمه حق اولویت در استفاده از آن ثابت است، مگر آنکه از آن جا کوچ کرده باشد، که در این صورت حق او از بین میرود، هرچند خیمهاش برپا باشد.
در مقابل، برخی دیگر آن را تحجیر ندانستهاند؛ هرچند گفتهاند: آن که پیش از دیگران در زمین موات خیمه زده، تا زمانی که در آن جا است، نسبت به دیگران حق اولویت پیدا میکند.
خیمه، حرز به شمار نمیرود؛ ازاین رو، چنانچه کسی مالی از خیمهای بدزدد، انگشتان دستش قطع نمیشود؛ مگر آنکه در خیمه انسانی باشد، که در این صورت، برخی سرقت از درون خیمه را سرقت از حرز شمرده و حد سرقت را ثابت دانستهاند.
خیمه به معنی چادر است.
احکام خیمه
مستحب است حاجی هنگام وقوف به عرفات خیمه خود را در نَمِرَه برپا سازد.
نصب خیمه در زمین موات، احیا به شمار نمیرود؛ اما برخی آن را تحجیر دانسته و گفتهاند تا زمانی که خیمه در آن زمین برپا است، برای صاحب خیمه حق اولویت در استفاده از آن ثابت است، مگر آنکه از آن جا کوچ کرده باشد، که در این صورت حق او از بین میرود، هرچند خیمهاش برپا باشد.
در مقابل، برخی دیگر آن را تحجیر ندانستهاند؛ هرچند گفتهاند: آن که پیش از دیگران در زمین موات خیمه زده، تا زمانی که در آن جا است، نسبت به دیگران حق اولویت پیدا میکند.
خیمه، حرز به شمار نمیرود؛ ازاین رو، چنانچه کسی مالی از خیمهای بدزدد، انگشتان دستش قطع نمیشود؛ مگر آنکه در خیمه انسانی باشد، که در این صورت، برخی سرقت از درون خیمه را سرقت از حرز شمرده و حد سرقت را ثابت دانستهاند.
wikifeqh: خیمه
جدول کلمات
سرادق,تتق
پیشنهاد کاربران
خیمه تازی شده " گومه " پارسی و به معنای سراپرده و چادر .
پرده سرا
به ترکی: چارداق، چادیر
چادر، خرگاه، سراپرده، شامیانه، سرادق
سرادق
تاژ
چادر زدن
تاژ زدن
چادر زدن
تاژ زدن
کلمات دیگر: