کلمه جو
صفحه اصلی

عالم ارای شاه اسماعیل

دانشنامه آزاد فارسی

عالم آرای شاه اسماعیل. عالَم آرای شاه اسماعیل
(یا: عالم آرای صفوی) کتابی به فارسی در تاریخ پادشاهی شاه اسماعیل اول صفوی، از مؤلفی ناشناخته. این کتاب که پس از ۱۰۸۶ق در پادشاهی شاه سلمیان صفوی تألیف شده، با گزارش کوتاهی از تاریخ نیاکان شاه اسماعیل، از صفی الدین اردبیلی تا شیخ حیدر آغاز می شود و با رسیدن به داستان زندگی شاه اسماعیل تفصیل می یابد و سرانجام با مرگ شاه اساعیل به پایان می رسد. گزارش های کتاب، هیچ تاریخ وقوع ندارند و تنها در چند مورد رویدادها را با یادی از روز یا فصل و ماه باز می گوید. مؤلف با این که پایه و مایۀ علمی و ادبی ندارد، چون به منابع معتبر دسترسی داشته، لذا کتابش اهمیت فراوان دارد و از منابع مهم تاریخ سال های نخست دولت صفوی در ایران به شمار می رود. چون کتاب، داستان گونه نوشته شده نثری ساده و بی پیرایه دارد و زبان آن به زبان محاوره نزدیک و دارای شاخ و برگ های داستان گویان و نقالان است. عالم آرای شاه اسماعیل با همین نام به تصحیح اصغر منتظر صاحب (تهران، ۱۳۴۹) و با نام عالم آرای صفوی به تصحیح یدالله شکری (تهران ۱۳۵۰ و ۱۳۶۳) به چاپ رسیده است.

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] عالم آرای شاه اسماعیل. عالم آرای شاه اسماعیل، با مقدمه، تصحیح و تعلیق اصغر منتظر صاحب، اثری فارسی درباره روی کار آمدن شاه اسماعیل یکم و شرح جنگ ها و دلاوری اوست.
نویسنده کتاب مشخص نیست؛ اما گویا یکی از عوام کم سواد شیعه که به صفویان ارادت می ورزیده، آن را با شاخ و برگ فراوان و به انگیزه نقالی در قهوه خانه نوشته است.
نام کتاب دقیقاً مشخص نیست و شاید نام آن عالم آرای صفوی باشد؛ ولی مشخص است که در سال 1086ق در دهمین سال پادشاهی شاه سلیمان، تألیف شده است.
اشاره به نسب شاه اسماعیل، از شیخ صفی و سلسله خوانین ترکستان و سلاطین تیموری و عثمانی، باعث اهمیت کتاب شده است.
کتاب با مقدمه مصحح آغاز و مباحث بدون فصل بندی، ارائه شده است.


کلمات دیگر: