کلمه جو
صفحه اصلی

نعمان بن بشیر

دانشنامه عمومی

نعمان بن بشیر بن سعد خزرجی انصاری (به عربی: النعمان بن بشیر بن سعد بن ثعلبة بن جلاس بن زید الأنصاری الخزرجی)، اولین فرزند از انصار بود که بعد از هجرت پیامبر به مدینه به دنیاآمد. از قبیله خزرج و از انصار بود. مادر او عمره دختر رواحه (خواهر عبدالله بن رواحه) نام داشت. نعمان قبلاً از سوی معاویه ولایت کوفه را بر عهده داشت، یزید هم او را در همان منصب ابقاء کرد. وی بعد از قتل عثمان پیراهن خونین عثمان و نامه همسر او را به شام نزد معاویه برد و اوضاع مدینه را گزارش داد و از جمله یاران او شد. او به همراه مسلمه بن مخلد تنها انصاری بودند که در جنگ صفین مقابل علی قرار گرفتند. وی سال ۵۳ (قمری) قاضی دمشق شد و سپس والی یمن و بعد از معاویه ۹ ماه والی کوفه گردید. نوع رفتار و حکومت او در کوفه و ماجراهایی که پس از حضور مسلم بن عقیل در کوفه پیش آمد سبب شد تا یزید او را از کار برکنار کرده و عبیدالله بن زیاد را به جای او بگمارد. پس از این او مدتی حاکم حمص بود. پس از مرگ یزید با عبدالله بن زبیر بیعت کرد، اما مردم حمص او را نپذیرفتند، بر او شوریدند و وی را پس از تعقیب کشتند. این ماجرا در سال ۶۵ (قمری) روی داد.
نعمان بن بشیر - دانشنامهٔ اسلامی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] نعمان بن بشیر بن سعد... خزرجی انصاری، کنیه اش ابوعبدالله. در آغاز از صحابه رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم) و از انصار و در آخر کار، عامل یزیدبن معاویه در کوفه و از دشمنان اهل بیت.
پدرش "بشیر" در ماجرای سقیفه، در رقابت با سعدبن عباده (پسرعمویش) اولین نفر از انصار بود که با ابوبکر بیعت کرد. مادرش "عمره" دختر رواحه و خواهر عبدالله بن رواحه انصاری که در جنگ «موته» با جعفر ابن ابیطالب شهید شد. نعمان اولین فرزند از "انصار" بود که بعد از هجرت پیامبر به مدینه بدنیا آمد. خطیب و شاعر صدر اسلام و محدث و از مردم مدینه و عثمانی و با مردم کوفه که طرفدار علی بن ابیطالب بودند، دشمن بود. وی بعد از قتل عثمان (از خلفا راشدین) پیراهن خونین عثمان و نامه همسر او را به شام نزد "معاویه" برد و اوضاع مدینه را گزارش داد و در سلک یاران معاویه در آمد. او تنها شخص از "انصار" است که در جنگ صفین با معاویه همراه شد. البته "مسلمه بن مخلد" انصاری دیگری بود که به معاویه پیوست ولی بقیه انصار اگرچه بعضی ها حمایت از علی (علیه السّلام) نکردند، ولی به معاویه نپیوستند. نعمان در حمله شام به عراق ریاست و فرماندهی سپاه دوهزار نفری را از طرف معاویه داشت که به ناحیه «عین التمر» در حوالی رود فرات نمود و وقتی علی بن ابیطالب از حمله او برای جنگ و ترساندن مردم باخبر شد، خطبه ای ایراد فرمود که در نهج البلاغه است. در جنگ صفین از همراهان معاویه بود و با "قیس بن سعد" فرمانده سپاه امام علی (علیه السّلام) به مجادله و به هواداری معاویه تکیه کرد. وی سال ۵۳ هجری قمری قاضی دمشق شد و سپس والی «یمن» و بعد از معاویه ۹ ماه والی کوفه گردید.
نعمان بن بشیر در تاریخ کربلا
نعمان در زمان حکومت یزیدبن معاویه، والی کوفه شد ولی از آنجا که بسیار سهل گیر بود، مردم در یک جو کاذب ولی عمومی در حمایت حسین بن علی (علیه السّلام) بودند و به راحتی اظهار تشیع میکردند. زمانی که مسلم بن عقیل، نماینده امام حسین (علیه السّلام) به کوفه آمد، مردم به شدت از او طرفداری می کردند به طوری که نعمان در قصر تنها مانده بود، کسی در نماز جمعه حاضر نمی شد و مالیات پرداخت نمی کردند و به فرمان او گوش نمی کردند. شهر کوفه برای «بنی امیه» هیچ جائی نداشت بنابراین مناسب بود که امام حسین (علیه السّلام) به کوفه بیاید. از آن طرف، نعمان که از «انصار طرفدار اموی ها» بود از طرف یزیدبن معاویه، به مدینه رفت و آنها را دعوت به «اطاعت از یزید و لزوم رعایت جماعت» کرد، ولی آنها نپذیرفتند. زمانی که نهضت مسلم بن عقیل و هوادارانش نیز در کوفه اوج و قدرت گرفت، یکی از هواداران بنی امیه، نسبت به سهل انگاری نعمان در قضیه مسلم بن عقیل به یزید، گزارش داد و درخواست کرد که برای حکومت کوفه مرد مقتدری بفرستد. یزید بنا به پیشنهاد مشاور مسیحی اش (سرجون)، عبیدالله ابن زیاد را به ولایت کوفه منصوب و از او خواست تا با تمام قوا، سخت گیری و شدت عمل به خرج دهد و بدین صورت نعمان بن بشیر از کوفه عزل شد. او تا در دوران حکومت "مروان بن حکم" زندگی کرد و والی «حمص» بود. بعد از مرگ یزید به علت اغتشاشاتی که رخ داد و به فتنه "ابن زبیر" معروف است، او با مروان مخالفت و با "ابن زبیر" بیعت کرد. مردم «حمص» او را نپذیرفتند و بر او شوریدند، او فرار کرد و مردم تعقیبش کرده و او را کشتند. این حادثه در سال ۶۵ هجری قمری بود. مرگ او در سن ۶۴ سالگی است. از او دیوان شعری برجای مانده است.
منبع
پایگاه طهور، تاریخ بازیابی، ۱۳۹۶/۱/۱۶
...

پیشنهاد کاربران

نعمان بن بشیر بن سعد از اصحاب پیامبر ( ص ) بود . وی پس از قتل عثمان پیراهن خونین عثمان را نزد معاویه برد . او در جنگ صفین از فرماندهان معاویه بن ابی سفیان به شما می رفت او و مستورد بن مخلد تنها انصار هایی بودند که به معاویه پیوستند.
او همچنین در حمله به مصر و قتل محمد بن ابی بکر حضوری فعال داشت
معاویه در طی لشگر کشی خود به عراق نعمان را به عین التمر فرستاد . نعمان به دستور معاویه به عین التمر حمله کرد اما مالک بن کعب عامل امام علی ( ع ) در عین اتمر او را شکست داد.
پس از شهادت امام علی و صلح امام حسن و به خلافت رسیدن معاویه به عنوان حاکم کوفه انتخاب شد
پس از هلاکت معاویه و به خلافت رسیدن یزید یزید سرکوب قیام مسلم بن عقیل ( سفیر و پسر عموی امام حسین ( ع ) ) را به نعمان سپرد.
نعمان چندان در سرکوب شورش سخت گیری نمی کرد به همین دلیل جاسوسان یزید در کوفه در نامه ای خواستار عزل نعمان شدند. اولین کسی که دست به قلم شد مسلم بن عبدالله ضبابی بود سپس عمر بن سعد، شمر بن ذی الجوشن، محمد بن اشعث، عمرو بن حریث، و چند تن از بزرگان کوفه نامه نوشتند و از یزید خواستند نعمان را برکنار کند.
پس یزید نعمان را برکنار کرد و به مشورت مشاورش یونانی اش سرجون بن منصور رومی عبیدالله بن زیاد را که پیشتر حاکم بصره بود به حکومت کوفه گماشت .
پس از شهادت مسلم و امام حسین نعمان در شام از اسرا کربلا حمایت کرد.
پس از مرگ یزید وی با ضحاک بن قیس عامل عبدالله بن زبیر در شام بیعت کرد و با امویان جنگید. پس از کشته شدن ضحاک نعمان به حمص گریخت و در آنجا کشته شد


کلمات دیگر: