wikifeqh: اصطلاح فقهی عبارت است از غنائم و موهبت های منقول و غیر منقولی از جانب خداوند برای حاکم اسلامی. این اموال در جهت تقویت اسلام، مصالح مسلمین و امت اسلامی مصرف می شود..
مبنای شکل گیری این اصطلاح در فقه اسلامی، آیه نخست از سوره انفال است که در آن چنین آمده است : «از تو درباره انفال می پرسند؛ بگو انفال از آن خدا و رسول است ».
wikishia:
لغت به معنای غنیمت، بخشش، افزون بر مقدار واجب یا زیاده بر
اصل آمده است، از این رو به نمازهای مستحبی «نافله» گفته اند.
در اصطلاح فقه امامیه نیز به اموال خاص معصوم و به تعبیری دیگر اموالی که مالک خصوصی ندارد و به امام و حاکم اسلامی تعلق دارد انفال اطلاق می شود و از نظر اهل سنت غنایم و اموالی است که افزون بر سهم غنیمت جنگجویان، به آنان داده می شود.
وجه نامگذاری این اموال به «انفال» آن است که این اموال اضافه بر شرکت پیامبر و امام در خمس، هدیه خداوند به آنان است؛ یا آن که این اموال ویژه پیامبر و امام بوده، افزون بر ملک خصوصی آنان است. برخی گفته اند: از آن جهت که با حلال شدن این اموال برای نخستین بار بر مسلمانان، آنان بر امت های پیشین برتری یافتند به این اموال انفال گفته شده.
انفال با مفاهیمی دیگر از جمله مباحات اصلیه یا اوّلیه، مشترکات، فئ و غنیمت از این جهت که همگی زاید بر مالکیت خصوصی است مشترک و از جهاتی با آنها متفاوت است؛ «فئ» در اصطلاح به اموالی گفته می شود که از کافران بدون جنگ به غنیمت گرفته می شود و یکی از مصادیق انفال و نسبت میان این دو عموم و خصوص مطلق است؛ یعنی همه مصادیق فئ از انفال بشمار می رود؛ ولی بسیاری از انفال فئ نیست.
«غنیمت» اصطلاحاً به اموالی اطلاق می شود که در جنگ از کافران بدست می آید. نسبت غنیمت با انفال عموم و خصوص من وجه است؛ زیرا برخی غنیمت ها، یعنی اموالی که بدون جنگ و خونریزی یا بدون اذن امام بدست آید جزو انفال است، هر چند برخی همه غنایم را مصداق انفال دانسته اند.
پس از پیروزی مسلمانان در
جنگ بدر میان آنان بر سر تقسیم غنایم اختلاف پدید آمد، از این رو از رسول خدا در این باره پرسیدند که آیه نخست سوره انفال/8 نازل شد و قانون انفال را تشریع کرد: «یَسـَلونَکَ عَنِ الاَنفالِ قُلِ الاَنفالُ لِلّهِ والرَّسولِ فَاتَّقُوااللّهَ و اَصلِحوا ذاتَ بَینِکُم».
wikiahlb: جنگل ها ، قله کوه ها،
معادن ، زمین های به دست آمده از دشمن بدون جنگ ، زمین های مربوط به پادشاهان ، ارث بدون وارث، غنیمت های به دست آمده بدون اذن امام ،
مراتع و کف دره ها.
در قرآن
خداوند در قرآن کریم سوره ای به همین نام بر جان رسول خدا نازل نموده است. پس از پیروزی مسلمانان در جنگ بدر میان آنان بر سر تقسیم غنایم اختلاف پدید آمد، از این رو از رسول خدا در این باره پرسیدند که آیه نخست سوره انفال نازل شد و قانون انفال را تشریع کرد: ویسـلونک عن الانفال قل الانفال لله والرسول فاتقواالله و اصلحوا ذات بینکم. «انفال» در اصل از ماده «نَفْل» (بر وزن نفع) به معنی زیادی است، و این که به
نمازهای مستحب «نافِلَه» گفته می شود، به این دلیل است که اضافه بر واجبات است، و همچنین اگر «نوه» را «نافله» می گویند به خاطر این است که بر
فرزندان افزوده می شود، «نَوْفَل» به کسی گفته می شود که بخشش زیاد داشته باشد.و اگر به غنائم جنگی نیز «انفال» گفته شده است، یا به جهت این است که یک سلسله اموال اضافی است که بدون صاحب می ماند و به دست جنگجویان می افتد، در حالی که مالک خاصی برای آن وجود ندارد. و یا به این جهت است که جنگجویان برای پیروزی بر دشمن می جنگند، نه برای غنیمت، بنابراین غنیمت یک موهبت اضافی است که به دست آنها می افتد.
عناوین مربوط
...
