حکومت اسلامی

حکومت اسلامی نوعی از حکومت دینی درجوامع مسلمان که حزب یا اشخاص حاکم معتقد به برتری اسلام، سعی درپیاده سازی قوانین بر پایه احکام و معارف اسلامی دارند. به عبارت دیگر، مقصود از حکومت دینی، حکومتی است که تمامی ارکان آن بر اساس دین شکل گرفته است.
مجلس شورای اسلامی (برگزاری انتخابات در هر چهار سال)
شورای نگهبان (برگزاری انتخابات در هر چهار سال یک بار)
مجلس خبرگان (برگزاری انتخابات در هر هشت سال یک بار) که با رأی مردم انتخاب شده و وظیفه انتخاب رهبر را بر عهده دارند.
حاکمان اسلامی معتقدند اسلام برنامه کاملی است که از جانب خدا راه چگونه زندگی کردن را آموخته است. حکومت نیز جزئی از زندگی ماست پس برای حکومت نیز باید از راهنمایی خدا استفاده کرد. این افراد نظریه جدایی دین از سیاست را قبول ندارند.
در حال حاضر تنها حکومت اسلامی شیعه در جمهوری اسلامی ایران وجود دارد و از ایران به عنوان ام القرای جهان اسلام یاد می شود.
در دیدگاه های جمهوری اسلامی ایران حکومت دینی نه تنها در آن قوانین دینی اجرا می شود بلکه مجریان آن یا مستقیماً از طرف خدا منصوبند یا به اذن خاص یا عام معصوم منصوب شده اند.

حکومت اسلامی (ابهام زدایی). حکومت اسلامی یا دولت اسلامی در یکی از موارد زیر به کار می رود:
حکومت اسلامی: نوعی نظام حکومتی بر پایهٔ اسلام یا یکی از مذهب های اسلامی
نظام جمهوری اسلامی: یکی از گونه های نظام اسلامی
ولایت فقیه: نظریه ای رایج در فقه شیعه با محوریت «ولی فقیه» که اساس حکومت اسلامی در جمهوری اسلامی ایران است
دولت اسلامی عراق و شام (داعش): کشوری خودخوانده که خود را «دولت اسلامی» می خواند

حکومت/دولت/کشور اسلامی نوعی دولت است که عمدتاً بر پایه کاربرد آن در شریعت اسلامی، تخصیص عدالت و پاسداری از قانون و نظم بنیانگذاری شده باشد. از سال های اولیه ی پیدایش اسلام، حکومت های گوناگوی با عنوان «اسلامی» تأسیس شده اند.
• «به گمان من، نظام اسلامی نظام شوراست و امروزه نزدیکترین نظام به آن، نظام دموکراتیک است که قدرت را در دست مردم قرار می دهد و حاکم به جز قدرتی که مردم به او می دهند قدرتی ندارد.»• «به نظر من نظام پارلمانی به نظام شورایی نزدیکتر است، چون دولت قدرت را مستقیماً از نمایندگان می گیرد و این نوع دموکراسی مانع از شکل گیری نظام فردگرا می شود.»• «شریعت خودش را به مردم تحمیل نمی کند بلکه این مردم هستند که باید شریعت را بخواهند. اگر مردم خواهان اجرای احکام شرع باشند، این احکام بر اساس فهم و درک مردم و از طریق علما و نمایندگان اجرا می شود؛ ابزارهای دموکراتیک هم نشان می دهد که آیا مردم خواهان اجرای این احکامند یا احکام دیگری.»• «یک مسلمان باید دین را تمام و کمال قبول کند اما چون شرایط زندگی و توانایی و آگاهی مردم با هم فرق می کند، مسلمان ها در حد امکان و توانایی شان دین را به اجرا درمی آورند، خدا هم به کسی تکلیفی فراتر از توانایی اش نمی دهد.»• «احکام شرع برای کسی که از آن بدش بیاید اجرا نمی شود، برای کسانی اجرا می شود که خواهانش باشند چون دین اسلام اصلاً بر اساس آزادی شروع می شود: «اشهد ان لا اله الله» یعنی اینکه من تصمیم می گیرم که خدا را بپرستم و دستوراتش را اجرا کنم، حالا اگر فرد دیگری چنین تصمیمی نگرفت ما فقط می توانیم با او بحث و گفتگو کنیم نه اینکه اجبارش بکنیم، اگر اکثریت مردم گفتند که چنین چیزی نمی خواهند باز هم ما فقط می توانیم با آنها بحث و گفتگو کنیم تا قانع بشوند یا نشوند؛ مردم به خواست خودشان به بهشت می روند کسی را با زنجیر به بهشت نمی برند.»• « هیچ الگوی ایده آلی وجود ندارد، این کرهٔ خاکی اساسش بر ایده آل ها نیست بلکه بر پایهٔ نقص بنا شده، بنابراین نظام کامل پیدا نمی شود و همه چیز نسبی است؛ می توانیم بگوییم این نظام از آن نظام به اسلام نزدیکتر است، این نظام عادلانه تر است، این نظام بدی هایش کمتر است اما نمی توانیم بگوییم فلان نظام، نظام آرمانی اسلامی است.»• «اساس شریعت، عدالت است و شریعت تمامش عدالت و رحمت است و هر نظامی که عدالت را اجرا کند نظامی مبنی بر شریعت است، حتی اگر اسم شریعت رویش نباشد و هر نظامی که عدالت را اجرا نکند مبنی بر شریعت نیست حتی اگر اسم شریعت رویش باشد. خداوند برای انسان کرامت قائل شده، هر نظامی بر این اساس که چقدر این کرامت را رعایت کند به اسلام نزدیک می شود.»• «همهٔ مسلمان ها آرزو دارند در جامعه ای نوگرا زندگی کنند که در آن پیشرفت اقتصادی و علمی باشد و در عین حال جایگاه اسلام هم حفظ شود در حالی که سکولارها در جهان عرب می گویند اگر نوگرایی و پیشرفت اقتصادی و علمی می خواهید دینتان را کنار بگذارید.» -> راشد غنوشی
• «من فکر می کنم حکومت اسلامی باید مردمش را آزاد بگذارد، اجبار نکند، تهدید نکند، محدودشان نکند.» -> اکبر هاشمی رفسنجانی
• «وقتی که انسان خودش را بازیابی می کند آن وقت می شود انسان اخلاقی، اخلاقی که پیامبران خدا به خصوص پیامبر اکرم برای تکمیل کرامت های اخلاق آمده اند… اگر وادار به کار نیک شوید و مجبور شوید که کار نیک انجام بدهید، این عمل، اخلاقی نیست. اخلاق این است که کار نیک را براساس اختیار خود انتخاب کنید، یعنی آزاد باشید بتواند کار بد بکنید و نکنید یا بتوانید کار نیک نکنید و انجام بدهید. شرط اخلاقی بودن عمل، آزاد بودن انسان است… حکومت هم در اسلام برای این است که اخلاق در جامعه وجود داشته باشد.» -> محمد خاتمی
• «جهان امروز، پذیرای حکومت مطلقه فرد نیست. حکومت زمان ما با حکومت ساده صدر اسلام که شخص معصوم در رأس آن بود قابل قیاس نیست.»• «اساس و زیربنای حکومت ملت است و ملت ما به اسلام علاقه مندند ولی از استبداد گریزان اند، تکروی ها موجب عدم ثبات نظام و تضعیف نهادها و ارگان های مسؤول است. اسلام و حکومت اسلامی ایران تاکنون در اثر تکروی ها و مطلق اندیشی های فردی در سیاست و اقتصاد ضربه های جبران ناپذیری خورده، و پیدایش تفکر جدایی دین از سیاست در نسل جدید نیز در همین رابطه است.»• «بنای اسلام بر ارشاد و امر به معروف و نهی از منکر عمومی است، و چنین نیست که مسؤولین عقل کل باشند و مردم دیگر هیچ اندر هیچ.»• «آنچه در باب قضاوت اسلامی مهم است احقاق حقوق مردم و اجرای حدود الهی است نه تنظیم پرونده های سیاسی و جناحی با طرح شکایتهایی از ناحیه شاکیان حرفه ای خاص.» -> حسینعلی منتظری
• «مسئله این است که نظام حکومتی مسلمانان باید براساس اصول ارزشی مستفاد از کتاب و سنّت بنیانگذاری شده باشد، یا مسئله این است که این نظام نباید با آن اصول ارزشی «ناسازگار» باشد؟»• «عده ای می گویند نظام حکومت باید به گونه ای باشد که بتوان گفت این نظام براساس ارزش های مورد قبول اسلام تأسیس شده است. این عده معتقدند می توان از «شکل اسلامیِ حکومت» سخن گفت.»• «عده ای دیگر براین نظرند که در این باب فقط از ناسازگار نبودن می توان سخن گفت. این متفکران می گویند دربارهٔ هیچ نظامی نمی توان گفت این نظام مقتضای فلان اصول ارزشی است. تنها می توان گفت این نظام منافی فلان اصول ارزشی نیست. نبودن ظلم به سهولت قابل توضیح است ولی وجود عدالت، به سهولت قابل توضیح نیست. کسی که معیّن بودن شکل حکومت در کتاب و سنّت را قبول ندارد ولی می گوید فلان نظام معیّن، اسلامی است؛ نمی تواند این مطلب را به وضوح بیان کند که به دلیل وجود چه مشخصاتی این نظام، اسلامی است (توجه کنید که اسلامی بودن یک نظام حکومتی غیر از اجرا شدن قوانین اسلام در یک جامعه است) ولی کسی که می گوید فلان نظام معین، با اصول ارزشی سیاسی اسلام ناسازگار نیست می تواند سخن خود را چنین مدلل کند که چون پدیده هایی منافی با ارزش های مورد قبول اسلام در نظام حکومتی مورد نظر وجود ندارد یا در حداقل است پس آن نظام با اسلام ناسازگار نیست.»• «آنچه قابل گفت وگوست و عملاً راهگشاست اثبات «منافات نداشتن» است و بنابراین تنها از همان باید سخن گفت سعی می کنیم در تنظیم و ادارهٔ جامعه خلاف اسلام عمل نکنیم ولی نمی توان گفت سعی می کنیم اسلام را پیاده کنیم مثلاً می توان گفت سعی می کنیم قانون اساسی برخلاف اسلام نباشد ولی نمی توان گفت سعی می کنیم قانون اساسی، اسلامی باشد.» -> محمد مجتهد شبستری

[ویکی فقه] حکومت اسلامی، حکومتی است که علاوه برآنکه همه ی قوانین و مقررات اجرایی آن برگرفته از احکام اسلام است ، مجریان آن نیز مستقیماً از طرف خدا منصوبند یا به اذن خاص یا عام معصوم منصوب شده اند.
موضوع حکومت اسلامی و ولایت فقیه از دیر زمان مورد بحث اندیشمندان و فقهای اسلامی بود است و شاید بتوان گفت زمان آن به دوران صدر اسلام بر می گردد.پس از پیروزی انقلاب اسلامی این مساله به طور جدی در سطح جهانی مورد توجه واقع شد و در این زمینه از طرف صاحب نظران بحث های مدونی صورت گرفت.
ضرورت وجود حکومت
در برخی جوامع گذشته، از جمله سومر، بابِل و مصر حکومت جنبه الهی داشته است. یکی از مسائل قابل بحث، در دوره های مختلف حیات علمی بشر، که از دیر باز مورد کنکاش و گفتگو قرار گرفته است، مساله نیاز جامعه به حکومت است.
← گرایش ها
بسیاری از پیامبران، از جمله برخی از انبیای بنی اسرائیل مانند یوسف، موسی، داود و سلیمان علیهم السلام عهده دار حکومت هم بوده اند. قدیس آوگوستینوس (متوفی ۴۳۰ میلادی) در کتاب شهر خدا از دو نوع حکومت سخن به میان آورد:۱) حکومت دنیوی یا شهر زمینی که هدف آن ایجاد امنیت و نظم است؛ ۲) حکومت آسمانی یا شهر خدا که برعهده قدّیسان و هدف آن، صلح و آرامش حقیقی است
دیدگاه اسلام
...