غزوه بنی نضیر

wikishia: دست نمی دادند؛ در عین حال، به دلیل آن که در اقلیت بودند در همان آغاز هجرت رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم معاهده صلحی را با آن حضرت پذیرفته بودند.
سه طایفه یهودی بنی قَیْنُقاع، بنی النضیر و بنی قریظه تقریباً در یک مثلثی شکل در سمت شمال شرقی محله قبا زندگی می کردند. بنی نضیر نزدیکترین طایفه به محل قبا بودند. یهودیان که بنی نضیر باشکوه ترین، قدرتمندترین و گرامی ترین آنان بودند، در قلب دولت اسلامی زندگی می کردند. از این رو می توانستند به دقیق ترین اطلاعات و مسائل پنهان و آشکار و میزان دقیق امکانات و توانمندی های مادی و معنوی مسلمانان و نیز تمامی مسائل موجود در جامعه اسلامی از جمله روابط و مناسبات گروه های مختلف با هم دست یابند و به آن شناخت و آگاهی کامل پیدا کنند.یهودیان در عمق جامعه نوپای اسلامی حتی در سطوح رهبری و در میان کسانی که نقش فعالی در تصمیم گیری و حل و عقد پیمان ها داشتند حضور داشتند؛از سوی دیگر نباید فراموش کنیم که یهودیان از نظر ثروت و دارایی نیز قدرت بزرگی به شمار می رفتند. کافی است بدانیم که حجم عظیمی از زیور آلات را در تملّک خویش داشتند.علاوه بر این یهودیان آن قدر از مردم طلب مدت دار داشتند که آن را مانع مهمی برای بیرون رفتن از مدینه می دانستند
زمان برخورد با بنی النضیر و اخراج آنها به روایت واقدی ربیع الاول چهارم هجری (سی و هفتمین ماه هجرت) بوده است. اما ابن شهاب زهری معتقد بوده است که واقعه اخراج بنی النضیر بعد از بدر و پیش از احد بوده است
مورخان چندین دلیل را برای وقوع غزوه بنی نضیر بیان می کنند.این دلایل عبارت اند از:
پیامبر اکرم (ص) توطئه یهودیان علیه جان خود و تلاش آنان را برای ترور خویش، پیمان شکنی آنان تلقی کرد و آن را دلیل موجّهی برای مقابله با یهودیان و اتخاذ موضع قوی و کوبنده بر ضدّ آنان دانست. روشن است که ترور رهبری اسلامی روشن ترین و خطرناک ترین مظاهر خیانت است و لازم نیست، منتظر بمانیم تا خیانت گران اعلان جنگ کنند و در این باره به صورت عملی و آشکار اقدام نمایند. چنان که در تاریخ ثبت شده، رسول خدا (ص) با قبائل یهودی ساکن در مدینه پیمان بست. یکی از این قبائل، بنی نضیر بودند.
منابع می گویند: رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم از طریق وحی آگاهی یافت و بدون آن که با کسی از یارانش سخن بگوید به مدینه بازگشت.آنان چندی منتظر شدند و پس از آن که احساس کردند رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم بر نمی گردد به مدینه آمدند. آنگاه رسول خدا محمدبن مَسْلمه را که از اوس بوده و این طایفه یهود، در جاهلیت هم پیمان آنان بودند، به سراغ یهودیان فرستاد و گفت که باید مدینه را ترک کنند. آنان از این که یک اوسی آمده اظهار شگفتی کردند اما ابن مسلمه گفت: تَغَیَّرتِ القلوب ؛ آن وضع سابق دگرگون شده است. یهودیان نخست به رفتن راضی شدند اما وقتی پیام عبد الله بن ابَیّ به حُیَی بن اخطب رسید که همراه همپیمانانش از آنان دفاع می کند، اندکی سست شدند. عبد الله بن ابی در پی بنی قریظه فرستاد، اما آنان گفتند که حاضر به نقض عهد نیستند. اختلاف میان یهودیان ناشی از اعتماد به سخن عبد الله یا عدم اعتماد به آنان بود. مخالفان می گفتند که ابن ابی قابل اطمینان نیست، او نظیر همین وعده ها را به بنی قینقاع نیز داد اما اقدامی نکرد، به علاوه او در هر حال خزرجی است و ما در جاهلیت در کنار اوس با طایفه او جنگیده ایم. به علاوه عبد الله نه یهودی است، نه مسلمان و نه حتی بر دین خود، و لذا نمی توان بروی اعتماد کرد. چنین اقدامی سبب از بین رفتن اموال، پایمالی شرف، اسیری خانواده و از بین رفتن جنگجویان ما خواهد بود. نفوذ حیی بن اخطب سبب شد تا او بنی النضیر را به مقاومت وا دارد. او پیامی به رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرستاد که ما از اینجا نخواهیم رفت .
رسول خدا (ص) به علی (ع) فرمود: به سوی بنی نضیر حرکت کن. علی (ع) پرچم (رایت) را به دست گرفت و حرکت کرد. رسول خدا (ص) در پی آمد و دژهای بنی نضیر را محاصره کرد. . روشن و آشکار است که وقتی علی (ع) فرماندهی سپاه را بر عهده داشته باشد و پرچم رسول خدا (ص) را به دست، قطعا موجب رعب و وحشت یهود، و شکست روحی و روانی آنان خواهد شد.
هنگامی که رسول خدا (ص) متوجّه بنی نضیر شد و آنان را محاصره کرد، دستور داد تا خیمه او را در دورترین نقطه محله بنی خطمه زدند. چون شب فرا رسید، مردی از یهود بنی نضیر که تیرانداز ماهری بود، تیری انداخت که به خیمه حضرت اصابت کرد. پیامبر (ص) دستور داد تا خیمه اش را در فاصله دورتری در میانه دشت نصب کردند و مهاجران و انصار آن را در میان گرفتند.