کلمه جو
صفحه اصلی

درویش خسرو

فرهنگ فارسی

پیشوا و رئیس نقطویه قزوین در عهد شاه عباس اول صفوی بنا بقول مورخین عصر صفوی وی نسبت پستی داشت و از مردم فرو مایه قزوین بود اما در بین نقطویه اندک اندک اهمیتی افت و در قزوین دستگاه ارشاد چید و مسجد و تکیه ای برای خود ترتیب داد و عده ای مرید نیز پیرامونش جمع شدند

لغت نامه دهخدا

درویش خسرو. [ دَرْ خ ُ رَ/ رُو ] ( اِخ ) پیشوا و رئیس نقطویه قزوین در عهد شاه عباس اول صفوی. بنا بقول مورخین عصر صفوی وی نسبت پستی داشت و از مردم فرومایه قزوین بود اما در بین نقطویه اندک اندک اهمیتی یافت و در قزوین دستگاه ارشاد چید و مسجد و تکیه ای برای خود ترتیب داد وعده ای مرید نیز پیرامونش جمع شدند. گویند شاه عباس خود یک چند در تکیه او رفت و آمد میکرد و سرانجام در وقتی که عازم سفر لرستان بود بفرمود تا درویش خسرو و مریدانش را گرفتند ( 1002 هَ. ق. ) و هنگامیکه از سفر مزبور بازگشت همه آنها را بقتل رسانید. ( از دایرة المعارف فارسی ). و رجوع به سبک شناسی بهار ج 3 ص 255 شود.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] درویش خسرو، از صوفیان نقطوی در عهد شاه عباس اول صفوی در قزوین می باشد و نیاکانش به کناسی و چاه کنی اشتغال داشتند.
او از مردم تهیدست درب کوشک قزوین بود.از زندگی او تا پیش از برپایی حلقۀ درویشی در قزوین، اطلاعی در دست نیست.او از پیشۀ نیاکانش دست کشید و چندی به سیاحت پرداخت و بعد از آگاهی از آیین نقطویه، به قزوین بازگشت و در سلک آنان درآمد.
دوران شاه طهماسب اول
خسرو در زمان شاه طهماسب اول در یکی از مساجد قزوین بساط درویشی گسترد و در اندک زمانی شهرت یافت و خود را درویش خسرو خواند.علمای قزوین، مردم را از مصاحبتش منع کردند و اقوال او را خلاف شریعت خواندند.شاه طهماسب که به شدت شریعت خواه بود، او را نزد خود خواند و در حضور علما از اعتقادات او سؤال کرد و چون در پاسخ های وی چیزی خلاف اصول تشیع و شریعت اسلام نیافت، وی را رها کرد، اما او را از نشستن در مسجد و برپایی مجلس وعظ منع نمود.
← شرکت در درس فقه
روزی شاه عباس به تکیۀ او رفت و درویش به ثناگویی وی پرداخت.از آن به بعد، شاه و بسیاری از رجال و امرا به تکیه او می رفتند و هدایایی می بردند و همین امر، موجب اقبال بیش از پیش مردم به او شد.شاه به نزدیکان خود گفته بود که رفت و آمد من به تکیۀ درویش خسرو از آن روست که وی به الحاد شهرت یافته و منظور من این است که اگر این شهرت، دروغ است، وی را مبرا سازم و اگر حقیقت دارد، او و مریدانش را از میان بردارم.
← نزدیکان درویش خسرو
...


کلمات دیگر: