اتابکان لر کوچک

🔰خاندان خورشیدی ( اتابکان لر ) حاکمانی که با حمایت مردم منطقه به حکومت این دیار رسیدند. .
#جنگرو : jangro ( جنگجو )
🔹باستناد از منابع، آثار و نشانه های معتبر تاریخی و اظهارات مورخان و نویسندگان بزرگی همچون هنری فیلد، رابینیو و ولادیمیر مینورسکی خاور شناس برجسته روسی، خاندان خورشیدی از قبایل اصیل ایرانی آسیای صغیر، منطقه ( قامشلو، دیرک ) که در جنگ چالدران از سرزمین ایران جدا و به تصرف امپراطوری عثمانی در آمد و اکنون جزء مناطق کردنشین کشور سوریه است، بودند .
( توضیح : در دوران شاه طهماسب صفوی و شکست در جنگ چالدران مناطق مهمی از خاک ایران به تصرف امپراطوری عثمانی در آمد. سپس بعد از جنگ جهانی اول امپراطوری عثمانی نیز فرو پاشید و در سال 1923 میلادی با کمک انگلیس کشورهای ترکیه. سوریه و عراق کنونی از آن سربرآوردند. اکنون نواحی کوهستانی و کردنشین این سه کشور همان سرزمینی است که توسطه امپراطوری عثمانی از خاک ایران جدا شده بود ) .
🔹این خاندان ( خورشیدی ) که از تبار #دیرک بودند در منطقه جنگروی طرهان ساکن و به نام این منطقه ( جنگروی ) مشهور شدند .
شاه شجاع خورشید سرسلسله این خاندان در سال۵۷۰ ه - ق با یکپارچه کردن تمام طوایف منطقه توانست حکومت مستقلی جدا از حکومت اعراب و سلجوقیان در لرستان ( پیشکوه و پشتکوه ) تشکیل دهد. این خاندان که تا سال ۱۰۰۶ ( ه ق ) حکومت این ناحیه مهم را در دست داشتند برای مردم منطقه حاکمانی شایسته و برای غرب کشور پاسدارانی شجاع و از جان گذشته بودند .
رابینو ( ص ۲۳ ) خاندان خورشیدی همواره از حمایت همه جانبه دریکوندها برخوردار بودند .
عاقبت پس از قرنها حکومت شرافتمندانه در سال ۱۰۰۶ ( ه ق ) آخرین حاکم از این خاندان ( شاهوردیخان ) بدلیل تمرد و عصیان و اعلام استقلال از حکومت صفوی توسطه شاه عباس اول کشته شد و سلسله خاندان خورشیدی منقرض گردید. #دریک
●قبایل متعدد پهله در نواحی کوهستانی ترکیه، سوریه و ایران سکونت دارند ( شوبرل ص ۲۰ )
●فیلی ها از عناصر لک و از شعب فرعی لُرها هستند ( کرزن، جلد دوم، ص ۲۶۹ - ۲۷۰ )
۱ - سلسله والیان لرستان/دکتر روح الله بهرامی صفحات ۶۱ تا ۶۳
۲ - الحوادث الجامعه�ص ۱۵۵ ( ترجمه فارسی بخش دوم ص ۱۲۱ )
۳ - تاریخ سرزمین ایلام / تالیف ناصر راد .
۴ - مردم شناسی ایران / هنری فیلد / ترجمه عبدالله فریار .
#دیرک_بالاگری_وه #دریکوند #خرم_آباد #پلدختر #ایلام #کرمانشاه #دهلران #سیمره #دره_شهر #اندیمشک #کوهدشت #معمولان #رومشکان #دیرکوند #بیرانوند #حسنوند #کاکاوند #ترکاشوند #یعقوبوند #زینی_وند #نجفوند #ساتیاروند #طالبوند #مرادعلیوند #کردلیوند #کرفوند #خورشیدوند . . .

خاندان خورشیدی افرادی از کردان آسیای صغیر که از تبار دیرک بودند .

سلام . اتابکان لر برخلاف نظر خیلیها که میگن آنها لر بوده اند ، لر نبودند و همانطور که آقای حمداله مستوفی در کتاب تاریخ گزیده در قسمت لر کوچک چند طایفه اصلی منطقه لر کوچک و حاکمان آنها را نام برده و نوشته که آنها از شعب سلغوری ها هستند پس همانطور که اتابک کلمه ای ترکی است و ضمنا تمامی اتابکان در زمان سلجوقیان به قدرت رسیدند و با توجه به نوشته های حمداله مستوفی ، آنها از اصل ترک و یا ترکمن هستن . تشکر

🔴 بالاگرّی وَه ( قامت_آتشین ) صفتی که مردمان #دیرک به آن مشهور بودند.
🔹باتوجه به اینکه زبان دوران باستان ایرانیان ( زاگرس نشینان ) تقریبا همان زبان لکی و متشکل از کلمات اولیه ( اشاره ) مانند: اَ، وَه، یَه، سَه، اَ وَه ، اَ وَه سَه، یَه سَه، و . . . بوده، بالاگِرّی وَه نامی که مردمان دیرک به آن مشهور بودند به معنی قامت آتشین ( تیز و جسور ) است. بالا = قد ( قامت ) و گرّه، گری، گرا، = آتش ( آتشین ) در این واژه ( گری_وه ) مانند یحیی، عیسی . . . ، حرف ( ی ) = ( آ ) تلفظ و خوانده میشود، بدین لحاظ منطقه مربوط به این قبیله نیز به بالاگرّی وَه ( دیار قامت آتشینها ) معروف شده است، اینکه بعضی افراد سعی میکنند تاریخ را باب میل خود ( بالاگری وه را بالاترین گروه و. . . ) تفسیر کنند جای تاسف و تعجب بسیار دارد.
🔹در دوران صفویه بویژ پس از شکست در جنگ چالدران مناطق بزرگی از خاک ایران جدا و بخشی از خاک امپراطوری عثمانی گردید،
بعد از جنگ جهانی اول امپراطوری عثمانی نیز فرو پاشید و با توافق انگلیس در سال ۱۹۲۳ میلادی، کشورهای ترکیه، سوریه و عراق از آن سربرآورده و مناطق مذکور جزء خاک این کشورها گردید. ساکنان این مناطق ( قامشلو، دیرک، و . . . ) همچون زاگرس نشینان از قبایل اصیل ایرانی ( پهله ) بخصوص ( دیرک ) و به دیرک بالاگرّی وَه ( مردمان قامت آتشین ) مشهور بودند.
●اکنون شهرستان #دیرک با مساحت ۵، ۰۰۰ کیلومتر مربع و جمعیت حدود ۲۰۰، ۰۰۰ نفر تنها شهرستان کاملاً کردنشین سوریه است که در مجاورت با شهر قدیمی جزیره بوتان ترکیه واقع شده است.
●دهخدا پارسی ویکی:
دیرک وند ( دریک وند ) . [رَوَ] ( اِخ ) از طوایف کُرد و یکی از ایلات مهم پیشکوه میباشد.
●ولادیمیرمینورسکی مورخ و شرق شناس برجسته روسی اظهار میدارد که دیرک وندها از قبایل ( پهله ) میباشند.
●قبایل متعدد فِیلی ( پهله ای ) در نواحی کوهستانی ترکیه، سوریه و ایران سکونت دارند ( شوبرل ص ۲۰ )
●فِیلیها از عناصر لک و از شعب فرعی لُرها هستند ( کرزن، جلد دوم، ص ۲۶۹ - ۲۷۰ )
۱ - الحوادث الجامعه�ص ۱۵۵ ( ترجمه فارسی بخش دوم ص ۱۲۱ )
۲ - تاریخ سرزمین ایلام / تالیف ناصر راد .
۳ - مردم شناسی ایران / هنری فیلد / ترجمه عبدالله فریار .