کلمه جو
صفحه اصلی

هولاکوخان

لغت نامه دهخدا

هولاکوخان. [ هَُ ] ( اِخ ) هولاؤوبن تولی بن چنگیزخان مغول ، مؤسس سلسله ایلخانیان مغول در ایران و برادر کوچک منکوقاآن. از طرف برادر خود که در آن زمان بر ترکستان غربی و ایران و افغانستان و قسمتی از قفقاز فرمانروایی داشت مأمور دفع فرقه اسماعیلیه و امراء مستقل ایران گردید و به سال 651 هَ. ق. با 150 هزارتن سپاهی به ایران آمد و به سال 654 قلعه الموت و سایر قلاع اسماعیلیه را گرفت و ویران کرد و تمام ذخایر اسماعیلیه به تصرف وی درآمد و به سال 656 برای تسخیر بغداد حرکت کرد و آن شهر را در محاصره قرار داد. در این سفر اتابک ابوبکربن سعد اتابک فارس و خواجه نصیرالدین طوسی و عطاءالملک جوینی همراه وی بودند. مستعصم خلیفه عباسی که شکست خورده بود و قدرت پایداری نداشت با سه پسر خود و قریب سه هزار تن از بزرگان بغداد نزد هلاکو رفت. هلاکو دستور داد تمام مردم از شهر خارج شوند و همین که خارج شدند دستور داد همه را قتل عام کنند و در حدود هشتصدهزار تن کشته شدند. سپس شهربغداد را غارت کرد و خلیفه را با دو پسرش به قتل رسانید و فقط پسر کوچکش را بخشید و حکومت پانصدساله بنی عباس را منقرض کرد. سپس کوفه و نجف را گرفت و در شهر واسط چهل هزار تن را کشت. حلب و دمشق و الجزیره راهم در سالهای 657 و 658 هَ. ق. فتح کرد. آنگاه به آذربایجان رفت و مراغه را پایتخت خود قرار داد و خواجه نصیر طوسی را در آن شهر مأمور ساختن رصدخانه کردو خواجه به فرمان او زیج ایلخانی را ساخت. هولاکو در663 هَ. ق. در سن 48سالگی در آذربایجان درگذشت و جانشینان وی به نام ایلخانان ، قریب یک قرن در ایران حکومت کردند. رجوع به تاریخ گزیده و حبیب السیر شود.

دانشنامه عمومی

هلاکو یا هولائو معروف به هلاکو خان یکی از چهار پسر تولی خان و نوهٔ چنگیزخان بود. مادر و نیز همسرش هر دو عیسوی مذهب بودند. مادرش زنی عیسوی مذهب موسوم به سرقویتی بیگی بود و زنش دوقوز خاتون نیز مسیحی بود. برادر بزرگ او قوبلای خان نخستین امپراتور سلسله یوآن در چین بود. او همچنین برادر منگوقاآن جانشین چنگیز و چهارمین خان از امپراتوری مغول بود.
هولاکو از این رو بنیانگذار سلسله ایلخانیان در ایران می باشد. هرچند نبردهای وی و بازمانده گانش با مملوک ها به منظور فتح سوریه و مصر با شکست مواجه شد.

دانشنامه آزاد فارسی

هولاکوخان (۶۱۴ـ۶۶۳ق)
(یا: هولاگوخان) بنیانگذار (۶۵۴ـ۶۶۳ق) سلسلۀ ایلخانان ایران، پسر تولی خان. به دستور منگوقاآن ، خان بزرگ مغول ، در ۶۵۱ق به ایران لشکر کشید و با ویرانی قلعه های اسماعیلیه، حکومت آنان را ساقط کرد. در ۶۵۶ق بغداد را فتح کرد و المستعصم بالله ، آخرین خلیفه عباسی را کشت و خلافت عباسیان را برانداخت . سپس به ایران بازگشت و مراغه را به پایتختی انتخاب کرد و به دستور او خواجه نصیرالدین طوسی رصدخانه ای در این شهر ساخت. هولاکو در ۶۵۸ق حلب و دمشق را تصرف کرد، ولی در محل عین جالوت ـ واقع در فلسطین ـ از مصری ها شکست خورد و بسیاری از فرماندهان لشکر مغول به قتل رسیدند. هولاکو قبل از تلافی این شکست درگذشت . جانشینان هولاکو با عنوان ایلخانان در حدود۲۰۰ سال ، بر ایران حکومت کردند.

پیشنهاد کاربران

بنام خدا
با سلام، هولاکوخان فرمانده مغولها که در قرن هفتم قمری به ایران حمله کردند و جنایات بزرگی را انجام دادند و سلسله ایلخانیان را تشکیل دادند و قلعه اسماعیلیان که در الموت قزوین بود و بسیار صعب العبو ر بود پس از چند ماه توسط مغولها تسخیر شد ولی با وساطت خواجه نصیر الدین طوسی که در نجوم نیز مهارت داشت و این قوم به سعد و نحس اعتقاد داشتند و همیشه به سخنان خواجه نصیر گوش میدادند، از سوزاندن کتب کتابخانه بزرگ و نفیس حسن صباح خود داری کردندو در ساختن رصد خانه مراغه به علت علاقه به نجوم با خواجه همکاری بسیار کردند و چون بین النهرین را تسخیر کردند در بغداد به بهانه سر شماری مردان و زنان و کودکان و سالمندان را جدا ساخته و پس از کشتن اخرین خلیفه عباسی ۲۷ مین انها را نیز قتل عام کردند و لذا مردم بغداد عامل اصلی را خواجه نصیر طوسی که فردی مسلمان و مومن و دانشمند بود میدانند که او هولاکو را تحریک کرده است. میزان طلاهای خلیفه المقتدی بامرالله را بررسی و هو لا کو به این خلیفه گفت اینها به چه دردت خوردند اگر با انها یک سپاه بزرگ تشکیل میدادی میتوانستی جلو هجوم ما را بگیری ولذا دستور داد طلا ها را ذوب ودر دهان خلیفه ریختند و وی نیز به درک واصل شد. قبر هولاکوخان نیز در آ شرقی در بندر شرفخانه دریاچه ارومیه هست. با تشکر


کلمات دیگر: