مرابطین

[ویکی فقه] مرابطین، در نیمه دوم قرن پنجم هجری و با کم رنگ شدن سلطه مسلمین بر دریای مدیترانه، و وقتی جنگ و دشمنی قبایل "بربر" با یکدیگر در مغرب اسلامی (شمال آفریقا) شدت گرفت، در مغرب ظهور کرد. آنها تونستند از نیمه قرن پنجم به بعد بر بخشهای وسیعی از شمال آفریقا و اندلس مسلط شود.
در نیمه دوم قرن پنجم هجری و با کم رنگ شدن سلطه مسلمین بر دریای مدیترانه، جنگ و دشمنی قبایل "بربر" با یکدیگر در مغرب اسلامی (شمال آفریقا) شدت گرفت، در این روزگار دولتی به نام «مرابطین» در مغرب ظهور کرد که توانست از نیمه قرن پنجم به بعد بر بخشهای وسیعی از شمال آفریقا و اندلس مسلط شود. (مرابطین (یا مرابطون، مرابطان) معنی لغوی این کلمه بر قراولانی که اسبان خود را در مرزهای سرزمینی دشمن نگاه می دارند، اطلاق می شود. و در اصطلاح به معنی ترویج کنندگان ایمان است.)
سخن ابن اثیر
ابن اثیر در مورد خاستگاه این قبیله می نویسد:«مرابطین قبایلی بودند منسوب به "حمیر"، حرکت آنها از یمن در زمان ابوبکر (خلیفه اول) بود. ابوبکر آنان را به شام روانه ساخت، آنها از آنجا به مصر نقل مکان کردند و با "موسی بن نفیر" به مغـرب (شـمال آفریقا) داخل شدند». به این نکته باید توجه داشت که از لحاظ سیاسی شمال آفریقا در این زمان به صورت "قبیله ای" اداره می شد. قبیله «زناته» توانسته بود در رقابت های قبیله ای بر سایر قبایل غلبه کند، حکومت این قبیله حکومتی بود متشکل از بزرگترین قبایل "بربر" که گاهی از امویان اندلس و زمانی از فاطمیان پیروی می کرند. در این دوره اکثر قبایل شمال آفریقا مسلمان بودند، هر چند دین اسلام و آموزه های اسلامی به طور کامل در میان تمامی قبایل رواج پیدا نکرده بود، ابن اثیر می نویسد:«مردم قبایل لمتونه (از قبایل ساکن شمال آفریقا) پس از اینکه عبدالله بن یاسین عقاید و فرائض اسلام را برای آنها یاد کرد، گفتند: آنچه از نماز و زکات بیان کردی به آنها ملتزم هستیم، اما اینکه گفتی هر کس بکشد کشته می شود، هر کس بدزدد دستش قطع می شود و هر کس زنا کند تازیانه می خورد یا سنگسار می شود کارهایی است که نمی توانیم به آنها ملتزم شویم».
اتحاد مرابطین
مرابطین که بیشتر به شغل دامداری مشغول بودند به جنوب مغرب اسلامی یعنی صحرا آمدند و در ناحیه سنگال مستقر شدند، آنان به ملثمین (نقابداران) مشهور بودند چرا که طبق گفته ابن خلدون، نقاب بر چهره می انداختند. "محمد تیفاوت لمتونی" مرابطین را که به صورت پراکنده زندگی می کردند متحد کرد. پس از او "یحیی بن ابراهیم گلالی" رهبری آنها را بر عهده گرفت و تصمیم گرفت پیروان خود را با اسلام آشنا کند. مدتی بعد "عبدالله بن یاسین جزولی" یکی از عالمان مالکی مغرب به منظور آشنایی بیشتر آنها با اسلام، ابتدا رباطی را در کنار رود سنگال بنا کرد و ریاست دینی آنها را بر عهده گرفت، پس از او رباطهای دیگری توسط سران آنها ساخته شد و ابن یاسین آنها را "مرابطین" نامید.
موسس دولت
...