خلوت

مختصات: ۳۶°۵۰′۴۹″شمالی ۴۶°۲۲′۲۲″شرقی / ۳۶٫۸۴۶۸۱°شمالی ۴۶٫۳۷۲۷۴°شرقی / 36.84681; 46.37274
خلوت، روستایی از توابع بخش کشاورز شهرستان شاهین دژ در استان آذربایجان غربی ایران است.
این روستا در دهستان کشاور قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۷۰۳ نفر (۱۶۲خانوار) بوده است.

(در لغت به معنی انزوا و جای خالی) در اصطلاح متصوفه، محادثۀ سرّ است با حق تعالی که غیری در آن راه نداشته نباشد. این رکن برای سالکان از نخستین مراحل سیر تا آخرین منازل آن، به صور گوناگون توصیه می شود. خلوت عبارت است از مدت زمانی که سالک با راهنمایی پیر خود از همۀ مردم و امور دنیایی روی برمی گرداند و در جایی تنگ و تاریک به ذکر و عباداتی که از پیر خود آموخته است مشغول می شود. خلوت دارای شرایطی چون با وضو بودن، دو زانو و باادب نشستن، روزه داربودن، در جای تاریک نشستن و ذکر گفتن است. طبق اعتقاد عرفان، خلوت صورتی دارد و حقیقتی. امّا صورت آن، انزوای سالک است از آنچه همّت او را به خود مصروف دارد. این انزوا می تواند در گوشه ای از خانقاه، یا هر گوشۀ دیگری (← زاویه_(تصوف))، برطبق قواعد خاصّی صورت گیرد. امّا حقیقت آن، نجوا و سرّ انسانی است با حضرت حق، در نهانی ترین و درعین حال آشکارترین صورت آن. در نجوایی که در خلوت حقیقی صورت می پذیرد، نه تنها کسی حضور ندارد، که حتّی هیچ فرشته ای نیز نمی تواند حضور یابد.

[ویکی فقه] خلوت‏ در سه معنا استعمال شده است. از احکام خلوت به معنای نخست در باب نکاح و طلاق سخن گفته‏اند.
۱-تنها ماندن با کسی ۲-تخلی ۳-آمیزش. خلوت، در کلمات فقها گاه با اضافه به اجنبی به کار رفته، که عبارت است از تنها ماندن با نامحرم بدون حضور فردی سوم که از او شرم و حیا می‏شود و گاه کنایه از تخلّی یا آمیزش است. برخی فقها احکام‏ تخلّی را تحت عنوان احکام خلوت و برخی، تحت عنوان آداب خلوت مطرح کرده‏اند. احکام خلوت خلوت کردن مرد و زن نامحرم در مکانی با خوف وقوع در گناه حرام است. در اینکه در فرض عدم خوف نیز حرام است یا نه، مسئله اختلافی است. بنابر قول مشهور، زوجه تنها در صورت آمیزش- اعم از قُبل یا دُبر- مستحق تمامی مهر می‏گردد. چنان که در صورت وقوع طلاق، پس از تحقق آمیزش، عده نیز بر او واجب می‏شود؛ لیکن از برخی قدما ثبوت همه مهر و عدّه با تحقق خلوت نیز- که امکان نزدیکی وجود داشته باشد- نقل شده است.

[ویکی فقه] خلوت (ابهام زدایی). واژه خلوت ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • خلوت (عرفان)، خلوت عرفانی، دوری گزیدن از خلق برای متوجه ساختن دل و جان به حضرت حق و سخن گفتن با او برای نیل به مقام قرب• خلوت (فقه)، به کار رفته در معانی تنها ماندن با کسی، تخلی، آمیزش، دارای احکام در ابواب مختلف فقه
...

[ویکی فقه] خلوت (عرفان). خلوت عرفانی، دوری گزیدن از خلق برای متوجه ساختن دل و جان به حضرت حق و سخن گفتن با او برای نیل به مقام قرب است. در این مقاله به بررسی خلوت و مفاهیم مرتبط با آن از دیدگاه عرفان اسلامی پرداخته می شود.
در این مقاله به بررسی خلوت و مفاهیم مرتبط با آن از دیدگاه عرفان اسلامی پرداخته می شود. «خلوت» حصار عبودیت و بنای سلوک راه دین و از آداب و ارکان سلوک در عرفان است که در قرآن، سیره پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم)، ائمه اطهار (علیهم السلام) و عارفان بزرگ به عنوان یکی از عوامل مهم در پرورش روح و تهذیب نفس با عناوینی از جمله: عزلت، چله نشینی، اعتکاف و. . . مطرح گردیده است. «خلوت» برای سالک، بستری مناسب جهت رهایی از آشفتگی ها و تعلقات دنیوی ایجاد می کند، تا متوجه عالم غیب و وحدت گردد. از آن جا که دین اسلام دین میانه رویی است و با جدایی فرد از جامعه مخالف است، سالک حقیقی را کسی می داند که در بطن جامعه، آلوده نگردد، از این رو خلوت گزینی نادرست و به دور از مسئولیت های اجتماعی را مذموم می شمارد. معنای حقیقی و باطنی خلوت در واقع تمرین و تمرکز برای رهایی از تکثرات دنیوی و دائم الحضور بودن خداوند در تمامی عرصه های فردی و اجتماعی است.
مقدمه
از اعمالی که در حوزه فردی جهت تعالی روح اهمیت فراوانی دارد، درون نگری و خودشناسی است. این درون نگری در هر نوعی از عرفان روش و ویژگی های خاصی می طلبد، اما در عرفان اسلامی، خود شناسی با تزکیه درون و کسب معرفت صورت می گیرد. برای این منظور عارفان برپایه ی آموزه های قرآنی و عرفانی جهت رسیدن به این مقام، به سیر و سلوک و آدابی خاص اشاره کرده اند که از دامنه تعلقات حسی نفس می کاهد و قلب را از تشویش، تفرقه و تکثرات دنیوی می رهاند، تا دل با تمام وجود به خدای سبحان توجه و تمرکز پیدا کند. در واقع، هدف سلوک رسیدن به نقطه مرکزی اعتدال است. همه ی حکمت ها و توصیه های اهل عرفان جهت قراردادن طبع آدمی در هسته اعتدال است. در این میان، یکی از این ریاضت های «خلوت» است. خلوت عصاره سیر و سلوک عرفانی است.خلوت عارفانه، دوری گزیدن از خلق برای متوجه ساختن دل و جان به حضرت حق و سخن گفتن با او برای نیل به مقام قرب است. پس خلوت گزیدن از خلق برای قرب به حق است. البته تنها در خلوت دوری از خلق مراد نیست گاهی فرد در میان جمع است، اما در اثر تفکر در خویش، مراقبه نفسانی خاصی دارد که این عمل می تواند در میان جمع هم حاصل گردد. چنین نقل شده که خلوت عبارت است از: مجموعه ای از چند گونه مخالفت با نفس و تحمل ریاضت، از کم خوری طعام، کم گویی، روزه و مداومت بر ذکر و نفی خواطر. به گفته محی الدین ابن عربی «میراث خلوت شناخت دنیا، میراث کم گویی شناخت هوای نفس، میراث کم خوری شناخت شیطان و میراث کم خوابی معرفت نفس است».
اقسام خلوت
خلوت ظاهر و خلوت باطن:از شیوه های مناسب برای کسب انس با خداوند خلوت است. سالک، طالب خلوت و عزلت است. زیرا مصاحبت مردم، دل او را از توجه کامل به خدا مشغول می سازد. از معانی خلوت، دوری گزیدن ظاهری و باطنی از غافلان است. محی الدین در بیان انواع خلوت چنین می گوید: «عزلت را دو قسم است، عزلت مریدین بالاجسام از مخالطت اغیار و عزلت محققین به دل از اکوان». به گفته اکثر بزرگان عرفان، این مطلب اشاره به خلوت عام و خاص دارد و قائل به دوگونه خلوت شده اند: خلوت ظاهر که همان خلوت فیزیکی است به قصد خودسازی و خلوت باطن که حفظ دل، جمعیت خاطر و در واقع دائم الحضور بودن است. موید دو قسم ظاهر و باطن در خلوت می تواند سخن نجم الدین کبری باشد که می گوید:«و ارفع احوال عزلت، خلوت است حتی برملا اعلی؛ چراکه آن به قدر بعد توست از خلق که موجب قرب حق شود، ظاهراً و باطناً». خلوت باطنی و واقعی، انسان را به اعماق قلمروی معرفت می برد و به قلمروی خدمت باز می گرداند. چنانکه سالک پس از طی کردن این آداب و سیر و سلوک، به مقاماتی والا دست یافته و شایسته دریافت اسرار و حقایق می شود و با آشکار شدن علوم باطنی به کشف، شهود، بینش و بصیرت می رسد. زیرا در این سیر عرفانی، وی از دامنه تعلقات پا فراتر نهاده و روح و قلب خویش را با رهاندن از تشویش ها و آشفتگی ها برای وصال به معبود فراهم می سازد. از آنجایی که اسلام، دین میانه رویی است و با تفکیک فرد و گوشه گیری از جامعه مخالف است، سالک راه حق را کسی می داند که در بطن جامعه آلوده نگردد و به مسئولیت ها و وظایف اجتماعی عمل کند و در عین حال بتواند به جنبه باطنی خلوت اهتمام ورزد که زمینه ساز مقام و منزل مراقبه است.خلوت از امور بنیادین و ارکان سیر و سلوک و دوری از خلق است تا انقطاع و جمعیت خاطر برای سالک میسر گردد. عارفان فواید بسیاری برای خلوت نشینی بر شمرده اند. در قرآن به بیان فواید خلوت کردن در دل شب اشاره شده و این که بیداری در شب بهتر و استوارتر است؛ چراکه در طول روز تمرکز و فرصت کافی برای خلوت وجود ندارد:«اِنَّ نَاشِئَهِ الَلیلِ هِیَ اَشَدُّ وَطاً وَاَقوَمَ قِیلَا اِن لَکَ فِی النَّهارِ سَبحًا طَوِیلًا وَ اذکُرُ اسمِ رَبِّکَ وَ تَبَتَّل اِلَیهِ تَبتِیلَا؛ بی تردید عبادتی که در دل شب انجام می گیرد، پایدارتر و گفتار در آن استوارتر و درست تر است. تو را در روز (برای مشاغل فراوان معنوی و هدایت مردم و حل مشکلات نیازمندان) رفت وآمدی طولانی است، پس ساعت های شب برای عبادت فرصتی بهتر است».در حدیث از امام صادق (ع) نیز درباره فایده خلوت چنین آمده است:«صَاحِبُ العُزلَهِ مُتِحصِّنٌ بِحُصنِ اللهِ وَ مُحتَرِسٌ بِحِرَاسَتِهِ فَیَا طُوبَی لِمَن تَفَرَّدَ بِهِ سِرًّا وَ عَلاَنِیَّهٍ؛ هرکه عزلت و گوشه گیری اختیار کرد، متحصن شد به حصار عافیت و خود را به حفظ و حراست الهی کشید، پس خوشا به حال کسی که متفرد و یگانه شد به خدای خود و به ظاهر و باطن، متوجه او شد و به او مستانس و از غیر او متوحش گردید. ».بسته شدن درهای حواس پنج گانه، مهم ترین سازوکاری است که در هنگام خلوت نشینی، سالک را برای آغاز دریافت های عالی روحانی آماده می کند. «در خلوت، حواس آدمی از دریافت محرکاتی که موجب تهییج قلب می شوند، مصون می گردد و در نتیجه، ناچار به انجام اعمالی نمی گردد که این تحریکات داعی آن ها هستند». وقتی حواس ظاهر از عمل و فعالیت خود معزول می شوند، مجالی برای فعالیت بهتر حواس باطن پدید می آید و احتمال این بیش تر می شود که درهای غیب بر روی سالک گشوده شود.
فواید خلوت نشینی
...

[ویکی فقه] خلوت (فقه). خلوت‏ در سه معنا استعمال شده است. از احکام خلوت به معنای نخست در باب نکاح و طلاق سخن گفته‏اند.
۱-تنها ماندن با کسی
۲-تخلی
۳-آمیزش.
خلوت، در کلمات فقها گاه با اضافه به اجنبی به کار رفته، که عبارت است از تنها ماندن با نامحرم بدون حضور فردی سوم که از او شرم و حیا می‏شود و گاه کنایه از تخلّی یا آمیزش است. برخی فقها احکام‏ تخلّی را تحت عنوان احکام خلوت و برخی، تحت عنوان آداب خلوت مطرح کرده‏اند.
احکام خلوت
خلوت کردن مرد و زن نامحرم در مکانی با خوف وقوع در گناه حرام است.
در اینکه در فرض عدم خوف نیز حرام است یا نه، مسئله اختلافی است.
بنابر قول مشهور، زوجه تنها در صورت آمیزش- اعم از قُبل یا دُبر- مستحق تمامی مهر می‏گردد. چنان که در صورت وقوع طلاق، پس از تحقق آمیزش، عده نیز بر او واجب می‏شود؛ لیکن از برخی قدما ثبوت همه مهر و عدّه با تحقق خلوت نیز- که امکان نزدیکی وجود داشته باشد- نقل شده است.