اربعین گرفتن

[ویکی فقه] آن چه در زمینه برپایی مجالس عزا برای امامان (علیهم السلام) می توان گفت، این است که در منابع روایی و حدیثی شیعه، در زمینۀ اقامه عزا و سوگواری برای امام حسین (علیه السلام)، جایگاه ویژه ای در نظر گرفته شده است؛ اما در ارتباط با دیگر امامان، روایت و سند تاریخی وجود ندارد که در روز شهادت امامی، عزای عمومی در جامعه اسلامی اعلام شود، تا چه رسد به اربعین؛ اما اگر مراسم عزایی برای امامی برگزار می شود، شاید بتوان آن را از باب تعظیم شعائر مطلوب دانست، به شرط آن که: أ. این عزاداری ها تا اندازه ای پررنگ نباشد که عزاداری امام حسین (علیه السلام) که روایات فراوانی، تأکید ویژه بر آن نموده اند، به تدریج کم رنگ شده و مانند یکی از دیگر عزاداری های مشابه به شمار آید؛ ب. هم چنین نباید آن گونه رفتار شود که با تأسیس دهه ها و اربعین های جدیدی که در روایات، هیچ اشاره و تأکیدی بر آن نشده است، به تدریج افراد معتقد به مذهب را در طول سال، همواره سیاه پوش، عزادار و در محدودیت نشان داده و به دنبال آن، این تفکر را در جامعه القا نمود که مذهبی شدن مترادف با صرف نظر از هرگونه شادی و خوشحالی است.
آن چه در زمینه برپایی مجالس عزا برای امامان معصوم (علیه السلام) می توان گفت، این است که در منابع روایی و حدیثی شیعه، در زمینۀ اقامه عزا و سوگواری برای امام حسین (علیه السلام)، جایگاه ویژه ای در نظر گرفته شده است. به گونه ای که امامان بعد از آن حضرت، ده روز اول محرم را در حال حزن و اندوه به سر می بردند و در منازل خود به یاد امام حسین و یارانش به سوگ می نشستند و شعرا در سوگ سیدالشهدا و یارانش شعر می سرودند. اما در ارتباط با دیگر امامان، هیچ روایت و سند تاریخی وجود ندارد که روز شهادت امامی، به عنوان عزای عمومی اعلام شود، تا چه رسد به اربعین.
← روایتی از امام صادق
به هرحال اگر مراسم عزایی برای امامی برگزار می شود، شاید بتوان آن را از باب تعظیم شعائر مطلوب دانست؛ اما واقعیت این است که جز در مورد عزای امام حسین (علیه السلام) روایت خاصی در برپایی مراسم عزا وجود ندارد، مگر آن چه تنها در یک مورد از وصیت امام باقر (علیه السلام) برای اقامۀ عزاداری برای ایشان در منطقۀ منا، آن هم تنها به مدت ده سال وارد شده است که آن هم به دلیل محدودیت زمانی و مکانی اعلام شده در روایت، نمی تواند به صورت عمومی مورد استناد قرار گیرد.آن چه را که در این مقال می توان گفت، این است که شاید دلیل خاصی در این همه تأکید برای عزای امام حسین وجود داشته باشد، و آن استثنایی بودن قیام عاشورا و ایثار و ازخودگذشتگی امام حسین (علیه السلام) و یارانش بوده است. برپا نکردن مجلس عزا در سیره ائمه، برای دیگر امامان، و حتی شخص پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله وسلم) و حضرت زهرا (سلام الله علیها)، حفظ برجستگی نهضت عاشورا و عادی نشدن آن در کنار دیگر عزاداری هاست. به راستی اگر قرار باشد برای هر حادثۀ اندوهناک، و نیز هفتم و چهلم آن حوادث مجلس عزا و روضه برگزار نمود، دهه های عزاداری به مناسبت هر شهادت ـ حتی شهادت غیر امام ـ ایجاد کرد و... ، با توجه به تعدد و فراوانی این مناسبت ها، آیا استثنایی بودن عاشورا و دهۀ محرم کم رنگ نخواهد شد؟! و آیا در طول سال فرصتی نیز باقی خواهد ماند که آن را به عنوان ایام عزا به شمار نیاورد؟!البته برخی با استناد به روایات کلی که شیعیان هنگام حزن و اندوه پیشوایان خویش اندوهناک هستند، تلاش نموده اند تا تمام سالگردها و دهه ها را توجیه کنند، ولی بر اندیشمندان دینی مخفی نیست که چنین روایاتی نمی توانند توجیه گر ایجاد زمان های نوین خاصی برای عزاداری ـ غیر از دهۀ محرم ـ باشند.
اهمیت یادآوری مصائب ائمه
البته شیعیانی که ارتباط معنوی و علاقۀ درونی ویژه ای به پیشوایان خود دارند، حتی در مراسم شور و شعف نیز با یادآوری مصیبت های وارده بر اهل بیت (علیهم السلام) اندوهناک می شوند.
← روایت کثیر رقی
...