کلمه جو
صفحه اصلی

بهوپال

دانشنامه آزاد فارسی

بهوپال (Bhopal)
شهر صنعتی و مرکز مدهیا پرادش، در مرکز هند، به فاصلۀ ۵۲۵کیلومتری جنوب غربی الله آباد. ۱,۰۶۴,۰۰۰ نفر جمعیت دارد(۱۹۹۱). پارچه، مواد شیمیایی، و کالاهای برقی تولید می کند. در نزدیکی آن، غارهای بیم بتکا قرار دارند که در ۱۹۷۳ کشف شدند و دارای بزرگ ترین مجموعه نقاشی های پیش از تاریخ، متعلق به حدود ۱۰هزار سال پیش، است.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] بهوپال، شهرستان و شهری به همین نام و مرکز ایالت مدهیاپرداش در مرکز هند می باشد.
نام این شهر برگرفته از نام راجه بهوچ بنیان گذار این شهر است. شهرستان بهوپال با وسعت ۷۷۲‘۲ کم ۲ و ۷۸۴‘۸۳۶‘۱ تن جمعیت (۱۳۸۰ش/۲۰۰۱م) در نیمه غربی ایالت مدهیاپرداش واقع است. شهر بهوپال مرکز این شهرستان با ۱۰۰‘۵۱۹‘۱ تن جمعیت (۱۳۸۳ش/۲۰۰۴م) در °۲۳ و´۱۶ عرض شمالی و ° ۷۷ و ´۲۴ طول شرقی در ارتفاع ۴۹۸ متری از سطح دریا، در کنار دو دریاچه که یکی از آن ها بزرگ ترین دریاچه هند است، قرار دارد. این دریاچه ها بخشی از آب مورد نیاز بهوپال را تأمین می کنند. میزان بارش باران در این منطقه در فصل مرطوب ۷۸۰‘۱ میلی متر و درفصل خشک ۵۰۰ میلی متر، است و درجه حرارت از °۵/۱۸ تا °۵/۳۱ سانتی گراد متغیر است. برنج و گندم عمده ترین محصولات کشاورزی، و صنایع نساجی، برق، فلزی، شیمیایی و دارویی از مهم ترین صنایع این شهرستان به شمار می رود.
تاریخ
پیشینه تاریخی بهوپال به سده ۵ق/۱۱م به دوران حکومت راجه بهوج بنیان گذار این شهر باز می گردد. این شهر پس از مدتی بر اثر برخی حوادث ویران، و به دهکده ای کوچک بدل شد. در اواخر سده ۹ق/۱۵م بهوپال بخشی از قلمرو گرهه ـ مندله که بر نواحی شمالی هند تسلط داشتند، به شمار می رفت. شهر کنونی بهوپال توسط سرداری افغانی به نام دوست محمدخان از اهالی تیراه از طایفه میرزایی خیل بنا نهاده شد. دوست محمدخان که در ۱۲۰ق به هند آمده بود، در ۱۱۲۱ق به پاس خدمات نظامی اش به بهادرشاه (حک ۱۱۱۹-۱۱۲۴ق/۱۷۰۷-۱۷۱۲م) اجاره پرگنه پراسیا را دریافت کرد. وی پس از تصرف گنور در ۱۱۳۵ق/۱۷۲۳م شهر امروزی بهوپال را پایه گذاری کرد و یک دژ نظامی در کنار آن ساخت و پس از ساختن دیواری مستحکم به دور شهر بر استحکامات آن افزود. در ۱۱۵۰ق/۱۷۳۷م حدود ۳ سال پیش از درگذشت دوست محمدخان، نظام الملک از وی برضد سلاطین دهلی کمک خواست، اما دوست محمدخان پیشنهاد او را رد کرد و به دشمنان او پیوست. چون نظام الملک در جنگ پیروز شد، بهوپال را تسخیر کرد و دوست محمدخان به ناچار برای حفظ حکومتش پسر خود را به گروگان نزد او سپرد.
پیمان بهوپال
از آثار تاریخی شهر بهوپال ۶ دروازه قدیمی شهر و حدود ۱۰۰ مسجد از جمله بزرگ ترین مسجد هند به نام تاج المسجد و ساختمان شاه جهان بار در نزدیکی شهر و نیز بناهای یادبود قدیمی بودا در منطقه بهوپال را می توان نام برد.


کلمات دیگر: