[ویکی فقه] بنی جمح از تیره های قریش و تعمیر کنندگان کعبه پیش از بعثت بودند.
بنی جمح به نسل جمح بن عمرو بن هصیص بن کعب از تیره های قریش گفته می شود که از طریق پسرانش حذافه، حذیفه و سعد تداوم یافت. جمحی ها در بخش مسفله (پایین) مسجدالحرام ، مقابل رکن شامی سکونت داشتند. یکی از درهای مسجدالحرام که روبه روی آن قرارداشت، به باب بنی جمح معروف بود. برخی از بنی جمح چون صفوان بن امیه در دوران جاهلی از سوی قریش مسؤولیت چوبه های تیر قرعه کشی و تفال مکیان (ازلام) را بر عهده داشتند. آن ها در برخی جنگ های قبیله ای پیش از اسلام از جمله در نبرد شمطه، از جنگ های فجار و معروف به یوم عکاظ و نیز در نبردی با بنی محارب بن فهر در جایی به نام ردم بنی جمح که در آغاز به بنی فهر تعلق داشت، شرکت یافتند. سنبله نام چاهی بود که آن ها در مکه حفر کردند.
هم پیمانان بنی جمح
از هم پیمانان بنی جمح می توان به آل کثیر بن صلت کندی، آل ابی یسار از بنی شیبه ، آل ابی فکیهه از بنی عبد مناف ، و آل شرحبیل بن حسنه از بنی زهره اشاره کرد. بنی جمح در اختلافات میان بنی عبدالدار و بنی عبدمناف که بر سر مناصب کعبه روی داد، جانب عبدالدار را گرفتند و پیمان لعقة الدم (حلف الاحلاف) را بستند. ابی بن خلف، از سران جمح، پس از ستم راندن به مردی از مکیان و نپرداختن بهای کالای خریده شده، مورد خشم برخی از اعضای پیمان حلف الفضول قرار گرفت و ناچار شد مبلغ کالا را به صاحبش بپردازد. بنی جمح در بازسازی کعبه در سال پنجم پیش از بعثت، بر اساس قرعه، مسؤولیت بازسازی ضلع غربی کعبه را پذیرفتند.
بنی جمح در دوران نبوی
برخی از جمحیان از نخستین مسلمانان بودند. از چهره های مشهور ایشان می توان به این افراد اشاره کرد: عثمان بن مظعون که در روزگار جاهلیت شرب خمر را حرام اعلام کرده بود، پسرش سائب بن عثمان و دو برادرش قدامه و عبدالله، حاطب بن حارث با همسرش مجلل و دو فرزندش محمد بن حاطب و حارث بن حاطب، سفیان بن معمر با دو فرزندش جابر و جناده و همسرش شرحبیل و بلال بن رباح حبشی. اینان با توجه به وضعیت سختی که مشرکان در مکه برای مسلمانان ایجاد کرده بودند، در سال پنجم بعثت به دستور پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم به حبشه هجرت کردند. در برابر، بسیاری از افراد این تیره تا فتح مکه با پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم مخالفت کردند و در کوشش های قریش بر ضد پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم نقش داشتند. از جمله صفوان بن امیه و عمیر بن وهب از کسانی بودند که برای قتل پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم توطئه کردند و در این کار ناکام ماندند. از شدیدترین ستیزگران بنی جمح با اسلام، امیة بن خلف و پدرش بودند. امیة بن خلف از اطعام کنندگان و بخشندگان در دوران جاهلیت بود. نیز اشد بن کلده (ابوالاشد بن اسید) جمحی که مردی بسیار قوی و زورمند بود، یکی از استهزاء کنندگان و دشمنان اسلام به شمار می رفت که همه دارایی خود را بر ضد اسلام هزینه کرد و آیات قرآن را به سخره می گرفت. از دیگر کارهای بنی جمح در آغاز اسلام، شکنجه تازه مسلمانان و پیشگیری از پیوستن افراد به پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم با ساحر خواندن او و برحذر داشتن مردم از شنیدن سخنان وی بود. آنان راه های ورودی مسجدالحرام را میان خود تقسیم کردند تا مانع تبلیغ پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم شوند. از جمله این افراد، امیة بن خلف و اوس بن معیر بودند.
بنی جمح پس از هجرت پیامبر
...
بنی جمح به نسل جمح بن عمرو بن هصیص بن کعب از تیره های قریش گفته می شود که از طریق پسرانش حذافه، حذیفه و سعد تداوم یافت. جمحی ها در بخش مسفله (پایین) مسجدالحرام ، مقابل رکن شامی سکونت داشتند. یکی از درهای مسجدالحرام که روبه روی آن قرارداشت، به باب بنی جمح معروف بود. برخی از بنی جمح چون صفوان بن امیه در دوران جاهلی از سوی قریش مسؤولیت چوبه های تیر قرعه کشی و تفال مکیان (ازلام) را بر عهده داشتند. آن ها در برخی جنگ های قبیله ای پیش از اسلام از جمله در نبرد شمطه، از جنگ های فجار و معروف به یوم عکاظ و نیز در نبردی با بنی محارب بن فهر در جایی به نام ردم بنی جمح که در آغاز به بنی فهر تعلق داشت، شرکت یافتند. سنبله نام چاهی بود که آن ها در مکه حفر کردند.
هم پیمانان بنی جمح
از هم پیمانان بنی جمح می توان به آل کثیر بن صلت کندی، آل ابی یسار از بنی شیبه ، آل ابی فکیهه از بنی عبد مناف ، و آل شرحبیل بن حسنه از بنی زهره اشاره کرد. بنی جمح در اختلافات میان بنی عبدالدار و بنی عبدمناف که بر سر مناصب کعبه روی داد، جانب عبدالدار را گرفتند و پیمان لعقة الدم (حلف الاحلاف) را بستند. ابی بن خلف، از سران جمح، پس از ستم راندن به مردی از مکیان و نپرداختن بهای کالای خریده شده، مورد خشم برخی از اعضای پیمان حلف الفضول قرار گرفت و ناچار شد مبلغ کالا را به صاحبش بپردازد. بنی جمح در بازسازی کعبه در سال پنجم پیش از بعثت، بر اساس قرعه، مسؤولیت بازسازی ضلع غربی کعبه را پذیرفتند.
بنی جمح در دوران نبوی
برخی از جمحیان از نخستین مسلمانان بودند. از چهره های مشهور ایشان می توان به این افراد اشاره کرد: عثمان بن مظعون که در روزگار جاهلیت شرب خمر را حرام اعلام کرده بود، پسرش سائب بن عثمان و دو برادرش قدامه و عبدالله، حاطب بن حارث با همسرش مجلل و دو فرزندش محمد بن حاطب و حارث بن حاطب، سفیان بن معمر با دو فرزندش جابر و جناده و همسرش شرحبیل و بلال بن رباح حبشی. اینان با توجه به وضعیت سختی که مشرکان در مکه برای مسلمانان ایجاد کرده بودند، در سال پنجم بعثت به دستور پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم به حبشه هجرت کردند. در برابر، بسیاری از افراد این تیره تا فتح مکه با پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم مخالفت کردند و در کوشش های قریش بر ضد پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم نقش داشتند. از جمله صفوان بن امیه و عمیر بن وهب از کسانی بودند که برای قتل پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم توطئه کردند و در این کار ناکام ماندند. از شدیدترین ستیزگران بنی جمح با اسلام، امیة بن خلف و پدرش بودند. امیة بن خلف از اطعام کنندگان و بخشندگان در دوران جاهلیت بود. نیز اشد بن کلده (ابوالاشد بن اسید) جمحی که مردی بسیار قوی و زورمند بود، یکی از استهزاء کنندگان و دشمنان اسلام به شمار می رفت که همه دارایی خود را بر ضد اسلام هزینه کرد و آیات قرآن را به سخره می گرفت. از دیگر کارهای بنی جمح در آغاز اسلام، شکنجه تازه مسلمانان و پیشگیری از پیوستن افراد به پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم با ساحر خواندن او و برحذر داشتن مردم از شنیدن سخنان وی بود. آنان راه های ورودی مسجدالحرام را میان خود تقسیم کردند تا مانع تبلیغ پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم شوند. از جمله این افراد، امیة بن خلف و اوس بن معیر بودند.
بنی جمح پس از هجرت پیامبر
...