ابوبکر ابن حداد

[ویکی فقه] اِبْن ِ حَدّاد، ابوبکر محمد بن احمد بن محمد بن جعفر کِتانی مصری (۲۶۴-۳۴۴ق /۸۷۸ - ۹۵۵م )، فقیه و قاضی شافعی بود.
وی از عنفوان جوانی به تحصیل علوم متداول زمان خود پرداخت .ادبیات را نزد استادانی چون محمد بن وَلاّد تمیمی ، از شاگردان مُبرَّد و ثَعْلَب (ه م م ) فراگرفت و در رشته های مختلف علوم ادب از جمله نحو ، لغت و شعر متبحر شد. اشعار بسیاری از حفظ داشت و گاه خود نیز شعر می سرود. در علوم قرآن ، حدیث ، رجال ، انساب و تاریخ نیز صاحب اطلاع بود و از مشایخ بزرگی چون ابویزید قَراطیسی ، محمد بن جعفر بن الامام ، ابوالزنباع رَوْح بن فرج ، محمد بن عُقَیل فِرْیابی و دیگران حدیث شنید.مشهورترین استاد وی در حدیث ابوعبدالرحمان نَسائی بود.ابن حداد تنها حدیث وی را روایت می کرد و او را حجت بین خود و خدا می دانست .کتاب خصائص علی (ع ) تألیف نسائی را نیز تدریس می کرد و در مواردی قائل به تفضیل امام علی (ع ) بود. از ابن حداد بزرگانی چون ابن زُولاق و قاضی یوسف بن قاسم روایت کرده اند و محمد بن سعد باوَرْدی با وی ارتباط داشته است .
مشایخ
ابن حداد بیش تر به عنوان فقیه شهرت یافته است تا به عنوان محدّث یا ادیب ، از مشایخ وی در فقه می توان قاضی ابوعُبید بن حَرْبَوَیْه (از شاگردان ابوثَوْر و داوود ظاهری )، ابو اسحاق مَرْوَزی (از حلقه های اتصال فقه شافعی )، محمد بن عُقَیل فِریابی ، بِشْر بن نصر ، منصور بن اسماعیل ضَریر و ابن بَحْر را یاد کرد.
سفر به بغداد
ابن حداد در۳۱۰ق /۹۲۲م به بغداد سفرکرد در آن شهر با دانشمندانی چون صَیْرَفی ، ابوسعید اصطخری و محمد بن جریر طبری دیدار کرد. گفته شده که وی در این سفر با نَفْطَوَیْه نحوی نیز ملاقات کرده است . وی از طریق قاضی ابوعبید با روش فقهی ثوری و ظاهری و در ملاقات با طبری با روش فقهی او آشنا شد و علی القاعده می بایست با فقه مالکی و حنفی که در آن زمان از قوت خاصی برخوردار بوده نیز آشنایی یافته باشد، زیرا شاگرد وی ابن زولاق متذکر شده که ابن حداد در «اختلاف علماء» یا به اصطلاح امروز در «فقه تطبیقی » متبحر بوده است .
فتاوای
...