کلمه جو
صفحه اصلی

سفاح عباسی

دانشنامه آزاد فارسی

سَفّاح عباسی (104ـ۱۳۶ق)
ابوالعباس عبدالله، نخستین خلیفۀ عباسی (حک: ۱۳۲ ـ ۱۳۶ ق). در دوران دعوت مخفی عباسیان ، از سوی پدر به عنوان رهبر دعوت، پس از برادرش ابراهیم امام ، تعیین شد. پس از آشکارشدن دعوت و قیام ابومسلم خراسانی، مروان بن محمد، آخرین خلیفۀ اموی ، ابراهیم امام را در حُمَیْمَۀ شام دستگیر کرد و کشت. آن گاه سَفّاح همراهِ برادرانش در محرم ۱۳۲ق وارد کوفه شدند و ابوسَلَمه خَلال ، سرکردۀ داعیان عباسی ، آن ها را مخفی کرد. چند ماه بعد، تنی چند از داعیان بزرگ خراسانی با ابُوالْعَبّاس در مسجد کوفه بیعت کردند. وی پس از رسیدن به خلافت، عموی خود، عبدالله بن علی ، را به تعقیب مروان فرستاد تا او را در مصر شکست داد و کشت . سپس به انتقام از بنی امیه برخاست و بسیاری از آنان را در شام ، مکه و مدینه به قتل رساند. عبدالله بن علی به فرمان سفاح گورهای خلفای بنی امیه را در شام شکافت ، و جز عمر بن عبدالعزیز، بقایای اجساد آنان را بیرون آورد ، برخی را تازیانه زد و همه را سوزانید. سفاح ، ابوسَلَمه را به وزارت برگزید و به وی لقب «وزیر آل محمد (ص )» داد، اما کمی بعد ابومسلم را واداشت تا وی را به جرم تلاش برای به خلافت رساندن علویان به قتل رساند. همچنین سپاهی به مقابله با رومیان فرستاد که به سوی مرزهای اسلامی پیش می آمدند، اما جنگی روی نداد. وی مرکز خلافت خود را از کوفه ، به سبب شهرت مردم آن به دوستی علویان، به حیره ، و در ۱۳۴ ق به اَنْبار منتقل کرد و در آن جا شهری به نام هاشمیه ساخت و در همان شهر درگذشت و دفن شد.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] عبدالله بن محمد بن علی بن عباس معروف به ابوالعباس نخستین خلیفه عباسی بود.
عبدالله بن محمد بن علی بن عباس معروف به ابوالعباس نخستین خلیفه عباسی بود. وی در سال ۱۰۵ ق در حمیمه واقع در شراة شام متولد شد و در همان سرزمین رشد کرد. وی و برادرش منصور که از او بزرگتر بود دارای تشابه اسمی بودند و هر دو عبدالله بن محمد نام داشتند به همین جهت مورخان ابوالعباس سفاح را عبدالله اصغر و برادرش ابوجعفر منصور را عبدالله اکبر می نامیدند.
وجه تسمیه سفاح
سفاح دارای معانی متعددی از جمله خونریز و بخشنده است. گروهی وجه تسمیه سفاح به بخشنده را از این جهت می دانند که به کوفیان پشتیبان انقلاب، وعده افزایش مقرری داد و گروهی معتقدند وجه تسمیه سفاح به خونریز از آن روست که وی در خطبه اش خود را مردی نامید که خونریز است و همه چیز را حلال می شمارد و مردی انقلابی است که هر چیزی را نابود می کند.
خلافت سفاح
ابوالعباس به شیوۀ خلفا، پس از انتخاب شدن، خطبه ای در مسجد کوفه ایراد کرد و در آن هدفش را از برپایی انقلاب عباسی شرح داد و به امویان بعنوان غاصبان خلافت ناسزا گفت و اعلام کرد که می خواهد انتقام خونهایی را که امویان از هاشمیان ریخته اند بگیرد. وی در راستای همین سیاست سپاهی به سرداری عموی خود عبدالله بن علی، به جنگ با مروان آخرین خلیفه اموی گسیل کرد. عموی سفاح مروان را در کنار رود زاب در جنگی که به همین نام مشهور شد شکست داد و او را تا جزیره و شام و از آنجا تا فلسطین تعقیب کرد، با این شکست پایه های سست حکومت امویان از هم گسیخت.
← کشتار امویان
...


کلمات دیگر: