چشایی

چِشایی (taste (sense))
چِشایی
حسی برای تشخیص برخی از مواد شیمیایی تشکیل دهندۀ غذا. زبان انسان قادر به تشخیص چهار مزۀ پایه ای، شیرینی، ترشی، تلخی، و شوری، است. این حس با حس بویایی کامل می شود. چیزی که ما با نام چشایی می شناسیم، در واقع حسی ترکیبی متشکل از هر دو حس چشایی و بویایی است. در سال ۲۰۰۰، محققان امریکایی وجود حس پنجم، یومامی، را تأیید کردند. در اوایل قرن ۱۹، محقق ژاپنی، کیکونا ایکِدا، برای اولین بار وجود حس پنجم را فرض کرده بود. در حال حاضر یومامی اِل گلوتامات نامیده می شود و مولکول گیرندۀ اختصاصی آن را در جوانه های چشایی شناسایی کرده اند.

[ویکی فقه] چشایی یکی از حواس پنج گانه است. از احکام آن در باب دیات سخن گفته اند.
چشایی قوّه ادراک مزه ها، از حواسّ پنج گانه می باشد.
احکام چشایی
هرگاه چشایی کسی بر اثر جنایت دیگری از بین برود، در اینکه بر جانی دیه کامل ثابت می گردد یا ارش اختلاف است؛ لیکن اگر آسیب وارد شده موجب ضعف آن گردد، ارش متعین است. در فرض امکان تشخیص از بین رفتن چشایی با ابزار جدید، به دو شاهد عادل از اهل خبره رجوع می شود و در فرض عدم امکان، در صورت وجود لوث با قسامه قول مدعی پذیرفته می شود و در صورت عدم وجود لوث و عدم امکان آزمودن مجنی علیه با اشیای بسیار تلخ، قول جانی مقدّم می گردد.