کلمه جو
صفحه اصلی

قلائد الفرائد

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] قلائد الفرائد تألیف شیخ غلامرضا قمی شاگرد شیخ انصاری (ره) و یکی از بهترین حاشیه های فرائد الاصول است. آیت الله حاج سید موسی شبیری زنجانی درباره این کتاب می فرماید: «برای مبتدی بهترین شرح قلائد الفرائد است که شرح سهل التناول و مختصری است و شارح کلمات شیخ را خوب فهمیده است».
شرح کتاب به سبک «قوله-اقول» صورت گرفته است. این اثر از آغاز تا پایان رسائل را دربرمی گیرد و آکنده از مطالب توضیحی، نقد و ایراد بر مطالب شیخ است. برخی از حواشی مختصر و برخی مانند فصل استصحاب بسیار مفصل است.
از مباحث قطع شروع شده و تا پایان قاعده لاضرر و لا ضرار ادامه دارد. شیخ در ابتدای کتاب می فرماید: «اعلم ان المکلف اذا التفت...» شارح در این باره می فرماید که مراد شیخ از مکلّف، مکلف شأنی است یعنی بالغ عاقل که قابلیت برای توجه تکلیف را دارد. نه اینکه بالفعل تکلیف در حقّ وی منجّز شده باشد. شاید کسی اشکال کند به اینکه براساس مفاد قضیّه، مکلف زمانیکه ملتفت هم نباشد باز هم مکلّف خواهد بود مگر اینکه اوصاف ثلاثه از قطع و ظن و شک برای او حاصل نشده باشد. علاوه بر آن زمانی که ملتفت نباشد ملکّف نخواهد بود. شارح در جواب اشکال فوق می فرماید قضیه فوق برای بیان حال موضوع یعنی مکلّف است پس برای آن مفهوم وجود ندارد.
مولف در بحث ظن اشاره می کند که طرفداران ظنون و امارات معتبره به عنوان ظن خاص و معرفی شده از ناحیه شارع مقدس دو نوعند. عده ای معتقدند که این ظنون مثل خبر واحد، ظواهر قرآن، اجماع منقول و غیره تنها راه کاشف از احکام هستند و ارزش دیگری ندارند. این مسلک طریقت و کاشفیت امارات است ولی برخی می گویند ظنون ارزش بالاتری دارند و سبب ایجاد مصلحت در مفاد و مؤدّای آن می شوند چنین قولی تصویب نامیده می شود. شیخ انصاری نظریه ای را برگزید که حدّ وسط بین ایندو است و نام آن مصحلت سلوکیه می باشد که از ابتکارات ایشان است. شارح سپس به ظنون خاصّه اشاره می کند و نظریّه مرحوم شیخ را در رابطه با هرکدام شرح می نماید مثلاً درباره عقیده شیخ در حجیّت اجماع منقول می گوید که شیخ حجیّت آن را بالضمیمه می پذیرد.
شارح در مقصد سوم که پیرامون اصول علمیه است در دو مقام بحث را شروع می کند مقام نخست در بررسی احکام شکی بود که حالت سابقه بر آن مورد اعتبار و توجه شارع نبوده چنین مواردی می توانست محل جریان یکی از اصول سه گانه، برائت، تخییر، و احتیاط باشد.

[ویکی فقه] قلائد الفرائد (کتاب). «قلائد الفرائد» تالیف شیخ غلامرضا قمی شاگرد شیخ انصاری رحمة الله علیه و یکی از بهترین حاشیه های فرائد الاصول است.
آیت الله حاج سید موسی شبیری زنجانی درباره این کتاب می فرماید: «برای مبتدی بهترین شرح ، قلائد الفرائد است که شرح سهل التناول و مختصری است و شارح کلمات شیخ را خوب فهمیده است».
ساختار
شرح کتاب به سبک «قوله- اقول» صورت گرفته است. این اثر از آغاز تا پایان رسائل را دربرمی گیرد و آکنده از مطالب توضیحی، نقد و ایراد بر مطالب شیخ است. برخی از حواشی مختصر و برخی مانند فصل استصحاب بسیار مفصل است.
گزارش محتوا
...


کلمات دیگر: