کلمه جو
صفحه اصلی

مسجد جامع بروجرد

فرهنگ فارسی

گنبد جنوبی آن از بناهای دوره سلجوقی محتملا ( عهد برکیارق و شاید بامر وی ) است . در سردر غربی سنگ نوشته هائی از عهد شاه عباس باقی مانده است . درب مدخل گنبد متعلق به نیمه قرن ششم است.

لغت نامه دهخدا

مسجد جامع بروجرد. [ م َ ج ِ دِ م ِ ع ِ ب ُ ج ِ ] ( اِخ ) مسجدی است قدیمی که به مرور ایام بر بناهای آن افزوده شده است. گنبد جنوبی آن از بناهای دوره سلجوقی و محتملاً در عهد برکیارق ، و شاید به امر وی ساخته شده است. در سردر غربی سنگ نوشته هایی از عهد شاه عباس باقی مانده است. در مدخل گنبد کتیبه ای متعلق به نیمه قرن ششم هجری است.

دانشنامه عمومی

مختصات: ۳۳°۵۳′۴۵٫۰۷″ شمالی ۴۸°۴۵′۴۷٫۶۹″ شرقی / ۳۳٫۸۹۵۸۵۲۸°شمالی ۴۸٫۷۶۳۲۴۷۲°شرقی / 33.8958528; 48.7632472مسجد جامع بروجرد.   غریبخانه.   فرمانی از شاه عباس صفوی.   بافت تاریخی بروجرد در اطراف مسجد جامع.
مسجد جامع بروجرد که با نام مسجد جمعه (با گویش بروجردی مچد جمه maččed jomma ) نیز شناخته می شود، مسجدی تاریخی و از بناهای معماری سرشناس در شهر بروجرد است. مسجد جامع بروجرد یکی از نخستین مسجدهای ساخته شده در ایران است که در قرن دوم تا سوم هجری در شهر بروجرد بنا نهاده شده است. این مسجد در یکی از محله های تاریخی شهر نام دو دانگه واقع شده و به لحاظ معماری و قدمت، از بناهای منحصر به فرد استان لرستان و شهر بروجرد است.
مسجد جامع بروجرد در اصل بر روی یک آتشکده بنا نهاده شده است. مسلمانان در بسیاری از شهرهای ایران ناگزیر از ساختمان های پابرجا (یا نیمه ویرانی که بازسازی شده) برای نماز و نیایش پروردگار یکتا بهره گرفتند. مسجد جامع بروجرد آتشگاهی نیمه ویران بوده که به مسجد تبدیل شده است. بین سال های ۱۵۰ تا ۲۲۶ قمری و در زمان حکومت ابودلف بر غرب ایران، بنای مسجد جامع بروجرد با حضور وزیر وی با نام حمویه یا حموله بن علی بروجردی آغاز شد. شبستان شمالی مسجد نیز اندکی دیرتر و در قرن چهارم ساخته شد. با توجه به تاریخ طولانی (دوازده قرن) این مسجد، آسیب های متعددی بر آن وارد شده و بارها مورد بازسازی قرار گرفته است. شواهد و کتیبه های گوناگون، از بازسازی مسجد جامع در دوره های سلجوقی، صفوی و قاجار خبر می دهند. محوطه سازی مسجد در قرون چهار و پنج هجری و نیز الحاقات و تعمیرات آن بر طبق کتیبه های موجود، در سال های ۱۰۲۲، ۱۰۶۹، ۱۰۹۲ و ۱۲۰۹ قمری صورت گرفته است.
متن فرمانی از شاه عباس دوم صفوی بر بالای ورودی غربی مورخ به ۱۰۲۲ هجری است. ماده تاریخ کتیبه ای منظوم بر منبر گنبدخانه سال ۱۰۶۹ را نشان می دهد. بر یکی از درهای مسجد که اکنون در محل اتصال شبستان غربی به گنبدخانه قرار دارد، تاریخ ۱۰۹۲ قمری دیده می شود. دو لوح سنگی در طرفین ایوان مسجد به تاریخ ۱۲۰۹ قمری است.


کلمات دیگر: