کردند. به نظر می رسد عنوان مهاجرین از قرآن گرفته شده باشد که اشاره به مسلمانان شهر مکه در مقابل انصار (مسلمانان شهر یثرب) داشته است.
مهاجر از ریشه «ه.ج.ر» به معنای سفرکننده به منطقه دیگر است. معنای اصطلاحی آن در صدر اسلام نیز به همین جهت است که اشاره به مردمانی از مکه دارد که قبل از هجرت مسلمان شدند و به جهت آزار و اذیت قریش و به دستور خداوند و رسول الله(ص) به شهر یثرب مهاجرت کردند.
مسلمانان در سال های سیزدهم و چهاردهم پس از بعثت، به یثرب مهاجرت کردند. زمینه هایی را برای مهاجرت مسلمانان مکه به یثرب می توان برشمرد؛ از جمله:
wikishia:
ایمان آورده است، تحت فشار شدید قرار دهند و به این ترتیب هر یک از مسلمانان از طرف قوم و قبیله خود، تحت فشار قرار داشت.
آن روز تعداد مسلمانان برای دست زدن به یک "جهاد آزادی بخش" کافی نبود، پیامبر صلی الله علیه و آله برای حفظ این گروه کوچک و تهیه پایگاهی برای مسلمانان در بیرون حجاز به آنها دستور مهاجرت داد و حبشه را برای این مقصد انتخاب کرد و فرمود: «در آنجا زمامدار صالحی است که از ستم و ستمگری جلوگیری می کند، شما آنجا بروید تا خداوند فرصت مناسبی در اختیار ما بگذارد».
منظور پیامبر صلی الله علیه و آله نجاشی بود (نجاشی اسم عامی بود همانند "کسری" که به تمام سلاطین حبشه گفته می شد، اما اسم نجاشی معاصر پیامبر صلی الله علیه و آله اصحمه که در زبان حبشی به معنی عطیه و بخشش است بود). یازده مرد و چهار زن از مسلمانان در ماه
رجب سال پنجم بعثت عازم حبشه شدند و از طریق دریا با کرایه کردن کشتی کوچکی راه حبشه را پیش گرفتند. چیزی نگذشت که "جعفر بن ابوطالب" و جمعی دیگر از مسلمانان به حبشه رفتند و به آنان پیوستند.
عثمان و همسرش رقیه دختر پیامبر،
زبیر بن عوام، عبدالله بن مسعود، عبدالرحمن بن عوف، ابوحذیفه بن عتبه و همسرش سهله، سهل بن عمرو، مصعب بن عمیر، ابوسلمه بن عبدالاسد و همسرش ام سلمه، عثمان بن مظعون، عامر بن ربیعه و همسرش لیلی دختر ابی خیثمه، حاطب بن عمرو و سهل بن بیضاء... پس از آنان جعفر بن ابی طالب و به دنبال او مسلمانان دیگر که در مجموع 82 تن مرد - به استثنای زنان و کودکان - در کشور نجاشی پناهنده شدند.
همین که قریش از هجرت این مسلمانان به حبشه آگاه شدند "عمرو بن عاص" و "عمارة بن ولید مخزومی" را با هدیه هایی نزد نجاشی پادشاه حبشه فرستادند تا آنان را بازگردانند. اما نجاشی این هدایا را نپذیرفت و از تسلیم کردن پناهندگان به ایشان خودداری کرد. به همین جهت برخی از مفسران شأن نزول آیات 82 تا 84
سوره مائده را درباره نجاشی و اصحاب وی دانسته اند.
آنان پیامبر اسلام و مسلمانان نخستین بودند که از مکه به مدینه هجرت کردند، این مهاجران که گاهی از آنها به مهاجرین بدر تعبیر می شود، جایگاه شایسته ای در تاریخ اسلام دارند، آنان برای خدا از همه سرمایه های مادی خود چشم پوشیدند.