مسجد تاری خانه (دامْغان)
از قدیمی ترین بناهای دورۀ اسلامی در ایران که در شکل قوس ها و ستون های آن، تأثیر معماری پیش از اسلام مشهود است. در وجه تسمیۀ این بنا، «تاری» را به معنای خدا، و تاری خانه را به معنای خدای خانه گفته اند. بعضی دیگر معتقدند که این مسجد قبلاً آتشکده بوده است، و پس از اسلام آن را «ناری خانه» و سپس تاری خانه خواندند. مؤلف مرآة البلدان، ساختِ آن را به حکم امیرالمؤمنین علی (ع) دانسته، لیکن آندره گدارساختِ آن را به اواسط قرن ۲ق نسبت داده است. مسجد تاری خانه در زلزله های قرون ۳ و ۴ق سالم ماند، و تا قرن ۵ق مسجد جامع، و اصلی شهر بود. در ابتدای این قرن، امیر بختیار بن محمد، مناره ای آجری برای مسجد احداث کرد. پس از این دوره، بنای مسجد به تدریج به ویرانی گرایید؛ در قرن ۱۳ق، بخش های کوچکی از آن باقی مانده بود. پس از آن، طاق های مسجد بازسازی شد، و امروزه قوس های بیضی شکل بنای اولیۀ مسجد، و قوس های جناغیِ پس از بازسازیِ آن، در کنار هم دیده می شوند. نیز ← تاری_خانه
از قدیمی ترین بناهای دورۀ اسلامی در ایران که در شکل قوس ها و ستون های آن، تأثیر معماری پیش از اسلام مشهود است. در وجه تسمیۀ این بنا، «تاری» را به معنای خدا، و تاری خانه را به معنای خدای خانه گفته اند. بعضی دیگر معتقدند که این مسجد قبلاً آتشکده بوده است، و پس از اسلام آن را «ناری خانه» و سپس تاری خانه خواندند. مؤلف مرآة البلدان، ساختِ آن را به حکم امیرالمؤمنین علی (ع) دانسته، لیکن آندره گدارساختِ آن را به اواسط قرن ۲ق نسبت داده است. مسجد تاری خانه در زلزله های قرون ۳ و ۴ق سالم ماند، و تا قرن ۵ق مسجد جامع، و اصلی شهر بود. در ابتدای این قرن، امیر بختیار بن محمد، مناره ای آجری برای مسجد احداث کرد. پس از این دوره، بنای مسجد به تدریج به ویرانی گرایید؛ در قرن ۱۳ق، بخش های کوچکی از آن باقی مانده بود. پس از آن، طاق های مسجد بازسازی شد، و امروزه قوس های بیضی شکل بنای اولیۀ مسجد، و قوس های جناغیِ پس از بازسازیِ آن، در کنار هم دیده می شوند. نیز ← تاری_خانه
wikijoo: مسجد_تاری_خانه