کلمه جو
صفحه اصلی

دوره ستر

دانشنامه عمومی

دوره ستر از زمان محمد بن اسماعیل آغاز می شود و تا دوران عبیدالله مهدی نیز ادامه دارد. در دوره ستر امام غایب است و پیوند با وی از طریق حجت او میسر است، در این میان عده ای معتقد بودند که پس از محمد بن اسماعیل امامی وجود ندارد و او آخرین است اما بنابر آنچه از جانب نزاریان و طوایف فاطمی نقل شده است پس از این که عبیدالله مهدی ادعای امامت کرد؛ سلسله امامت ادامه یافت. در این دوره نام ۳ امام ذکر شده است.
عبدالله مستور: محمد بن اسماعیل ۶ فرزند داشته که از بین آن ها اسماعیل و جعفر را در مدینه گذاشته، علی لیث توسط عباسیان به قتل رسید و احمد و حسین نیز که از دیگر فرزندان او بودند به قندهار مهاجرت کردند پس تنها عبدالله باقی ماند و به امامت رسید. وی جنبش اسماعیلیان را سامان دهی کرد و و داعیان اسماعیلی را به مناطق مختلف فرستاد. وی به خاطر دشمنی هایی که با او شد از خوزستان به بصره، شام و سپس سلیمه رفت و این مکان را به عنوان پایگاه دعوت اسماعیلی قرار داد. عبدالله در این دوران فعالیت های بسیاری به انجام رساند. وی در سال ۲۶۱ هجری قمری / ۸۷۴ میلادی موفق شد شخصی به نام حسین اهوازی را به کیش اسماعیلی فراخواند و او به کمک عبدان باعث افزایش قدرت اسماعیلیان در سواد کوفه شد و همین نفوذ و قدرت باعث پایه گذاری قرمطیان بحرین در سال های بعد شد و پیوند حمدان قرامطه با اسماعیلیان باعث شد آن ها به قرامطه معروف شوند. دعوت عبدالله با نام دعوه الهادیه یا دعوه الحق گسترش یافت و مناطق جبال، فرارود، خراسان و یمن را دربرگرفت. پس از آن عبدالله در سال ۲۶۱ هجری قمری / ۸۷۴ میلادی در سلیمه درگذشت و دو پسر با نام های احمد و ابراهیم از او باقی ماند.
احمد مستور: دربارهٔ این شخص اطلاعات بسیار اندکی موجود است؛ وی در اواخر قرن ۲ یا اوایل قرن ۳ هجری قمری زندگی می کرده و دو پسر به نام محمد و حسین داشته است. در تالیفات اسماعیلیه گفته شده وی از جمله نویسندگان اخوان الصفا بوده و به این خاطر به او صاحب رسائل نیز می گفتند اما برخی معتقدند احمد مستور، دستور تألیف این کتاب را داده است.
حسین بن احمد مستور: حسین القابی همچون زکی، المقتدی و الهدی داشت. وی دوران کوتاهی به رهبری اسماعیلیان مشغول بود اما در همین زمان محدود هم موفق شد با اشخاصی همچون ابن حوشب و ابوالقاسم حسن بن فرح که از یاران ابن الرضا بودند دیدار کند و آن ها را به کیش اسماعیلی فراخواند. حسین در سال ۲۶۶ هجری قمری / ۸۷۹-۸۸۰ میلادی آن ها را به یمن فرستاد، او همچنین ابوعبدالله شیعی را نیز به مناطق تونس و مراکش امروزی روانه ساخت و آن ها موفقیت های بسیاری را از آن خود کردند. وی در سال ۲۶۸ هجری قمری / ۸۸۱-۸۸۲ میلادی درگذشت و پسرش عبدالله مهدی که ۸ سال بیشتر نداشت جانشین پدر شد؛ پس به خاطر سن کم او عمویش محمد بن احمد برای مدتی رهبری نهضت را به دست گرفت.


کلمات دیگر: