[ویکی فقه] یکی از معارفی که در عقائد دینی به آن پرداخته شده، مساله شفاعت در روز قیامت است. بدون تردید داشتن مقام شفاعت نشانه کرامت خداوند به صاحبان آن است. در این مقاله به بررسی اجمالی در مورد شفاعت پرداخته می شود و بطور اجمال با منکران این عقیده آشنا می شویم.
این کلمه از ریشه شفع به معنی جفت بوده، در برابر وتر که به معنی تک و تنها است. شفاعت نوعی کمک رسانی از شخص قوی به ضعیف است. به این شخص قوی و کمک رسان، شفیع و به کارش شفاعت و به شخص ضعیف مشفوع گفته می شود.
معنای اصطلاحی
پس از روشن شدن معنی لغوی باید معنی اصطلاحی آن بازگو شود. اما برای بدست آوردن معنی اصطلاحی شفاعت و حدود و شرائط آن باید ابتدا از قرآن و روایات به یک ملاک صحیح در این زمینه دست یافت و بر طبق آن به نقد اندیشه مخالفین پرداخت.
شفاعت در قرآن
آیاتی که در قرآن پیرامون شفاعت آمده است را می توان به چند دسته تقسیم کرد:۱ـ آیاتی که به طور مطلق شفاعت را نفی می کند:الف. پیش از آنکه روزی فرا رسد که نه داد و ستدی هست و نه دوستی ونه شفاعت، از آنچه روزیتان کرده ایم، انفاق کنید.. ب. و از کسی شفاعتی نپذیرند.. ج. شفاعت شفاعت کنندگان به حال ایشان سودی ندارد.. در این آیات راه های متصور برای نجات محرومان غیر از ایمان و عمل صالح چه از طریق پرداخت عوض و دیون مالی و مادی، یا پیوند و سابقهء دوستی و یا مساله شفاعت نفی شده است.۲. آیاتی که شفیع را منحصرا خداوند متعال معرفی می کند و شفاعت را فقط مخصوص ذات اقدس الهی می داند. برای شما هیچ سرپرست و شفیعی غیر از خداوند نیست.. بگو، شفاعت تماما از آن خداست.. ۳ـ آیاتی که شفاعت را مشروط به اذن و فرمان خدا می کند:چه کسی می تواند جز به اذن خدا شفاعت کند؟. . شفاعت جز برای کسانی که خداوند اذن (اجازه) دهد سودی ندارد. ۴ـ آیاتی است که شرایطی را برای شفاعت شونده بیان نموده است که عبارتست از رضایت و عهد خداوند: و جز برای کسی که خداوند رضایت دهد شفاعت نمی کنند.. کسی به شفاعت دست می یابد که به خداوند و به (پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم) ایمان داشته باشد و نزد خدا تعهد و پیمان بسته باشد.. ۵. آیه ای که صلاحیت شفاعت شدن را از بعضی از مجرمان و گناهکاران سلب می کند. برای ستمگران نه یاوری هست و نه شفاعتگری که مورد اطاعت باشد..
شفاعت در روایات
...
این کلمه از ریشه شفع به معنی جفت بوده، در برابر وتر که به معنی تک و تنها است. شفاعت نوعی کمک رسانی از شخص قوی به ضعیف است. به این شخص قوی و کمک رسان، شفیع و به کارش شفاعت و به شخص ضعیف مشفوع گفته می شود.
معنای اصطلاحی
پس از روشن شدن معنی لغوی باید معنی اصطلاحی آن بازگو شود. اما برای بدست آوردن معنی اصطلاحی شفاعت و حدود و شرائط آن باید ابتدا از قرآن و روایات به یک ملاک صحیح در این زمینه دست یافت و بر طبق آن به نقد اندیشه مخالفین پرداخت.
شفاعت در قرآن
آیاتی که در قرآن پیرامون شفاعت آمده است را می توان به چند دسته تقسیم کرد:۱ـ آیاتی که به طور مطلق شفاعت را نفی می کند:الف. پیش از آنکه روزی فرا رسد که نه داد و ستدی هست و نه دوستی ونه شفاعت، از آنچه روزیتان کرده ایم، انفاق کنید.. ب. و از کسی شفاعتی نپذیرند.. ج. شفاعت شفاعت کنندگان به حال ایشان سودی ندارد.. در این آیات راه های متصور برای نجات محرومان غیر از ایمان و عمل صالح چه از طریق پرداخت عوض و دیون مالی و مادی، یا پیوند و سابقهء دوستی و یا مساله شفاعت نفی شده است.۲. آیاتی که شفیع را منحصرا خداوند متعال معرفی می کند و شفاعت را فقط مخصوص ذات اقدس الهی می داند. برای شما هیچ سرپرست و شفیعی غیر از خداوند نیست.. بگو، شفاعت تماما از آن خداست.. ۳ـ آیاتی که شفاعت را مشروط به اذن و فرمان خدا می کند:چه کسی می تواند جز به اذن خدا شفاعت کند؟. . شفاعت جز برای کسانی که خداوند اذن (اجازه) دهد سودی ندارد. ۴ـ آیاتی است که شرایطی را برای شفاعت شونده بیان نموده است که عبارتست از رضایت و عهد خداوند: و جز برای کسی که خداوند رضایت دهد شفاعت نمی کنند.. کسی به شفاعت دست می یابد که به خداوند و به (پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم) ایمان داشته باشد و نزد خدا تعهد و پیمان بسته باشد.. ۵. آیه ای که صلاحیت شفاعت شدن را از بعضی از مجرمان و گناهکاران سلب می کند. برای ستمگران نه یاوری هست و نه شفاعتگری که مورد اطاعت باشد..
شفاعت در روایات
...
wikifeqh: شفاعت_در_اسلام