کلمه جو
صفحه اصلی

ایل بچاقچی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] بُچاقچی، ایل، بزرگترین ایل استان کرمان است.
مذهب آنان تشیّع و زبانشان ترکی آمیخته با عناصر فراوان فارسی است. «بیچاقچی» در ترکی به معنی سازنده و فروشنده کارد است.
ابن بطوطه نیز، که از اخی احمد بچقچی در سیواس و اخی بچقچی در ازاق (آزُف) نام می برد، «بچق» راچاقو و «بچقچی» را منسوب به چاقو دانسته است.
ظاهراً نام این ایل از خانواده ای به نام بچاقچی که به ریاست ایل رسیده اخذ شده است؛ زیرا که طایفه و تیره ای به این نام در ساختار اجتماعی ایل دیده نمی شود.

محل زندگی بچاقچی
افراد این ایل در مشرق شهرستان سیرجان (در دامنه های کوههای چهارگنبد)، در دهستان بَلْوَرْد، و در شهرستان بافت زندگی می کنند، و تیره هایی از آن در استان هرمزگان قشلاق دارند.
جمعیت کوچنده این ایل در ۱۳۶۶ ش به ۴۱۵ خانوار ۴۵۵، ۲ تن می رسید. امروز اهالی ساکن دهستان بلورد عمدتاً از بچاقچیها هستند.
بچاقچیها از صدسال پیش تاکنون بتدریج آبادی نشین شده اند، ولی دسته هایی از آن هنوز چادرنشین اند.
مرکز خوانین این ایل در دوره قاجاریه روستایِ بلورد، در۴۲ کیلومتری مشرق شهر سیرجان، بود؛ اما امروز، که نظام قبیله ای ایل در معرض فروپاشی است، خانها دیگر در رأس هرم قدرت قرار ندارند.
با اینهمه، هنوز برخی از طوایف استقلال خود را حفظ کرده اند.

طوایف بچاقچیها
سابقاً بچاقچیها به طوایف متعددی تقسیم می شدند، از جمله «راینی ها» (جمعیت کوچنده: ۶۵۷ خانوار، ۸۸۹، ۳ تن) که امروز ایل مستقلی به شمار می آیند.
در حال حاضر، طوایف این ایل به تیره ها، شاخه ها و چادرهایی تقسیم می شوند که هنوز ساختار قبیله ای خود را حفظ کرده اند.
از جمله مهمترین این طوایف عباسلو، اَنْگَلو، قراسعدلو، سارسعدلو (ساری سعدلو) را می توان نام برد.
اشتغال بچاقچیها
...


کلمات دیگر: