کلمه جو
صفحه اصلی

بهمن شاه

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] بهمن شاه، علاءالدین حسن گانگو، بنیان گذار سلسله بهمنیان دکن می باشد.
بهمن شاه، علاءالدین حسن گانگو (حک ۷۴۸-۷۵۹ق/۱۳۴۷-۱۳۵۸م)، بنیان گذار سلسله بهمنیان دکن (۷۴۸-۹۳۳ق/۱۳۴۷-۱۵۲۷م) می باشد. روایت های گوناگونی درباره نام «بهمن شاه» و شهرت «گانگو» وجود دارد. طباطبا لقب بهمن شاه را برگرفته از انتساب علاءالدین حسن به بهمن، پسر اسفندیار شهریار ایرانی دانسته است اما فرشته آن را برگرفته از نام گانگوی بهمن (یا برهمن) منجم می داند که نزد شاه زاده محمد تغلق (حک ۷۲۵-۷۵۲ق/۱۳۲۵-۱۳۵۱م) تقرب منزلتی داشت و علاءالدین توسط او به شاه زاده محمد تغلق معرفی گردید و از طریق وی به دربار غیاث الدین تغلق شاه (حک ۷۲۰-۷۲۵ق) راه یافت و در سلک امیران صده (مأموران مالیاتی) درآمد. بهمن شاه بعدها به موجب عهدی که گانگو بهمن با او بسته بود و به پاس محبت وی، نام او را به اسم خویش افزود. برپایه شجره نامه ای که فرشته از رساله ای مجهول المؤلف، موجود در کتابخانه مرتضیٰ نظام شاه بحری نقل کرده است، نسب بهمن شاه به بهرام گور می رسد، اما افراد یاد شده در این نسب نامه فاصله ۹۰۰ ساله میان بهرام گور و بهمن شاه را پر نمی کنند. به علاوه، فرشته خود نیز انتساب علاءالدین حسن به پادشاهان ساسانی را دست آویزی برای شاعران و مورخان دانسته است که به قصد خوش آیند او بدان توسل جسته اند. درباره نام «گانگو» نیزنظریات متفاوتی وجود دارد. برخی، نیاکان علاءالدین حسن را از سلسله کاکویه اصفهان و همدان دانسته اند که به غزنین مهاجرت کردند و تحت حمایت سلطان محمود (سل ۳۸۸-۴۲۱ق/۹۹۸-۱۰۳۰م) قرار گرفتند و ازاین رو، علاءالدین حسن به «کاکو» شهرت یافت؛ این نام بعدها تحریف گردید و «کانکو» یا «گانگو» خوانده شد. به هرحال، نظر فرشته که این نام را برگفته از نام گانگو بهمن دانسته است، استوارتر می نماید.
تولد و نسب
علاءالدین حسن در ۶۹۱ق/۱۲۹۲م زاده شد. براساس ملحقات طبقات ناصری نوشته عین الدین بیجاپوری، مادر علاءالدین حسن پس از درگذشت همسرش در غور با ۳ فرزند خود نزد برادرش، ملک هژبرالدین، مشهور به «ظفرخان»، حکمران پنجاب و ملتان رفت. علاءالدین حسن و برادر بزرگ ترش، علی شاه تحت نظر ظفرخان تربیت شدند. علاءالدین حسن ۶ ساله بود که ظفرخان در جنگ با ترکان آسیای مرکزی کشته شد، اما او و خانواده اش همچنان در ملتان ماندند. بعدها علاءالدین حسن از ملتان به دهلی رفت و در آن جا به خدمت گانگو بهمن (برهمن) درآمد و پس از راه یافتن به دربار تغلقیان، با گروهی از سپاهیان خود به دکن رفت و چند اقطاع کوچک یافت و در دولت آباد اقامت گزید.
دریافت عناوین از شاه
با شروع شورش های مختلف در قلمرو محمدتغلق شاه و از آن جمله شورش امرای مخالف در دولت آباد دکن و نیز درگیر بودن محمد تغلق شاه با شورشیان گجرات، امرای دولت آباد فرصتی مناسب یافتند و با تسلط برشهر، یکی از امران «دوهزاری»، یعنی اسماعیل فتح افغان مشهور به «اسماعیل مُخ» را به عنوان نخستین سلطان دکن و با نام ابوالفتح ناصرالدین شاه (حک ۷۴۶-۷۴۸ق/۱۳۴۵-۱۳۴۷م) بر تخت نشاندند. گویا علاءالدین حسن نیز صلاح خود را در موافقت با دیگر امرا دید. وی از سوی ناصرالدین شاه عنوان «ظفرخانی» و «امیرالامرایی» یافت و اقطاعات چندی، از جمله گلبرگه بدو اعطا شد.
فتح دولت آباد
...


کلمات دیگر: