کلمه جو
صفحه اصلی

ارتکاز

فرهنگ فارسی

بچیزی تکیه کردن، ثابت شدن، درذهن جاگرفتن ، ثبات و برقراری
( مصدر ) ثابت شدن . یا ارتکاز برقوس . گوش. کمال بر زمین نهاده بر آن تکیه کردن ( برای برخواستن ) بر کمان تکیه کردن کمان را بر زمین فرو برده ایستادن . یا ارتکاز عرق . بر جستن رگ پریدن رگ .

فرهنگ معین

( اِ تِ ) [ ع . ] (مص ل . ) ثابت شدن . ،~ بر قوس : کمان را بر زمین فرو برده ایستادن . ،~عرق : برجستن رگ ، پریدن رگ .

لغت نامه دهخدا

ارتکاز. [ اِ ت ِ ] ( ع مص ) ثابت شدن. || ارتکاز عِرق ؛ برجستن رگ. پریدن رگ. ( منتهی الارب ). || ارتکاز بر قوس ؛ گوشه ٔآن بر زمین نهاده بر آن تکیه کردن ( برای برخاستن ). بر کمان تکیه کردن. آنرا بر زمین فروبرده ایستادن.

دانشنامه عمومی

مصدر باب افتعال و به معنای (ثابت شدن ) می باشد.


دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] رسوخ و ثبوت مفهومی خاص در ذهن را ارتکاز گویند.
ارتکاز عبارت است از رسوخ مفهومی خاص در ذهن گروهی یا اکثر و یا همه مردم مانند ارتکاز محترم بودن قرآن و کعبه نزد مسلمانان و ارتکاز حرمت داشتن امامان معصوم علیهم السّلام نزد شیعیان.
کاربرد واژه ارتکاز به عنوان دلیل، نزد اصولیان معاصر رایج شده که در اصول فقه، بحث حجیّت خبر واحد آن جا که از سیره به عنوان دلیل بر حجیّت خبر واحد بحث می شود بدان اشاره کرده اند. برخی نیز برای ارتکاز متشرّعه باب جداگانه ای گشوده و به اختصار از آن سخن گفته اند.

مراد از ارتکاز در کلام فقها
مراد از ارتکاز به عنوان دلیل بنا بر آنچه از موارد استعمال آن در کلمات فقیهان و اصولیان استفاده می شود ارتکازی است که سیره عملی بر طبق آن موجود باشد و ارتکاز، در حقیقت، پشتوانه علمی سیره به شمار می آید.
البته از ظاهر سخنان برخی برمی آید که ارتکاز پشتوانه علمی سیره است؛ هر چند سیره عملی به جهت نظری بودن موضوع ارتکاز یا عدم تحقّق موضوع آن تا به حال بر طبق آن وجود نداشته باشد.

فرق ارتکاز و سیره
ویژگی ارتکاز نسبت به سیره در آن است که سیره از آن جهت که ماهیت آن فعل یا ترک است نسبت به نوع حکم اجمال دارد، برخلاف ارتکاز که نوع حکم را تعیین می کند.

انواع ارتکاز
...

پیشنهاد کاربران

ارتکاز
عبارت است از رسوخ مفهومی خاص در ذهن گروهی یا اکثر و یا همه مردم مانند ارتکاز محترم بودن قرآن و کعبه نزد مسلمانان و ارتکاز حرمت داشتن امامان معصوم علیهم السّلام نزد شیعیان.


کلمات دیگر: