کلمه جو
صفحه اصلی

میلتون فریدمن

دانشنامه عمومی

میلتون فریدمن (به انگلیسی: Milton Friedman) (زاده ۳۱ ژوئیه، ۱۹۱۲ - درگذشته ۱۶ نوامبر، ۲۰۰۶) اقتصاددان، آماردان و نویسندهٔ آمریکایی بود که به مدت بیش از سه دهه در دانشگاه شیکاگو تدریس می کرد. کارهایش در زمینه های اقتصاد کلان، اقتصاد خرد، تاریخ و آمار اقتصاد است. در سال ٬۱۹۷۶ نوبل اقتصاد را به دلیل پژوهش بر تحلیل مصرف، نظریه و تاریخچه پولی و پیچیدگی سیاست پایدارسازی از آن خود کرد. او به عنوان یکی از رهبران مکتب اقتصادی شیکاگو، تأثیر شگرفی بر برنامه پژوهشی حرفهٔ اقتصاد برجای نهاد. یک ارزیابی از اقتصاددانان فریدمن را دومین اقتصاددان محبوب قرن بیستم پس از جان مینارد کینز، خواند و اکونومیست او را «اثرگذارترین اقتصاددان نیمهٔ دوم قرن بیستم… احتمالاً کل آن» توصیف کرد.
آزمون فریدمن
چالش های فریدمن با آنچه بعدتر نظریه «کینزی خام» (در برابر نو کینزی) خواند با بازتفسیر او در دهه ۱۹۵۰ از تابع مصرف آغاز شد، و او مخالف اصلی سیاست های دولتی کینزی شد. او در اواخر دهه ۱۹۶۰ شیوه خود را (در کنار همه جریان اصلی علم اقتصاد) استفاده کننده از «ابزار و زبان کینزی» و با این حال ردکننده نتیجه گیری های «ابتدایی» آن توصیف کرد. طی دهه ۱۹۶۰ او مروج سیاست اقتصاد خرد جایگزین بود که «مانیتاریسم (پول گرایی)» شناخته می شود. نظریه او بیان می کرد که یک نرخ «طبیعی» بیکاری وجود دارد و استدلال می کرد که دولت ها می توانند اشتغال را بیشتر از این نرخ زیاد کنند (مثلاً با افزایش نیاز مجموع با ریسک شتاب دادن به تورم) او استدلال می کرد که منحنی فیلیپس پایدار نیست و پیش بینی کرد که به رکود تورمی منجر خواهد شد. فریدمن با وجودی که با وجود فدرال رزرو مخالف بود استدلال می کرد که در شرایطی که این نهاد وجود دارد، بسط دادن کوچک، ثابت ذخیره پولی تنها سیاست بخردانه است.
فریدمن مشاور اقتصادی رونالد ریگان، رئیس جمهور جمهوریخواه ایالات متحده بود. فلسفه سیاسی او فضایل نظام اقتصادی بازار آزاد با دخالت حداقلی دولت را ستایش می کرد. او یک بار گفت که او بیش از همه به نقش خود در حذف سربازگیری در ایالات متحده افتخار می کند و این که حمایت او از حق انتخاب مدرسه منجر شد او بنیاد فریدمن برای انتخاب آموزشی را بنیان نهد. او در کتاب ۱۹۶۲ خود، سرمایه داری و آزادی، از سیاست هایی چون ارتش داوطلبانه، نرخ های مبادله آزادانه شناور، حذف مجوزهای پزشکی، مالیات بر درآمد منفی و ووشرهای آموزشی دفاع کرد. ایده های او در خصوص سیاست پولی، مالیات گیری، خصوصی سازی و مقررات زدایی بر سیاست های دولتی، مخصوصاً در دههٔ ۱۹۸۰ اثر گذاشت. نظریه پولی او بر پاسخ فدرال رزرو بر بحران اقتصادی جهانی ۰۸–۲۰۰۷ اثر گذاشت.
آثار میلتون فریدمن مشتمل بر تک نگاری ها، کتاب ها، مقالات دانشورانه، ستون های مجلات، برنامه های تلویزیونی، ویدئوها و سخنرانی های بسیار است و حوزه گسترده ای از موضوعات از اقتصاد خرد، اقتصاد کلان، تاریخ اقتصادی، و مسائل سیاست عمومی را در بر می گیرد. کتاب ها و نوشته های او به طور گسترده خوانده شده و اثر بین المللی داشته اند، از جمله بر کشورهای سابقاً استالینیست.

نقل قول ها

میلتون فریدمن (۱۹۱۲ - ۲۰۰۶) اقتصاددان آمریکایی بود که به خاطر حمایتش از بازارهای آزاد و کاستن از اندازهٔ دولت شناخته می شود. در ۱۹۷۶ او برنده جایزه اقتصاد نوبل شد.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] میلتون فریدمن اقتصاددان معروف آمریکایی، از بانفوذترین و در عین حال قوی ترین چهره های تفکر اقتصاد لیبرالیستی و از سران مکتب پول گرایان در اقتصاد کلان است. او به مدت ۳۰ سال استاد دانشگاه شیکاگو بود؛ که در سال ۱۹۷۶ موفق به دریافت جایزه نوبل در اقتصاد گردید. زمینه های اصلی فعالیت های علمی فریدمن موضوع پول و آزادی بود.
میلتون فریدمن در سال ۱۹۱۲ در نیویورک در خانواده ای مهاجر (اتریشی-مجار) و فقیر متولد شد. وی در دوران دبیرستان به ریاضیات علاقه مند بود؛ اما با راهیابی به دانشگاه راتجرز در نیوجرسی، علاقه وی به رشته اقتصاد زیاد شد و تصمیم گرفت تا مطالعات خود را در ریاضیات و اقتصاد به طور همزمان دنبال کند. وی در سال ۱۹۳۳ لیسانس خود را دریافت کرد؛ سپس به دانشگاه شیکاگو رفت و توانست مدرک فوق لیسانس خود را از آن دانشگاه دریافت کند. فریدمن توانست با یک کمک هزینه تحصیلی به دانشگاه کلمبیا برود. زمانی که تحصیل وی در دانشگاه کلمبیا به پایان رسید، او به دانشگاه شیکاگو بازگشت و به عنوان دستیار پژوهشی در کنار هنری شوارتز (Henry Schultz: ۱۸۹۳-۱۹۳۸) به فعالیت پرداخت. او سپس به واشنگتن رفت و با دولت روزولت، به همکاری مشغول شد. همچنین او در واشنگتن در اداره ملّی تحقیقات اقتصادی با سیمون کوزنتس به مطالعه بازارها برای متخصصان مستقل نظیر پزشکان و وکلا پرداخت و سرانجام این مطالعه موضوع رساله دکترای فریدمن شد.وی در سال ۱۹۴۶ موفق به اخذ مدرک دکترا از دانشگاه کلمبیا شد. او بعد از مدت کوتاهی تدریس در دانشگاه های واشنگتن و مینسوتا، به دانشگاه شیکاگو، یعنی همان جایی که با جورج استیگلر توانست به توسعه مکتب شیکاگو مبادرت ورزد، بازگشت. فریدمن با داشتن یک ستون همیشگی در مجله نیوزویک (۱۹۶۶-۱۹۸۴)، پرفروش ترین کتاب اقتصادی (آزادی و سرمایه داری) در سال ۱۹۶۲ و ساخت یک سریال ده قسمتی، به عنوان یک چهره مشهور در آمریکا شناخته شد. وی در سال ۱۹۶۷ به سمت ریاست انجمن اقتصادی آمریکا رسید و در سال ۱۹۷۶ جایزه نوبل اقتصاد را دریافت کرد.
دادگر، یدالله، نقدگونه ای بر تحلیل و تجلیل های متدلوژی اقتصاد اثباتی فریدمن، مجله ذهن، ۱۳۷۹، ش۳، ص۱۵۰.
فریدمن را می توان یکی از طرفداران جامعه آزاد و آزادی فردی به حساب آورد. وی برای آزادی های فردی اهمیت زیادی قائل است و برای حفظ آن معتقد به محدود کردن دخالت دولت است. طبق نظر فریدمن برای تغییر و اجرای قوانین در جامعه، نمی توان صرفا به عرف و عادت متکی باشیم و نتیجتا به یک میانجی یا داور احتیاج داریم. بنابراین نقش اساسی دولت در یک جامعه آزاد، تجهیز وسایل لازم برای تغییر شکل قوانین و ایفای نقش میانجی است. از نظر وی، دولت باید وظایفی را برعهده گیرد که از عهده بازار ساخته نیست. این وظایف، عمدتا اعمال قوانین مختلف و ایفای نقش میانجی گری است. قوانین (مانند قوانین انعقاد قرارداد، چاپ اسکناس و غیره)، ضوابطی است که نظام سرمایه داری، صریحا به آن نیاز دارد. وظایف میانجی گری، توسط دستگاه امنیتی، دیوان عالی و بانک مرکزی کشور اعمال می شود.
Steven Pressman، Fifty Major Economists، USA، Routledge، ۲۰۰۶، ص۲۳۵.
نظریات پولی میلتون فریدمن بدین شرح هست:
← تقاضای پول
...


کلمات دیگر: