[ویکی فقه] نعمان بن بشیر بن سعد... خزرجی انصاری، کنیه اش ابوعبدالله. در آغاز از صحابه رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم) و از انصار و در آخر کار، عامل یزیدبن معاویه در کوفه و از دشمنان اهل بیت.
پدرش "بشیر" در ماجرای سقیفه، در رقابت با سعدبن عباده (پسرعمویش) اولین نفر از انصار بود که با ابوبکر بیعت کرد. مادرش "عمره" دختر رواحه و خواهر عبدالله بن رواحه انصاری که در جنگ «موته» با جعفر ابن ابیطالب شهید شد. نعمان اولین فرزند از "انصار" بود که بعد از هجرت پیامبر به مدینه بدنیا آمد. خطیب و شاعر صدر اسلام و محدث و از مردم مدینه و
عثمانی و با مردم کوفه که طرفدار علی بن ابیطالب بودند، دشمن بود. وی بعد از قتل عثمان (از خلفا راشدین) پیراهن خونین عثمان و نامه همسر او را به شام نزد "معاویه" برد و اوضاع مدینه را گزارش داد و در سلک یاران معاویه در آمد. او تنها شخص از "انصار" است که در جنگ صفین با معاویه همراه شد. البته "مسلمه بن مخلد" انصاری دیگری بود که به معاویه پیوست ولی بقیه انصار اگرچه بعضی ها حمایت از علی (علیه السّلام) نکردند، ولی به معاویه نپیوستند. نعمان در حمله شام به عراق ریاست و فرماندهی سپاه دوهزار نفری را از طرف معاویه داشت که به ناحیه «عین التمر» در حوالی رود فرات نمود و وقتی علی بن ابیطالب از حمله او برای جنگ و ترساندن مردم باخبر شد، خطبه ای ایراد فرمود که در نهج البلاغه است. در جنگ صفین از همراهان معاویه بود و با "قیس بن سعد" فرمانده سپاه امام علی (علیه السّلام) به مجادله و به هواداری معاویه تکیه کرد. وی سال ۵۳ هجری قمری قاضی دمشق شد و سپس والی «یمن» و بعد از معاویه ۹ ماه والی کوفه گردید.
نعمان بن بشیر در تاریخ کربلا
نعمان در زمان حکومت یزیدبن معاویه، والی کوفه شد ولی از آنجا که بسیار سهل گیر بود، مردم در یک جو کاذب ولی عمومی در حمایت حسین بن علی (علیه السّلام) بودند و به راحتی اظهار
تشیع میکردند. زمانی که مسلم بن عقیل، نماینده امام حسین (علیه السّلام) به کوفه آمد، مردم به شدت از او طرفداری می کردند به طوری که نعمان در قصر تنها مانده بود، کسی در
نماز جمعه حاضر نمی شد و مالیات پرداخت نمی کردند و به فرمان او گوش نمی کردند. شهر کوفه برای «بنی امیه» هیچ جائی نداشت بنابراین مناسب بود که امام حسین (علیه السّلام) به کوفه بیاید. از آن طرف، نعمان که از «انصار طرفدار اموی ها» بود از طرف یزیدبن معاویه، به مدینه رفت و آنها را دعوت به «اطاعت از یزید و لزوم رعایت جماعت» کرد، ولی آنها نپذیرفتند. زمانی که نهضت مسلم بن عقیل و هوادارانش نیز در کوفه اوج و قدرت گرفت، یکی از هواداران بنی امیه، نسبت به سهل انگاری نعمان در قضیه مسلم بن عقیل به یزید، گزارش داد و درخواست کرد که برای حکومت کوفه مرد مقتدری بفرستد. یزید بنا به پیشنهاد مشاور مسیحی اش (سرجون)، عبیدالله ابن زیاد را به ولایت کوفه منصوب و از او خواست تا با تمام قوا، سخت گیری و شدت عمل به خرج دهد و بدین صورت نعمان بن بشیر از کوفه عزل شد. او تا در دوران حکومت "مروان بن حکم" زندگی کرد و والی «حمص» بود. بعد از مرگ یزید به علت اغتشاشاتی که رخ داد و به فتنه "ابن زبیر" معروف است، او با مروان مخالفت و با "ابن زبیر" بیعت کرد. مردم «حمص» او را نپذیرفتند و بر او شوریدند، او فرار کرد و مردم تعقیبش کرده و او را کشتند. این حادثه در سال ۶۵ هجری قمری بود. مرگ او در سن ۶۴ سالگی است. از او دیوان شعری برجای مانده است.
منبع
پایگاه طهور، تاریخ بازیابی، ۱۳۹۶/۱/۱۶
...
wikifeqh:
فرهنگ عاشورا است
وی در ایامی که مسلم بن عقیل، به نمایندگی از سوی
سیدالشهدا به کوفه آمده و به نفع آن حضرت بیعت می گرفت والی کوفه بود، پیشتر ساکن شام شده بود.
از قبیله خزرج و از انصار بود. مادر او عمره دختر رواحه (خواهر عبدالله بن رواحه) نام داشت. نعمان قبلا از سوی معاویه ولایت کوفه را بر عهده داشت، یزید هم او را در همان منصب ابقاء کرد.
وی خطیب و شاعر بود. در جنگ صفین از سپاه معاویه به شمار می آمد. سپس قاضی دمشق شد. آنگاه از سوی معاویه به ولایت یمن گماشته شد. از آن پس 9 ماه هم والی کوفه گشت.
نهضت مسلم بن عقیل و هوادارانش در کوفه چون اوج و قدرت گرفت، عبدالله بن مسلم که از هواداران
بنی امیه بود، نسبت به سهل انگاری نعمان در قضیه مسلم بن عقیل انتقاد کرد و گزارش به یزید داد و درخواست کرد که برای کوفه مرد مقتدرتری بفرستد.
یزید هم به پیشنهاد مشاور مسیحی خود «سرجون » عبیدالله بن زیاد را به ولایت کوفه منصوب کرد و به وی فرمان سختگیری و شدت عمل داد و بدین صورت، نعمان بن بشیر از کوفه عزل شد.
تا دوران حکومت
مروان بن حکم نیز زنده بود و والی حمص گشت ولی به علت بروز اغتشاشاتی که به فتنه
ابن زبیر معروف است، اهل حمص او را پذیرا نشدند، از آنجا گریخت، مردم تعقیبش کرده او را کشتند. این حادثه در سال 65 هجری بود. وی در آن هنگام 64 سال داشت.
جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف.
