[ویکی فقه] «حاج سلطان عبدالمحمد میرزا یا سلطان محمد میرزا»، یکی از شاهزادگان قاجار بوده است. در برخی منابع، از وی با عنوان فرزند سی و هشتم فتحعلی شاه یاد شده اما مصحح نسخه حاضر در برنامه، معتقد است با توجه به مدارک موجود، نمی توان او را فرزند فتحعلی شاه دانست.
به گفته وی در کتاب « شرح حال رجال ایران »، به دو سیف الدوله اشاره شده است: یکی حاج سلطان عبدالمحمد میرزا یا سلطان محمد میرزا و دیگری سلطان محمد میرزا سیف الدوله، که اولی نوه فتحعلی شاه معرفی گردیده و دومی فرزند سی و هشتم او؛ البته با توجه به قراین موجود، گمان می رود نویسنده سفرنامه حاضر، سیف الدوله، یعنی نوه فتحعلی شاه باشد که به خاطر زیارت حج ، ملقب به حاجی هم شده است. وی معتقد است این که سلطان محمد سیف الدوله، نویسنده کتاب حاضر، فتحعلی شاه را پدر خود می داند، یا از باب تشرف و کسب افتخار است و یا این که کاتب متن، او را با سیف الدوله، پسر سی و هشتم فتحعلی شاه که در دوران همان سلطان می زیسته، اشتباه کرده است؛ اما محقق دیگری بر این باور است که نویسنده این سفرنامه، همان فرزند سی و هشتم فتحعلی شاه است.
← شرح حال رجال ایران
سیف الدوله از مریدان مشایخ سلسله شیخ صفی علیشاهی بود و به همین جهت خانقاه صفی علیشاه را در تهران بنا نمود. وی به سال ۱۳۰۹ ق به جای پدر خود حاکم همدان شد و چندی بعد نیز معزول گردید. بر طبق مندرجات تاریخ رجال ایران، سیف الدوله در سال ۱۳۲۰ ق حاکم گرگان، در ۱۳۲۴ ق وزیر تجارت ، در ۱۳۲۷ ق حاکم کرمانشاه و در سال ۱۳۲۶ ق حاکم خوزستان بوده است. متاسفانه در تاریخ رجال ایران به دوران حکمرانی او در اصفهان اشاره نشده است و همین مساله سبب اشکال در تشخیص دو سیف الدوله یاد شده می باشد. چنانچه اشاره شد، قسمتی از این اشکالات به دلیل تشابه اسمی با برادرزاده وی؛ نوه فتحعلی شاه است که تحقیقا در تاریخ قاجار و به ویژه بخش فتحعلی شاهی، اولین و آخرین بار نیست. بخشی دیگر از این اشکالات در مورد سیف الدوله، شاید ناشی از این باشد که به دلیل آن که پس از عزل ، مغضوب برخی از رجال قاجار، مانند حاج میرزا آقاسی بود، مورخانی چند، مانند مؤلف تاریخ عضدی، بهره دوم زندگی او را مسکوت گذارده و به اشاره، به بخش اول بسنده کرده اند.
آثار
چنانچه مولف را همان پسر سی و هشتم فتحعلی شاه بدانیم، آثار ذیل را به وی منسوب داشته اند: «سفرنامه یا دلیل المسافرین»، « ملوک الکلام »، « تحفه العراقین »، « تحفه الحرمین ».
عناوین مرتبط
...
به گفته وی در کتاب « شرح حال رجال ایران »، به دو سیف الدوله اشاره شده است: یکی حاج سلطان عبدالمحمد میرزا یا سلطان محمد میرزا و دیگری سلطان محمد میرزا سیف الدوله، که اولی نوه فتحعلی شاه معرفی گردیده و دومی فرزند سی و هشتم او؛ البته با توجه به قراین موجود، گمان می رود نویسنده سفرنامه حاضر، سیف الدوله، یعنی نوه فتحعلی شاه باشد که به خاطر زیارت حج ، ملقب به حاجی هم شده است. وی معتقد است این که سلطان محمد سیف الدوله، نویسنده کتاب حاضر، فتحعلی شاه را پدر خود می داند، یا از باب تشرف و کسب افتخار است و یا این که کاتب متن، او را با سیف الدوله، پسر سی و هشتم فتحعلی شاه که در دوران همان سلطان می زیسته، اشتباه کرده است؛ اما محقق دیگری بر این باور است که نویسنده این سفرنامه، همان فرزند سی و هشتم فتحعلی شاه است.
← شرح حال رجال ایران
سیف الدوله از مریدان مشایخ سلسله شیخ صفی علیشاهی بود و به همین جهت خانقاه صفی علیشاه را در تهران بنا نمود. وی به سال ۱۳۰۹ ق به جای پدر خود حاکم همدان شد و چندی بعد نیز معزول گردید. بر طبق مندرجات تاریخ رجال ایران، سیف الدوله در سال ۱۳۲۰ ق حاکم گرگان، در ۱۳۲۴ ق وزیر تجارت ، در ۱۳۲۷ ق حاکم کرمانشاه و در سال ۱۳۲۶ ق حاکم خوزستان بوده است. متاسفانه در تاریخ رجال ایران به دوران حکمرانی او در اصفهان اشاره نشده است و همین مساله سبب اشکال در تشخیص دو سیف الدوله یاد شده می باشد. چنانچه اشاره شد، قسمتی از این اشکالات به دلیل تشابه اسمی با برادرزاده وی؛ نوه فتحعلی شاه است که تحقیقا در تاریخ قاجار و به ویژه بخش فتحعلی شاهی، اولین و آخرین بار نیست. بخشی دیگر از این اشکالات در مورد سیف الدوله، شاید ناشی از این باشد که به دلیل آن که پس از عزل ، مغضوب برخی از رجال قاجار، مانند حاج میرزا آقاسی بود، مورخانی چند، مانند مؤلف تاریخ عضدی، بهره دوم زندگی او را مسکوت گذارده و به اشاره، به بخش اول بسنده کرده اند.
آثار
چنانچه مولف را همان پسر سی و هشتم فتحعلی شاه بدانیم، آثار ذیل را به وی منسوب داشته اند: «سفرنامه یا دلیل المسافرین»، « ملوک الکلام »، « تحفه العراقین »، « تحفه الحرمین ».
عناوین مرتبط
...
wikifeqh: حاج_سلطان_عبدالمحمد_میرزا