[ویکی فقه] نصر بن مزاحم بن یساری منقری التمیمی الکوفی، (م ۲۱۲ ق) مکنی به ابوالفضل، از مورخان شیعه است.
که در کوفه به
دنیا آمد و بیشتر
عمر خود را در
بغداد به سر برد. در کوفه شغل عطاری داشت سپس در بغداد ساکن شد، وی از نسل تک نگارانی است که از روی علائق
شیعی خود، به کار جمع آوری اخبار مربوط به جریان های شیعی عراق پرداخته است.
ابن ندیم از وی یاد کرده، او را از طبقه
ابومخنف دانسته و نوشته است که وی عطار بوده است.ابن ابی الحدید درباره ایشان گفته است: «نصر بن مزاحم شخصیتی
ثقه و مورد اطمینان و استوار است و گفته ها و نقل هایش
صحیح است. وی از روی هوا و
هوس و
دروغ چیزی نگفته است و از راویان حدیث به شمار می آید»
استادان
سفیان ثوری؛ شعبة بن حجاج؛ حبیب بن حسان؛ عبدالعزیز؛ یزید بن ابراهیم شوشتری؛ ابوالجارود؛ زیاد بن منذر.
شاگردان
حسین بن نصر؛ نوح بن حبیب قوسی؛ ابوالصلت هروی؛ ابوسعید اشجع؛ علی بن منذر.
تألیفات
...
wikifeqh:
قرن ۲ق. از لحاظ طبقه راویان، برخی او را در ردیف ابو مخنف شمردهاند و
شیخ طوسی نیز او را از اصحاب امام باقر(ع) می داند. مورخان و تراجم نویسان در اعتبار نصر بن مزاحم اختلاف نظر دارند که ظاهرا دلیل این اختلاف، مذهب اوست. وی در سال های پایانی عمرش در قیام ابوالسرایا، علیه
بنی عباس شرکت کرد و
ابوالسرایا مسئولیت بازار را به او سپرد. وقعة صفین، الجمل، الغارات، مقتل حجر بن عدی و مقتل حسین بن علی عناوین برخی از آثار اوست.
در تاریخ درباره تولد او سخنی به میان نیامده است اما گفته شده او در کوفه به دنیا آمد و سپس ساکن بغداد شد. نسبش هم به بنی منقر بن عبید بن حارث بن عمرو بن کعب بن سعد بن زید مناة بن تمیم می رسد.
نصر بن مزاحم بیشتر عمر خود را در بغداد به سر برده است. بغداد در آن زمان شهری نو بنیان بوده ولی به دلیل اینکه پایتخت و مرکز
خلافت بود، چهرههای سرشناس و مشهور علمی فراوانی را به سوی خود جذب کرده بود.
خطیب بغدادی در کتاب تاریخ بغداد، او را به عنوان یکی از شخصیتهای علمی بغداد نام برده است. نصر بن مزاحم در سال ۲۱۲ هجری درگذشت.
ابن ندیم درباره نصر می نویسد:
[ویکی نور] [[پرونده:NUR02373.jpg|بندانگشتی|نصر بن مزاحم
ابوالفضل، نصر بن مزاحم بن سیار منقری، از مورخان بزرگ شیعه در کوفه به دنیا آمد ولی تاریخ درباره زمان تولد او ساکت است.
برخی او را از طبقه ابومِخنف می دانند و با توجه به اینکه نصر، عمری طولانی داشته و ابومخنف قبل از سال 170 هجری فوت کرده احتمال می رود که نصر متولد حدود سال 120 هجری باشد.
نصر بن مزاحم بیشتر عمر خود را در بغداد به سر برده است. بغداد در آن زمان شهری نو بنیان بوده ولی به دلیل اینکه پایتخت و مرکز خلافت بود چهره های سرشناس و مشهور علمی فراوانی را به سوی خود جذب کرده بود.
خطیب بغدادی در کتاب تاریخ بغداد، وی را به عنوان یکی از شخصیت های علمی بغداد نام برده است.
این کتاب تنها کتاب نصر بن مزاحم است که به دست ما رسیده و شهرت وی نیز بیشتر به خاطر همین کتاب است. وی در کتاب خود هماهنگی و نظم خوبی را در بیان حوادث تاریخی به کار برده است.