کلمه جو
صفحه اصلی

محبت


مترادف محبت : انس، تولا، حب، خاطرخواهی، دلدادگی، دوستی، شفقت، صمیمیت، عشق، عطوفت، علاقه، مصادقت، مودت، مهر، مهربانی، ود، وداد، هواخواهی

متضاد محبت : عداوت

برابر پارسی : مهر، مهربانی، مهرورزی، دوستی، سومیتا

فارسی به انگلیسی

affection, charity, endearment, kindliness, kindness, love, warmth, devotion

love, kindness, affection


affection, charity, devotion, endearment, kindliness, kindness, love, warmth


فارسی به عربی

هب , وهج

فرهنگ اسم ها

اسم: محبت (دختر) (عربی) (تلفظ: moha(e)bbat, mahabbat) (فارسی: محبت) (انگلیسی: mohabbat)
معنی: دوستی، دوستداری، دوست داشتنِ کسی یا چیزی، مهربان بودن نسبت به کسی یا چیزی، مِهر، ( در تصوف ) شور و شوق بسیار داشتنِ سالک برای رسیدن به خداوند

(تلفظ: moha(e)bbat , mahabbat) (عربی) دوست داشتنِ کسی یا چیزی ، مهربان بودن نسبت به کسی یا چیزی ، مِهر ، دوستی؛ (در تصوف) شور و شوق بسیار داشتنِ سالک برای رسیدن به خداوند .


مترادف و متضاد

friendship (اسم)
اشنایی، محبت، مودت، رفاقت، خصوصیات، دوستی، تولی، مراوده

affection (اسم)
تاثیر، خوی، مهربانی، عاطفه، محبت، ابتلاء، مهر، برخورد، عدم تنافر، عطف، علاقه

kindness (اسم)
مهربانی، محبت، خوش قلبی، خدمت، مروت، خوبی، لطف، مرحمت

tenderness (اسم)
مهربانی، محبت، عطوفت

love (اسم)
مهربانی، محبت، مهر، عشق، معشوقه، خاطرخواهی

kindliness (اسم)
مهربانی، محبت، خوبی

انس، تولا، حب، خاطرخواهی، دلدادگی، دوستی، شفقت، صمیمیت، عشق، عطوفت، علاقه، مصادقت، مودت، مهر، مهربانی، ود، وداد، هواخواهی ≠ عداوت


فرهنگ فارسی

۱ - ( مصدر ) دوست داشتن . ۲ - ( اسم ) دوستی دوستداری : جز عنایت کی گشاید چشم را ? جز محبت کی نشاند خشم را ? ( مثنوی ) توضیح ۲ عبارتست از ابتهاج بشئ یا از شئ موافق اعم از آنکه عقلی باشد یا حسی حقیقی باشد یا ظنی. عبارتست از غلیان دل در مقام اشتیاق بلقائ محبوب. ابوالقاسم قشیری گوید . محبت محومحب است بصفاته و اثبات محبوب است بذاته که تمام صفات خود را در طلب محبوب نفی کند . رود باری گوید : محبت عبارت از موافقت است . هجویری گوید : محبت حق نسبت به بنده ارادت خیر بود و رحمت و محبت الهی است از اسامی ارادت و بالجمله محبت خدا آنست که بنده را از معاصی برهاند و مقامات و احوال عالیه ویرا کرامت فرماید . محبت بر چند وجه است : یکی بمعنی ارادت به محبوب که بی سکون نفس و میل و هوسی و انس حاصل میشود که مخصوص مخلوقات است نسبت بیکدیگر و دیگر معنی احسان باشد و تخصیص بنده که ورا بدرج. کمال رساند و دیگر بمعنی ثنائ جمیل است بر بنده ... جنید گوید : محبت میل قلب است و محبت صفتی است که میان مخلوقات و میان بنده و حق تعالی میباشد . محبتی که میان مخلوقاتست اول درج. آن موافقت طبع است که عاقبت بعشق شدید منتهی میشود و محبت حق ببنده خیر است و محبت بنده بر حق طاعت است و هر چند محبت زیادت گردد طاعت زیادت شود و ازین جهت بعضی گویند محبت موافقت است در طاعت .

فرهنگ معین

(مَ حَ بَّ ) [ ع . محبة ] (مص م . ) مهربانی ، لطف .

لغت نامه دهخدا

محبت.[ م َ ح َب ْ ب َ ] ( از ع ، اِمص ) محبة. دوست داشتن. ( جرجانی ). صاحب غیاث اللغات و به تبع او صاحب آنندراج آرد که کلمه بفتح میم صحیح است و آنچه به ضم مشهور است غلط است چه مصدر میمی از ثلاثی مجرد به ضم اول مستعمل نشده است. ( از غیاث ) ( از آنندراج ). || مهر. ودّ. وداد. دوستداری. دوستی. مودت و عشق. ( ناظم الاطباء ). حب : با آنچه ملک عادل انوشیروان کسری بن قباد را سعادت ذات... و محبت علم... حاصل است می بینم که کارهای زمانه میل به ادبار دارد. ( کلیله و دمنه ). شربتهای تلخ که آن روز تجرع افتد واجب کند که محبت دنیا را بر دلها سرد کند. ( کلیله و دمنه ).
محبت نمی زاید اکنون طبایع
کز این چار زن مردزائی نبینم.
خاقانی ( دیوان ص 311 ).
در محبت جان ما خاقانیا
در بر دل رایگان میخواندش.
خاقانی.
لاجرم دلها در هوای او قدم محبت میزنند. ( سندبادنامه ص 10 ).
از محبت نار، نوری میشود
وز محبت دیو، حوری میشود.
مولوی.
جز عنایت کی گشاید چشم را
جز محبت کی نشاند خشم را.
مولوی.
کافّه انام از خواص و عوام به محبت او گرائیده اند. ( گلستان ).
- محبت باختن ؛ عشق باختن. به دوستی و عشق پرداختن.دوستی ورزیدن :
صنعت مکن که هرکه محبت نه راست باخت
عشقش به روی دل در محنت فراز کرد.
حافظ.
- امثال :
آنجاکه رشک نیست محبت چه میکند.
حلوا به کسی ده که محبت نچشیده .
سعدی.
محبت در چشم است .
محبت دو سر دارد.
محبت محبت آورد.
|| ( اصطلاح فلسفه ) عبارت است از ابتهاج به شیئی یا از شیئی موافق اعم از آنکه عقلی باشد یا حسی و حقیقی باشد یا ظنی. || ( اصطلاح تصوف ) عبارت است از غلیان دل در مقام اشتیاق به لقاء محبوب. امام ابوالقاسم قشیری گوید محبت محو محب است بصفاته و اثبات محبوب است بذاته ، که تمام صفات خود را در طلب محبوب نفی کند. رودباری محبت را موافقت داند و هجویری گوید محبت حق نسبت به بنده ارادت خیر بود و رحمت و محبت اسمی است از اسامی ارادت و بالجمله محبت خدا آن است که بنده را از معاصی برهاند و مقامات و احوال عالیه وی را کرامت فرماید. محبت بر چند وجه است : یکی به معنی ارادت به محبوب که بی سکون نفس و میل و هوا حاصل نمی شودو یکی بواسطه میل و هوا و انس حاصل میشود که مخصوص مخلوقات است نسبت به یکدیگر؛ و دیگر به معنی احسان باشد و تخصیص بنده که او را به درجه کمال رساند و دیگر به معنی ثناء جمیل است بر بنده. جنید گوید محبت میل قلب است و محبت صفتی است که میان مخلوقات و میان بنده و حق تعالی می باشد. محبتی که میان مخلوقات است اول درجه آن موافقت طبع است که عاقبت به عشق شدید منتهی می شود و محبت حق به بنده خیر است و محبت بنده بر حق طاعت است و هر چند محبت زیادت گردد طاعت زیادت شود و از این جهت بعضی گویند محبت موافقت است در طاعت.( از فرهنگ مصطلحات عرفا تألیف سید جعفر سجادی ). میل روح است به مشاهده جمال ذات و آن دو قسم است عام و خاص. محبت عام ، به سبب ممازجت به اعراض. شرابی است حامل صفا و کدورت و لطافت و کثافت : محبت خاص به جهت تنزه از مخالطت اغراض همه صفا و لطافت در لطافت و خفت در خفت است. ( از نفائس الفنون علم تصوف ).

فرهنگ عمید

۱. دوستی.
۲. میل طبع به سوی چیز لذت بخش.

دانشنامه عمومی

محبت (محبه) کلمه ای ست قرآنی، و از جملهٔ نزدیک ترین واژه هایی که در مقولهٔ عشق در آن جا یافت می شود. در ادب و فرهنگ فارسی، جلوه ها و نمودهای عالی از توصیف، تحریک، و تشویق به داشتن محبت نسبت به دیگران فراوان یافت می شود. از جمله:
لاهوری، ابوالحسن عبدالرّحمن ختمی. شرح عرفانی غزل های حافظ، با تصحیح و تعلیقات بهاءالدّین خرّمشاهی، کورش منصوری، و حسین مطیعی امین، در ۴ مجلّد، تهران: نشر قطره، ۱۳۷۴
خرّمشاهی، بهاءالدّین. حافظ نامه، شرح الفاظ، اعلام، مفاهیم کلیدی و ابیات دشوار حافظ، بخش اوّل، انتشارات علمی و فرهنگی، تهران، ۱۳۷۳
خرّمشاهی، بهاءالدّین. حافظ نامه، شرح الفاظ، اعلام، مفاهیم کلیدی و ابیات دشوار حافظ، بخش دوّم، انتشارات علمی و فرهنگی، تهران، ۱۳۷۹. شابک ‎۹۶۴-۴۴۵-۱۷۴-۰
جعفری، علامه محمدتقی. وحدت عالی انسانی، گردآوری و تنظیم: محمدرضا جوادی، دفتر نشر فرهنگ اسلامی (در تکاپوی معرفت ۶)، ۱۳۷۸. شابک ‎۹۶۴-۴۳۰-۶۸۶-۴
مولوی گوید:
امروزه نیز برای جلب محبت، توسل به اوراد و سحر و جادو رواج دارد.

محبت (ابهام زدایی). محبت ممکن است به موارد زیر اشاره داشته باشد:
محبت به معنای مهربانی و لطف
محمدجواد محبت، شاعر اهل کرمانشاه

محبت (فیلم ۱۹۷۲). «حبت (بلغاری: Обич) فیلم بلغارستانی به کارگردانی لودمیل استایکوف است که در سال ۱۹۷۲ منتشر شد.
۸ دسامبر ۱۹۷۲ (۱۹۷۲-12-۰۸)

محبت (فیلم ۱۹۸۵). «محبت» (انگلیسی: Mohabbat) فیلمی هندی است که در سال ۱۹۸۵ منتشر شد. بازیگران این فیلم آنیل کاپور و ویجایتا پاندیت هستند.
۱۴ ژوئن ۱۹۸۵ (۱۹۸۵-06-۱۴) (India)

محبت (فیلم ۱۹۹۷). محبت (به هندی: Mohabbat) فیلمی محصول سال ۱۹۹۷ و به کارگردانی ریما راکش نات است. در این فیلم بازیگرانی همچون آکشای کانا، مادهوری دیکشیت، سانجای کاپور، فاروغ شیخ، مقبول فدا حسین ایفای نقش کرده اند.
۱۹ سپتامبر ۱۹۹۷ (۱۹۹۷-09-۱۹)

محبت (فیلم). «حبت (بلغاری: Обич) فیلم بلغارستانی به کارگردانی لودمیل استایکوف است که در سال ۱۹۷۲ منتشر شد.

دانشنامه آزاد فارسی

رجوع شود به:عشق

نقل قول ها

محبت ممکن است به موارد زیر اشاره داشته باشد.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] عشق و محبت، گاهی صادق و حقیقی است و گاهی کاذب و بی‏معنا. یکی از معیارهای اخلاقی حیات‏بخش مکتب اسلام «عشق و محبت‏» است.
قرآن کریم در مورد محبت می‏فرماید:
«و من الناس من یتخذ من دون الله اندادا یحبونهم کحب الله و الذین آمنوا اشد حبا لله...».
«بعضی از مردم معبودهایی غیر از خداوند برای خود انتخاب می‏کنند و آن‏ها را همچون خدا دوست دارند، اما آنهایی که ایمان دارند، محبت‏شان به خدا شدیدتر است...».

مورد محبت مؤمنان و بت پرستان
مؤمنان به خدا دل بسته‏اند و دوستان او هستند ولی مشرکان و کافران دوستان بت ها هستند، اما محبت مؤمنان به خدا از محبت‏بت پرستان بیشتر است؛ چون هیچ زیبایی به اندازه خدا جمیل نیست و هیچ معرفتی به اندازه معرفت او کمال نیست و هیچ انسانی به اندازه مؤمن عارف نیست، از این‏رو هیچ انسانی به اندازه مؤمن، عاشق و محب نیست.
مؤمنان مردمی اندیشمند و دانا هستند و هرگز ذات پاک او را که منبع همه کمالات است، رها نمی‏کند.
هر میل و محبتی در برابر عشق به خدا در نظر مؤمنان بی‏ارزش و ناچیز است. اصولا آنها غیر او را شایسته عشق و محبت نمی‏بینند؛ زیرا عشق حقیقی همیشه متوجه نوعی از کمال است. انسان مؤمن هرگز عاشق عدم و کمبودها نمی‏شود، بلکه همواره دنبال هستی و کمال می‏رود و به همین‏دلیل آن کسی که هستی و کمالش از همه برتر است، از همه کس به عشق‏ورزیدن و محبت‏سزاوارتر است.
همان‏طور که آیه فوق می‏گوید: عشق و علاقه افراد با ایمان نسبت‏به خدا از عشق و علاقه بت‏پرستان به معبودهای پنداریشان ریشه‏دارتر و عمیق‏تر است.
چرا چنین نباشد؟ آیا کسی که واقعیتی را دریافته و به آن عشق و محبت می‏ورزد با کسی که گرفتار خرافه و تخیل است می‏تواند یکسان باشد؟ .

← علت واقعی بودن محبت مؤمنان
در دایره خلقت، محبت‏به پنج درجه تقسیم می‏شود:
الف) محبت نزولی: مانند محبت والدین نسبت‏به فرزند.
ب) محبت صعودی: مانند محبت فرزند نسبت‏به والدین.
ج) محبت عرضی: مانند محبت‏بین زن و شوهر و خواهر و برادر.
د) محبت خیالی: مانند محبت‏بین مردم.
ه) محبت فطری:مانند محبت‏بین خدا و بنده.

انواع محبت
...
[ویکی فقه] محبت (واژگان قرآنی). عشق و محبت، گاهی صادق و حقیقی است و گاهی کاذب و بی‏معنا. یکی از معیارهای اخلاقی حیات‏بخش مکتب اسلام «عشق و محبت‏» است.
قرآن کریم در مورد محبت می‏فرماید:
«و من الناس من یتخذ من دون الله اندادا یحبونهم کحب الله و الذین آمنوا اشد حبا لله...».
«بعضی از مردم معبودهایی غیر از خداوند برای خود انتخاب می‏کنند و آن‏ها را همچون خدا دوست دارند، اما آنهایی که ایمان دارند، محبت‏شان به خدا شدیدتر است...».
بقره/سوره۲، آیه۱۶۵.
مؤمنان به خدا دل بسته‏اند و دوستان او هستند ولی مشرکان و کافران دوستان بت ها هستند، اما محبت مؤمنان به خدا از محبت‏بت پرستان بیشتر است؛ چون هیچ زیبایی به اندازه خدا جمیل نیست و هیچ معرفتی به اندازه معرفت او کمال نیست و هیچ انسانی به اندازه مؤمن عارف نیست، از این‏رو هیچ انسانی به اندازه مؤمن، عاشق و محب نیست.
مؤمنان مردمی اندیشمند و دانا هستند و هرگز ذات پاک او را که منبع همه کمالات است، رها نمی‏کند.
هر میل و محبتی در برابر عشق به خدا در نظر مؤمنان بی‏ارزش و ناچیز است. اصولا آنها غیر او را شایسته عشق و محبت نمی‏بینند؛ زیرا عشق حقیقی همیشه متوجه نوعی از کمال است. انسان مؤمن هرگز عاشق عدم و کمبودها نمی‏شود، بلکه همواره دنبال هستی و کمال می‏رود و به همین‏دلیل آن کسی که هستی و کمالش از همه برتر است، از همه کس به عشق‏ورزیدن و محبت‏سزاوارتر است.
همان‏طور که آیه فوق می‏گوید: عشق و علاقه افراد با ایمان نسبت‏به خدا از عشق و علاقه بت‏پرستان به معبودهای پنداریشان ریشه‏دارتر و عمیق‏تر است.
چرا چنین نباشد؟ آیا کسی که واقعیتی را دریافته و به آن عشق و محبت می‏ورزد با کسی که گرفتار خرافه و تخیل است می‏تواند یکسان باشد؟ .
تفسیرنمونه، ج ۱، ص ۵۶۵.
در دایره خلقت، محبت‏به پنج درجه تقسیم می‏شود:
الف) محبت نزولی: مانند محبت والدین نسبت‏به فرزند.
ب) محبت صعودی: مانند محبت فرزند نسبت‏به والدین.
ج) محبت عرضی: مانند محبت‏بین زن و شوهر و خواهر و برادر.
د) محبت خیالی: مانند محبت‏بین مردم.
ه) محبت فطری:مانند محبت‏بین خدا و بنده.

انواع محبت
...

گویش اصفهانی

تکیه ای: mohabat
طاری: mohebat
طامه ای: mohebat
طرقی: mohebat
کشه ای: mohabat
نطنزی: mohebat


جدول کلمات

مهر

پیشنهاد کاربران

از محبت نیش نوشی میشود
وز محبت شیر، موشی میشود

زندگی بامحبت کردن زیباولذت بخش می شود
محبت به معنی مانوس وهمخوشدن خیرخواهی ویاری کردن ودلسوزی ورحم وشفقت داشتن وراهنمایی درست کردن وصداقت واحترام وبرطرف کردن مشکلات وگرفتاریهاوضعفهای محبوبش است. محبت بدون احترام گذاشتن معنی ندارد وفایده ای هم نداردمحبت بایدبا احترام باشدزیراتنهادلسوزی ومحبت کردن کافی نیست. احساس عشق وعلاقه ودوست داشتن ومحبت بااحترام گذاشتن به فردموردنظردرحضوروغیاب اوست که محبت حقیقی وراستین رانشان می دهد اینکه به کسی اجازه بی احترامی وغیبت وآزار رساندن به فردموردعلاقه اش راندهدوهمیشه برایش ارزش واحترام قایل شود.
اگربه کسی محبت کنیم ولی به اوبی احترامی کنیم مثلا جواب سلامش راندهیم یابه اوبی محلی کنیم وتحقیروبی ارزشش کنیم محبتمان ازدلش می رودوباعث رنجیدگی خاطروناراحتیش میشویم ودیگربه مااعتمادومحبتی نخواهدداشت چون ازخودمان دلشکسته ودلسردوناامیدش کرده ایم وبامامانوس نخواهدشد.

1ـ بدون انتظار، پدید آمدن احساسی برای کمک به دیگری. 2ـ به عنوان یک برنامه ی زندگی، فکر را از روی خود برداشتن و متوجه دیگری کردن و نیاز وگرفتاری وی را بر خود ترجیح دادن 3ـ اندیشیدن و کمک کردن به دیگری بدون شرط، چشمداشت پس گرفتن و یا انتظار پیدا شدن احساس خوب پس از انجام کار.

با محبت خار ها گل می شود

مهر بانی

کسی که لیاقت آدم رو ندارد برا چی باید بهش محبت کنیم وقتی از آن طرف محبت نمی بینیم برا چی باید بهش محبت کرد و احترام گذاشت

انس، تولا، حب، خاطرخواهی، دلدادگی، دوستی، شفقت، صمیمیت، عشق، عطوفت، علاقه، مصادقت، مودت، مهر، مهربانی، ود، وداد، هواخواهی

ای خاندان پیامبر خدا! حب شما فریضه ای است خدایی که خداوند در قرآن آورده است، برای افتخار بزرگ شما همین بس که هر کس ( در نماز ) بر شما صلوات و درود نفرستد، نمازش درست نیست و نماز ندارد. محبت خاندان رسول، مرز حرکت در خط صحیح دین است.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرموده است که مردم را دوستدار اهل بیت بار آورید و بر مبنای این محبت، تربیت کنید: �ادبوا اولادکم علی حبی و حب اهل بیتی والقرآن ؛ فرزندانتان را با محبت من و محبت خاندان من و محبت قرآن تربیت و تادیب کنید�.
امام صادق علیه السلام نیز فرموده است: �رحم الله عبدا حببنا الی الناس ولم یبغضنا الیهم ؛ خدا رحمت کند کسی را که ما را محبوب مردم سازد و ما را در نظر مردم مبغوض و منفور نسازد�.


کلمات دیگر: