عبدالجلیل قزوینی رازی

نصیرالدین عبدالجلیل بن ابی الحسین بن ابی الفضل قزوینی مشهور به عبدالجلیل قزوینی رازی (زنده تا سال ۵۶۰ ق) از مردم قزوین است که بعدها به شهر «ری» رفته و در آن جاسکنا گزیده، به همین جهت گاهی او را عبدالجلیل رازی هم می گویند و از دانشمندان سرشناس شیعه به شمار می رفته است دو تن دیگر از علمای مشهور شیعهٔ ری که از معاصران وی بوده اند نیز عبدالجلیل نام داشته اند که نخست عبدالجلیل بن ابی الفتح و دیگر عبدالجلیل بن عیسی و هر دو از سرآمدان علمای شیعه بوده اند؛ و اینان نیز معروف به «عبدالجلیل رازی» می باشند، ولی مسلم است که اگر این دو نفر گاهی با هم مشتبه شوند (چنان که برخی آن ها را یکی می دانند) اما شیخ عبدالجلیل قزوینی رازی معروفتر از آن ها است، و به همین علت هم موجب اشتباه نمی گردد. عبدالجلیل قزوینی ردی بر کتاب «بعض فضایح الروافض» بنام «بعض مثالب النواصب» در دفاع شیعه نوشته که بنام «النقض» شهرت یافته است.
http://www.hadithcongresses.com/default.aspx
http://www.hadithcongresses.com/Article.aspx?id=223
http://www.hawzah.net/fa/articleview.html?ArticleID=82421&Type=-1&SearchText=عبدالجلیل+قزوینی
کتاب «نقض» در شمار متون کهن فارسی شناخته می شود و حاوی اطلاعات فراوان تاریخی، مذهبی، جغرافیایی، کلامی و… است.
وی همچنین از استادان بلندپایهٔ ابن شهرآشوب بود.

[ویکی فقه] عبدالجلیل بن ابی الحسین بن ابی الفضل قزوینی رازی (متولد اواخر سده ۵ق) فقیه و متکلم سدۀ ششم قمری، و از سخنوران به نام و بانفوذ در ری بود. مهم ترین اثر وی، النقض است که هم از نظر محتوا (به عنوان اعتقادات شیعه) و هم از جهت متن (نثر فارسی) پر اهمیت قلمداد شده است.
عبدالجلیل قزوینی، فرزند ابی الحسین محمّد بن ابی الفضل قزوینی ساوی است.
امین، محسن، اعیان الشیعه، ج ۱۰، ص ۱۶.
از آموزش های ابتدایی عبدالجلیل قزوینی، آگاهیِ چندانی در دست نیست. وی در لابه لای کتاب نقض، در مناسبت هایی به اساتید خود اشاره می کند. یکی از مهم ترین اساتید وی، برادر بزرگش اوحدالدین یاد شده بود. وی در این خصوص می نویسد: حدّثنا الاخ الامام اوحد الدین ابوعبداللَّه الحسین بن ابی الحسین بن ابی الفضل القزوینی سماعاً و قراءتاً.
قزوینی، عبدالجلیل، نقض، ص۴۹۵.
عبدالجلیل قزوینی، افزون بر فعالیت های کلامی و برگزاری مجالس و نشست های علمی، به نگارش کتاب هایی نیز دست یازیده است که با کمال تاسّف، همچون آثار بسیاری از دانشمندان مسلمان پیش از یورش مغولان، بخش عمده ای از آنها از بین رفته اند. اکنون تنها کتابی که از وی در دسترس است، همین کتاب نقض است. البته امید اندکی وجود دارد که در گوشه کنار کتاب خانه های جهان، شماری از نوشته های وی به دست آید. در هر صورت، بنا بر گزارش خود وی در کتاب نقض و دیگرانی که به شرح حالش پرداخته اند، آثاری بدین شرح از خود به جا گذاشته بود.
← تنزیه عایشه عن الفواحش العظیمه
...